Odeszli, ale zostaną

W ostatnich dwunastu miesiącach odeszło od nas wielu wybitnych twórców kultury filmowej. Pożegnaliśmy między innymi: Wiesława Michnikowskiego, Tadeusza Chmielewskiego, Carrie Fisher, Rogera Moore’a, Wojciecha Młynarskiego, Billa Paxtona. Oto coroczne wspomnienie o tych ważnych postaciach świata kina, których już z nami nie ma.

W ostatnich dwunastu miesiącach odeszli:

Wiesław Michnikowski (95), aktor. Bardzo ceniony i popularny aktor teatralny, filmowy i telewizyjny. Zagrał w około 50 filmach i serialach telewizyjnych. Ceniony artysta kabaretowy.

Witold Pyrkosz (90), aktor. Popularny aktor filmowy i telewizyjny.

Lech Ordon (89), aktor. Zagrał w dziesiątkach filmów i produkcji telewizyjnych. Jego aktorski dorobek to około 150 ról.

Tadeusz Chmielewski (89), reżyser, scenarzysta. Wśród jego filmowych dokonań znalazły się m.in. „Ewa chce spać”, „Nie lubię poniedziałku” i „Jak rozpętałem II wojnę światową”.

Carrie Fisher (60), amerykańska aktorka i pisarka. Aktorka najlepiej znana była z roli Księżniczki Lei w „Gwiezdnych wojnach”. Jej matką była słynna Debbie Reynolds.

Debbie Reynolds (84), amerykańska aktorka. Legenda hollywoodzkiego kina, gwiazda m.in. „Deszczowej piosenki”, „Śpiewającej zakonnicy”, „Niezatapialnej Molly Brown”. Matka Carrie Fisher.

Roger Moore (89), brytyjski aktor. Jeden z najpopularniejszy w historii brytyjski aktor. Odtwórca między innymi ról Świętego i Jamesa Bonda.

Jeanne Moreau (89), francuska aktorka. Zagrała pamiętne role w m.in.: „Jules i Jim”, „Windą na szafot”, „Nocy”.

Wojciech Młynarski (75), autor tekstów piosenek i piosenkarz, aktor, scenarzysta. Stworzył niezapomniane utwory wykorzystywane w wielu filmach i serialach, zagrał w kilku produkcjach.

Sam Shepard (73), amerykański pisarz, aktor, scenarzysta i reżyser. Otrzymał nominację do Oscara za role w filmie „Pierwszy krok w kosmos”, Nagrodę Pulitzera za „Buried Child”, napisał scenariusz m.in. do „Paris, Texas”.

Harry Dean Stanton (91), amerykański aktor. Znany z wielu mniejszych i większych ról. Główną rolę zagrał w „Paryż, Teksas”, był wśród ośmiu pasażerów „Nostromo”, a ostatnio wystąpił w serialu „Twin Peaks”.

Michael Nyqvist (56), szwedzki aktor. Międzynarodową popularność przyniosła mu rola Mikaela Blomkvista w ekranizacji serii książek z cyklu „Millennium”. Pracował nieprzerwanie w Europie i Hollywood.

George A. Romero (77), amerykański reżyser i scenarzysta. Specjalizował się w kinie grozy, w 1968 roku nakręcił „Noc żywych trupów” i na zawsze odmienił amerykańskie kino niezależne oraz spojrzenie na zombie.

Witold Adamek (71), autor zdjęć filmowych, scenarzysta i reżyser. Był autorem zdjęć do ponad 170 filmów, seriali i spektakli Teatru TV. Wyreżyserował m.in. filmy „Poniedziałek” i „Samotność w sieci”.

John Hurt (77), brytyjski aktor. Wśród licznych aktorskich dokonań w jego dorobku były m.in.: „Midnight Express”, „Człowiek słoń”, „Obcy – 8 pasażer Nostromo”, „Szpieg” i „Jackie”.

Bill Paxton (61), amerykański aktor, producent i reżyser. Ceniony m.in. za występ w „Titanicu”, „Apollo 13”, „Twister” i drugiej części „Obcego”. Grał w serialu „Trzy na jednego”, wyreżyserował horror „Ręka Boga”.

Emmanuelle Riva (89), francuska aktorka. Gwiazda francuskiego kina, znana m.in. z ról w filmach w „Hiroszima, moja miłość” Alaina Resnaisa i „Miłości” Michaela Haneke.

Marek Serafiński (62), reżyser, producent, scenarzysta. Jeden z najwybitniejszych twórców filmów animowanych.

Jean Rochefort (87), francuski aktor. Wybitny aktor francuski, znany z wielu znakomitych ról filmowym, w między innymi „Mężu fryzjerki”.

