39. Festiwal w Gdyni. Święto!

15 września rusza 39. Festiwal Filmowy w Gdyni. To niezmiennie dla mnie prawdziwe święto polskiego kina, bo bez względu na poziom filmów czy wyniki konkursów, najważniejsze jest tutaj bycie wśród ludzi, który oglądają, komentują i tworzą polskie kino. Nie ma takiego drugiego miejsca, jak Gdynia – ze swoimi plusami, minusami, dziwnymi zwyczajami, magicznymi miejscami. Lubię tu być.

Przez lata patrzę na ten festiwal z boku i cieszę się przede wszystkim obecnością filmów oraz twórców - zawsze to mieszanina dziwnych zdarzeń i osobistości. W tym roku będzie podobnie, bo program jest ciekawy (choć brakuje tutaj kilku oczekiwanych tytułów), a ja najzwyczajniej na świecie ciągle lubię siedzieć w kinie, spotykać przyjaciół z filmowej branży i rozmawiać o poziomie polskiego kina. Co przyniesie tegoroczna edycja?

Codziennie będę się starał oceniać zaprezentowane nowe polskie filmy pełnometrażowe. Sporo z nich już widziałem, czego odzwierciedlenie znajdzie się na liście poniżej.

KONKURS GŁÓWNY

„Bogowie”, reż. Łukasz Palkowski

„Fotograf”, reż. Waldemar Krzystek

„Hardkor disko”, reż. Krzysztof Skonieczny 7/10

„Kebab i Horoskop”, reż. Grzegorz Jaroszuk

„Jack Strong”, reż. Władysław Pasikowski 7,5/10

„Jeziorak”, reż. Michał Otłowski

„Miasto 44”, reż. Jan Komasa 7,5/10

„Obietnica”, reż. Anna Kazejak 7/10

„Obywatel”, reż. Jerzy Stuhr

„Pod Mocnym Aniołem”, reż. Wojciech Smarzowski 7/10

„Onirica - Psie Pole”, reż. Lech Majewski

„Sąsiady”, reż. Grzegorz Królikiewicz

„Zbliżenia”, reż. Magdalena Piekorz

„INNE SPOJRZENIE”

„Arbiter uwagi”, reż. Jakub Polakowski 6/10

„Heavy Mental”, reż. Sebastian Buttny

„Małe stłuczki”, reż. Aleksandra Gowin, Ireneusz Grzyb 7/10

„Polskie gówno”, reż. Grzegorz Jankowski

Inne ważne dla mnie wydarzenia festiwalu to:

"Potop Redivivus" – wersja cyfrowa, ale przemontowany i skrócony. Jeśli tylko będzie mi dane go obejrzeć, bo to film otwierający festiwal.

Laureatem nagrody Platynowych Lwów w 2014 roku został Sylwester Chęciński, twórca tak znanych filmów, jak m.in.: „Historia żółtej ciżemki”, „Sami swoi”, „Nie ma mocnych”, „Kochaj albo rzuć”, „Wielki Szu”.

Widzowie 39. Festiwalu Filmowego w Gdyni jako pierwsi obejrzą nowy film Urszuli Antoniak, jednej z ważnych reżyserek współczesnej europejskiej kinematografii. Jej debiut fabularny „Nic osobistego” (2009) zdobył liczne nagrody na festiwalach międzynarodowych, w tym nagrodę za reżyserię, nagrodę za najlepszy debiut i nagrodę FIPRESCI na Festiwalu w Locarno. Premiera jej drugiego filmu, „Code Blue”, odbyła się w sekcji Piętnastka Reżyserów na MFF Cannes 2011. Zainspirowana „Fragmentami dyskursu miłosnego” Rolanda Barthes’a „Strefa nagości” to studium miłości i jej kolejnych etapów. Piętnastoletnia Holenderka zakochuje się w pięknej Arabce. Obie dziewczyny rozgrywają emocjonalną partię szachów, aby przekonać się, że miarą miłości jest jej utrata.

W tym roku w Gdyni zaprezentowane zostaną cztery mocne tytuły ostatniego festiwalu T-Mobile Nowe Horyzonty. Nie byłem we Wrocławiu, więc okazja to cenna.