Mireille Darc (79), francuska aktorka. Szczyt jej kariery przypada na lata 60. Zagrała w ponad 70 filmach, w swojej karierze pracowała z twórcami takimi jak Jean-Luc Godard, Jacques Deray czy Roger Vadim.

Jerzy Celiński (68), polski kaskader. Jeden z najlepszych polskich kaskaderów filmowych. Pracował przy m.in. „Potopie”, „Nocach i dniach”, „Panu Tadeuszu”.

Danielle Darrieux (100), francuska aktorka. Legenda francuskiego kin, zagrała w ponad stu filmach, u takich twórców jak Claude Chabrol, Jacques Demy i Andre Techine.

Ryszard Faron (65), aktor. Zagrał pamiętną rolę w „Przepraszam, czy tu biją?”, ale można było go oglądać także w „Barwach ochronnych” i „Nie znasz spokoju” oraz w serialach.

Tobe Hooper (74), amerykański reżyser. Najlepiej znany jako autor klasycznej „Teksańskiej masakry piłą mechaniczną” oraz „Ducha”.

Karoly Makk (91), węgierski reżyser. Jeden z najwybitniejszych reżyserów węgierskich okresu powojennego. Sześciokrotnie rywalizował o Złotą Palmę w Cannes, a za rolę w jego „Innym spojrzeniu” Jadwiga Jankowska-Cieślak otrzymała tam nagrodę dla najlepszej aktorki.

Jerzy Skrzepiński (94), scenograf. Był twórcą scenografii do ponad 60 produkcji filmowych i telewizyjnych, m.in. filmów „Faraon”, „Vabank” i „Akademia Pana Kleksa”.

Andrzej Blumenfeld (66), aktor filmowy, teatralny, telewizyjny i dubbingowy. Wystąpił w ponad 40 filmach, między innymi w: „Kornblumenblau”, „Różyczce”, „Pianiście”, „Obywatelu Piszczyku”.

Cécile Decugis (87), francuska montażystka. Związana z francuską Nową Falą. Montowała między innymi filmy: „Do utraty tchu”, „Strzelajcie do pianisty”, „Moja noc u Maud”,

John Heard (72), amerykański aktor. Znany z ról w m.in. filmach: „Duży”, „Kevin sam w domu”, „Raport Pelikana”.

Piotr Bikont (62), dziennikarz, reżyser. Ceniony krytyk kulinarny, reżyser filmów dokumentalnych, gościnnie aktor.

Agata Drozdowska (34), kostiumografka. W kinematografii pracowała od roku 2005, początkowo jako garderobiana i asystent kostiumografa. Ostatnio otrzymała Orła za „Wołyń”.

Martin Landau (89), amerykański aktor. Legenda amerykańskiej telewizji i kina. Laureat Oscara za rolę w filmie „Ed Wood” oraz gwiazda seriali „Mission: Impossible” i „Kosmos 1999”.

Konstanty Lewkowicz (88), kierownik produkcji, pedagog. Współpracował z Wojciechem Jerzym Hasem, Henrykiem Klubą, Januszem Majewskim, Stanisławem Różewiczem, Andrzejem Wajdą, Krzysztofem Zanussim.

Marek Wysocki (61), aktor. Grał we współczesnych, popularnych serialach telewizyjnych, pojawiał się w kinie, był pedagogiem.

Piotr Andrejew (69), reżyser i scenarzysta. Twórca między innymi filmów „Klincz” i „Czułe miejsca”.

John G. Avildsen (81), amerykański reżyser. Wyreżyserował  pierwszego „Rocky’ego”, za który otrzymał Oscara. Twórca trzech części „Karate Kid” oraz „Ocalić tygrysa” z Jackiem Lemmonem.

Glenne Headly (63), amerykańska aktorka. Ceniona za role w „Parszywych draniach”, „Dicku Tracy” czy serialu „Na południe od Brazos”.

Mieczysław Kalenik (84), aktor. Najbardziej znany z roli Zbyszka z Bogdańca, którą zagrał w „Krzyżakach” Aleksandra Forda.

Adam West (88), amerykański aktor. Odtwórca roli Batmana w serialu telewizyjnym realizowanym w latach 1966-68.

Powers Boothe (68), amerykański aktor. Znany z ról w m.in. „Szmaragdowym lesie”, „Tombstone”, „Deadwood”, „Sin City: Mieście grzechu”.

Chris Cornell (52), muzyk i kompozytor. Wokalista legendarnej grupy Soundgarden. Był współautorem i wykonawcą utworu „You Know my Name” do filmu „Casino Royale”.

Michael Parks (77), amerykański aktor. Pamiętany dzięki występom w filmach Kevina Smitha (m.in. „Tusk”) i Quentina Tarantino (m.in. „Death Proof”, „Django”).

Jacek Polaczek (74), aktor. Od 1976 roku był zawiązany ze szczecińskimi scenami teatralnymi. Sporadycznie występował w filmach i serialach.

Zbigniew Wodecki (67), muzyk. Popularny artysta polskiej sceny muzycznej. Występował jako aktor w filmach i serialach. Jego utwory zabrzmiały w wielu polskich filmach.

Michael Ballhaus (81), niemiecki autor zdjęć filmowych. Przez lata współpracował z takimi twórcami, jak m.in.: Rainer Werner Fassbinder, Volker Schlöndorff, Francis Ford Coppola, Mike Nichols i Martin Scorsese.

Wanda Jabłońska, wieloletni pracownik łódzkiej Wytwórni Filmów Oświatowych, redaktorka filmów oświatowych.

Halina Paszkowska (89), operatorka dźwięku. Pracowała przede wszystkim przy produkcji filmów dokumentalnych, ale w swoim dorobku miała m.in. także filmy "Zezowate szczęście" i "Nóż w wodzie".

Tim Pigott-Smith (70), angielski aktor. Wystąpił m.in. w „Starciu tytanów”, „V jak Vendetta”, „Okruchach dnia”.

Don Rickles (90), amerykański aktor. Znany z m.in. „Kasyna” i „Złota dla zuchwałych”. W filmie „Toy Story” udzielał głosu panu Bulwie.

Jack H. Harris (98), amerykański producent. Twórca odpowiedzialny za wiele filmów klasy B, powstałych w złotej erze tego kina. Wyprodukował m.in. klasyczny film „Blob-zabójca z kosmosu” (1958).

Jerzy Stawicki (89), reżyser, autor zdjęć i scenarzysta. Zadebiutował w 1960 roku zdjęciami do filmu „Walet pikowy”, przez lata pracował przy takich filmach, jak m.in. „Dwaj panowie N.”, „Gdzie jest generał…”, „Pieczone gołąbki”, „Jak rozpętałem II wojnę światową”, „Wierna rzeka”.

Fred Weintraub (88), producent amerykański. Miał na swoim koncie ponad 40 wyprodukowanych filmów, w tym m.in. „Wejście smoka” z Bruce’em Lee oraz pierwszy amerykański film Jackiego Chana.

Krystyna Sienkiewicz (81), aktorka. Wielką popularność przyniósł jej występ w Kabarecie Starszych Panów i Kabareciku Olgi Lipińskiej. Zagrała wiele ról filmowych i telewizyjnych u cenionych twórców.

William Peter Blatty (89), amerykański pisarz i scenarzysta. Autor m.in. powieści „Egzorcysta” i scenariusza filmu, za który otrzymał Oscara.

Claude Gensac (89), francuska aktorka. Znana najbardziej z roli żony w filmie „Żandarm się żeni”, a w sumie wystąpiła w kilku filmach z tej serii. W sumie zagrała w ponad stu innych produkcjach.

Gorden Kaye (75), brytyjski aktor. Popularność przyniosła mu rola Rene w serialu „Allo, Allo!”.

Om Puri (66), indyjsko-brytyjski aktor. Zagrał w ponad 300 produkcjach, w tym m.in. w „Gandhim”, „Mieście radości”, „Wilku”, „Wojnie Charliego Wilsona”, „Podróży na sto stóp”.

Zsa Zsa Gabor (99), amerykańska aktorka węgierskiego pochodzenia. Gwiazda hollywoodzkiego kina lat 40. i 50.

Bohdan Smoleń (69), aktor. Popularny artysta kabaretowy. Zagrał w kilku filmach, m.in. „Kochankowie mojej mamy”, „Filip z Konopi”, „Cesarskie cięcie”, „Pan Kleks w Kosmosie”.

Andrzej Wasilewicz (65), aktor. Zagrał pamiętną rolę narzeczonego Ani Pawlak w „Nie ma mocnych”. Znany też z serialu „Trzecia planeta” oraz filmów „Bilet powrotny”, „Aria dla atlety”, „Miś”. Na początku lat 80-tych wyjechał do USA.

Peter Vaughan (93), brytyjski aktor. Jeden z gigantów brytyjskiego aktorstwa. Jego kariera sięga kilku dekad, zagrał m.in. w „Nędznych psach”, „Kochanicy Francuza”, „Okruchach dnia” a ostatnio w serialu „Gra o tron”.

Michał Żarnecki (70), operator dźwięku, pedagog. Pracował przy m.in. filmach: „Blizna”, „Amator”, „Miś”, „Przypadek”, „Bez końca”, „Na srebrnym globie”, „Ajlawju”.