I najważniejsze z informacji oficjalnych:

39. FESTIWAL FILMOWY W GDYNI:

13 filmów w Konkursie Głównym, w tym 6 premier

4 filmy w sekcji „Inne spojrzenie”

25 filmów w Konkursie Młodego Kina

12 filmów w Przeglądzie Polskiego Kina Niezależnego

6 zrekonstruowanych cyfrowo filmów w sekcji „Czysta klasyka”

4 polskie filmy przedwojenne (sekcja „Skarby kina przedwojennego”)

4 filmowe portrety Warszawy (sekcja „Warszawa. Portret miasta”)

5 spektakli w ramach sekcji „Kinoteatr”

3 pokazy specjalne

3 filmy HBO (sekcja „Wieczory filmowe HBO”)

9 filmów Janusza Nasfetera, w tym 5 długich metraży i 4 krótkie (sekcja „Klasycy mniej znani. Janusz Nasfeter: Dramaty małe i duże”)

12 polskich horrorów (sekcja „Archiwum grozy”)

3 filmy w ramach sekcji „Filmy z Gdyni”

2 portrety bohaterów wojennych („Polscy bohaterowie wojenni - porównanie projektów”)

4 pokazy z cyklu „Polonica”, łącznie 12 filmów

3 filmy duńskie (sekcja „Zbliżenie: Dania”)

4 filmy z festiwalu „T-Mobile Nowe Horyzonty” (sekcja „Na horyzoncie”)

4 seanse na plaży (sekcja „Plener filmowy - film od morza”)

2 pokazy z audiodeskrypcją (sekcja „Pokazy z audiodeskrypcją i w języku migowym”)

10 pełnometrażowych filmów fabularnych i 27 krótkich animacji dla dzieci i młodzieży (sekcja „Gdynia Dzieciom”)

i 1 film otwarcia („Potop Redivivus”)

oraz

gale, konferencje, warsztaty, sympozja, szkolenia, wystawy, spotkania literackie, koktajle, wydarzenia specjalne.

39. Festiwal Filmowy w Gdyni odbędzie się w dniach 15-20 września 2014 roku. Celem Festiwalu jest promocja polskiej sztuki filmowej w kraju i za granicą, a także wyróżnienie najlepszych filmów fabularnych oraz ich twórców. Na program Festiwalu Filmowego w Gdyni składają się: Konkurs Główny, Konkurs Młodego Kina, Przegląd Polskiego Kina Niezależnego oraz liczne sekcje pozakonkursowe, wydarzenia towarzyszące, specjalne i branżowe, pokazy specjalne i trzy uroczyste gale.

Filmy zaprezentowane w Konkursie Głównym powalczą o Złote Lwy, które w 2014 roku zmieniają swój kształt. Spod ręki wybitnego artysty Pawła Althamera wyszła nowa statuetka, która na kolejne lata stanie się symbolem i Festiwalu, i polskiego kina. Polscy twórcy filmowi będą ubiegać się o 18 nagród regulaminowych i kilkanaście pozaregulaminowych. Studenci i absolwenci szkół filmowych w ramach Konkursu Młodego Kina powalczą o dwie nagrody. Swoje laury przyzna także publiczność, która wybierze najlepszy film z sekcji „Inne spojrzenie” oraz przyzna nagrodę w Przeglądzie Polskiego Kina Niezależnego.

Na bogaty program pokazów pozakonkursowych składa się aż 15 sekcji tematycznych. W programie imprez towarzyszących znalazło się kilkadziesiąt znaczących wydarzeń, adresowanych zarówno do branży, jak i do kinomanów, uczestników Festiwalu czy mieszkańców Gdyni. W katalogu Festiwalu znajdziemy m.in.: kilkanaście różnego rodzaju spotkań, sympozjów, wykładów, tematycznych spotkań prasowych, warsztatów i masterclassów, pięć wystaw tematycznych, sześć spotkań literackich lub promocji książek, trzy koncerty, dwa konkursy i szereg innych wydarzeń edukacyjnych oraz środowiskowych. Festiwal Filmowy w Gdyni od samego początku, od 1974 roku (wówczas jeszcze jako Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku) jest nie tylko określonym w regulaminie „konkursowym przeglądem polskiej fabularnej twórczości kinowej”, ale także miejscem dyskusji o polskim filmie i potężnym narzędziem upowszechniania kultury filmowej w Polsce. W ciągu ostatnich dwóch dekad wzmocnił się ten właśnie aspekt Festiwalu, stąd tak bogaty program imprez towarzyszących z zakresu edukacji i kultury filmowej oraz współczesnego przemysłu audiowizualnego.

Rok 2014 przyniósł zmiany i nowości w życiu gdyńskiego święta polskiego kina. Najważniejszą zmianą regulaminową i organizacyjną jest powołanie Zespołu Selekcyjnego, który wraz z dyrektorem artystycznym proponuje listę filmów do Konkursu Głównego, a także skład jury. Zespół Selekcyjny jest wyłaniany przez Radę Programową drogą głosowania, a następnie przedstawiany do akceptacji Komitetowi Organizacyjnemu Festiwalu. W 2014 roku w składzie Zespołu Selekcyjnego znaleźli się: Andrzej Jakimowski, Katarzyna Klimkiewicz, Ryszard Lenczewski, Juliusz Machulski i Janusz Zaorski.

W grudniu 2014 roku Komitet Organizacyjny Festiwalu stanowisko Dyrektora Artystycznego zaproponował krytykowi filmowemu, filmoznawcy i animatorowi kultury, dr. Michałowi Oleszczykowi. Michał Oleszczyk, podkreślając i doceniając wkład swojego poprzednika, Michała Chacińskiego, w rozwój Festiwalu, utrzymał generalną linię programową, jednocześnie wprowadzając własne propozycje artystyczne.

Należy do nich sekcja „Inne Spojrzenie”, promująca kino artystyczne, odważne, eksperymentalne, z pogranicza gatunków. A także sekcja „Skarby Kina Przedwojennego”, która ma przybliżyć widzom niedoceniane kino z okresu II Rzeczypospolitej. Nowy dyrektor artystyczny zwrócił uwagę na zapomnianych klasyków polskiego kina – w 2014 roku jest to twórca filmów dla dzieci Janusz Nasfeter. Istotne zmiany zaszły w Konkursie Młodego Kina – ograniczona została liczba filmów, zastosowano ostrzejszą selekcję, a premiery filmów od 2014 roku będą się odbywać w Teatrze Muzycznym. Jednym z celów, które stawia sobie nowy dyrektor, jest zwiększenie roli dyskusji wokół dzieła filmowego. Stąd szereg wykładów i spotkań poświęconych analizie dzieł filmowych i kulturze filmowej, jak np. analizy porównawcze filmów w ramach sekcji „Nowe Horyzonty” czy „Portrety bohaterów wojennych”. Festiwal Filmowy w Gdyni od 2014 roku będzie przybliżał polskim widzom rodzime kino międzywojenne – nie tylko w postaci tytułów tamtego okresu, ale także wykładów i dyskusji.

Filmy „Powstanie warszawskie”, „Potop Redivivus” Jerzego Hoffmana, oraz „Strefa nagości” Urszuli Antoniak - zostaną uhonorowane pokazami specjalnymi. Każdy z tych trzech filmów jest na swój sposób unikalny, stąd formuła pokazu specjalnego. „Powstanie warszawskie” stanowi jedyny w swoim rodzaju eksperyment techniczny i narracyjny, łączący materiał dokumentalny z inscenizacją za pomocą dialogu. Polsko-holenderska koprodukcja Urszuli Antoniak to odważna próba opowiadania wyłącznie dźwiękiem i obrazem, niemal bez użycia słów. „Potop Redivivus” to powrót po czterdziestu latach pierwszego laureata Złotych Lwów, w olśniewającej i nowej jakości obrazu, a także w nowo zmontowanej, skróconej wersji. Każdych z tych pokazów będzie miał specjalny charakter: „Potop Redivivus” otworzy Festiwal, pokazowi „Powstania...” będzie towarzyszyć uhonorowanie powstańczych operatorów poprzez umieszczenie specjalnej tablicy w powstającym właśnie Gdyńskim Centrum Filmowym, a po pokazie „Strefy nagości” odbędzie się spotkanie z Urszulą Antoniak i montażystką Milenią Fiedler, prowadzone przez krytyka Sebastiana Smolińskiego. W ramach pokazów specjalnych obejrzymy film nominowanego do Oscara polskiego dokumentalisty Andrzeja Celińskiego „Kabaret śmierci”- będzie to polska premiera filmu a także cykl filmów z pogranicza sztuk wizualnych w ramach projekcji „Kino artystów”.

Od 2014 roku impreza nosi nazwę: Festiwal Filmowy w Gdyni. Zmieniło się logo i design, których autorem jest Marcin Władyka; wiosną 2014 roku ruszyła nowa strona internetowa wydarzenia. Centrum Festiwalowym pozostaje Teatr Muzyczny, większość pokazów (w tym prasowe i dla publiczności) oraz wydarzeń towarzyszących odbywać się będzie w Multikinie i Centrum Gdynia Waterfront (dawniej Gemini). W 2014 roku ogromna sekcja „Gdynia Dzieciom” po raz pierwszy zorganizowana zostanie w przyjaznych wnętrzach gdyńskiego kina Helios. Znacznie większe zmiany czekają nas w kolejnych latach, gdy tuż koło Teatru Muzycznego stanie budynek Gdyńskiego Centrum Filmowego, które pełnić będzie funkcję m.in. jednej z centralnych lokalizacji Festiwalu Filmowego w Gdyni.

NAGRODY REGULAMINOWE

WIELKA NAGRODA FFG ZŁOTE LWY oraz 100.000 zł dla producenta i reżysera filmu (60.000 zł dla reżysera, 40.000 zł dla producenta). Producentowi i reżyserowi filmu, którzy otrzymali nagrodę Złote Lwy, przysługuje zwiększenie dotacji na kolejne ich projekty filmowe, zgodnie z zasadami zawartymi w Programach Operacyjnych Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.

NAGRODA SREBRNE LWY oraz 50.000 zł dla producenta i reżysera (30.000 zł dla reżysera, 20.000 zł dla producenta). Ponadto, producentowi i reżyserowi filmu, którzy otrzymali nagrodę Srebrne Lwy, przysługuje zwiększenie dotacji na kolejne projekty filmowe, zgodnie z zasadami zawartymi w Programach Operacyjnych Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.

NAGRODA SPECJALNA JURY za odwagę formy i treści, a także za szczególne, unikatowe walory artystyczne oraz 30.000 zł (18.000 zł dla reżysera i 12.000 zł dla producenta).

NAGRODY INDYWIDUALNE dla twórców filmowych za:

- reżyserię: 20.000 zł

- scenariusz: 20.000 zł

- debiut reżyserski lub drugi film: 15.000 zł

- rolę kobiecą: 15.000 zł

- rolę męską: 15.000 zł

- profesjonalny debiut aktorski: 15.000 zł

- zdjęcia: 15.000 zł

- muzykę: 15.000 zł

- scenografię: 15.000 zł

- drugoplanową rolę kobiecą: 12.000 zł

- drugoplanową rolę męską: 12.000 zł

- dźwięk: 12.000 zł

- montaż: 12.000 zł

- kostiumy: 12.000 zł

- charakteryzację: 12.000 zł

NAGRODY REGULAMINOWE W KONKURSIE MŁODEGO KINA:

- za najlepszy film: 10.000 zł

- nagroda specjalna 5.000 zł

NAGRODA REGULAMINOWA PRZYZNAWANA W SEKCJI INNE SPOJRZENIE PRZEZ PUBLICZNOŚĆ dla reżysera filmu: 15.000 zł

NAGRODA REGULAMINOWA PRZYZNAWANA W PRZEGLĄDZIE POLSKIEGO KINA NIEZALEŻNEGO PRZEZ PUBLICZNOŚĆ DLA REŻYSERA FILMU: 5.000 zł

NAGRODA PLATYNOWE LWY dla twórcy filmowego za całokształt twórczości. Laureata nagrody proponuje Rada Programowa w porozumieniu ze Stowarzyszeniem Filmowców Polskich.