Władysław Bielski, scenograf. Pracował przy m.in. „Potopie”, „Aktorach prowincjonalnych”, „Trędowatej”, „Widziadle”, „Pokuszeniu”.

Jerzy Cnota (74), aktor. Pamiętany dzięki roli zbójnika Gąsiora w serialu „Janosik”. Zagrał w filmach „Perła w koronie” i „Sól ziemi czarnej”.

Leonard Cohen (82), kanadyjski poeta i piosenkarz. Wiele jego wybitnych utworów zabrzmiało w niezliczonej ilości filmów. Komponował muzykę do filmów, czasami pojawiał się jako aktor.

Raoul Coutard (92), francuski autor zdjęć filmowych. Jeden z najwybitniejszych twórców w swojej dziedzinie, podpora francuskiej Nowej Fali.

Robert Vaughn (83), amerykański aktor. Aktor znany był z ról w takich filmach, jak m.in.: „Siedmiu wspaniałych”, „Bullitt”, „Most na Renie” i „Płonący wieżowiec”.

Tomasz Wiszniewski (58), polski reżyser. Autor filmów „Kanalia”, „Tam, gdzie żyją eskimosi” i „Wszystko będzie dobrze”.

Zmarli także: Jadwiga Leśniewicz (87), montażystka; Michael Massee (61), amerykański aktor; Lisa Masters (52), amerykańska aktorka; Eugeniusz Rudnik (84), realizator dźwięku; Janet Wright (71), kanadyjska aktorka; : Don Calfa (76), amerykański aktor; Alice Drummond (88), amerykańska aktorka; Bernard Fox (89), amerykański aktor; Ron Glass (71), amerykański aktor; Florence Henderson (82), amerykańska aktorka; Izabella Kozłowska (68), polska aktorka; Andrew Sachs (86), hiszpański aktor; Peter Sumner (74), australijski aktor; Alan Thicke (69), kanadyjski aktor; Fritz William Weaver (90), amerykański aktor; Margaret Whitton (67), amerykańska aktorka; Van Williams (82), amerykański aktor; William Christopher (84), amerykański aktor; Miguel Ferrer (61), amerykański aktor, Dick Gautier (79), amerykański aktor; Ricky Harris (54), amerykański aktor; Anna Iżykowska-Mironowicz (78), konsultantka muzyczna; George Kosana (81) amerykański aktor; Wanda Laskowska (95), reżyser teatralny i telewizyjny; Michèle Morgan (96), francuska aktorka; Gil Parrondo (95), hiszpański scenograf; Jerzy Pomianowski (95), pisarz i scenarzysta; Waldemar Presia, aktor teatru lalek; Manlio Rocchetti (73), włoski charakteryzator; Liz Smith (95), brytyjska aktorka; Roch Sygitowicz (59), aktor-amator; Jan Szczepański (78), bokser i aktor; Andrzej Balcerzak (92), aktor; Lech Brański (68), kompozytor, aranżer i operator dźwięku; Warren Frost (91), amerykański aktor; Kevin Geer (64), amerykański aktor; Barbara Hale (94), amerykańska aktorka; Richard Hatch (71), amerykański aktor; Gerald Hirschfeld (95), amerykański autor zdjęć filmowych; Tadeusz Malak (84), aktor; Alec McCowen (91), angielski aktor; Robert Ellis Miller (89), amerykański reżyser; Mary Tyler Moore (80), amerykańska aktorka; Andrzej Papuziński (84), reżyser i scenarzysta; Jerzy Partyka (82), kompozytor; Frank Pellegrino (72), amerykański aktor; Richard Portman (82), amerykański dźwiękowiec; Seijun Suzuki (93), japoński reżyser; Jiro Taniguchi (69), japoński scenarzysta; Leszek Winnicki (70), autor zdjęć filmowych; Robert Day (94), angielski reżyser; Neil Fingleton (36), angielski kaskader filmowy; John Forgeham (75), angielski aktor; Tony Haygarth (72), angielski aktor; Jerzy Kołodziejczyk (76), reżyser i aktor; Anna Lewandowicz (66), archiwistka filmowa; Robert Osborne (84), amerykański historyk filmu; Pasquale Squitieri (78), włoski reżyser i scenarzysta; Chuck Barris (87), amerykański aktor, producent, reżyser; Darlene Cates (69), aktorka; Peter Hansen (95), amerykański aktor; Clifton James (96), amerykański aktor; Christine Kaufmann (72), niemiecko-austriacka aktorka; Tomas Milian (84), kubańsko-włoski aktor; Charlie Murphy (57), amerykański aktor; Edward Skarga (93), aktor; Michał Sosiński (89), kierownik produkcji, J.C. Spink (45), amerykański producent; Mieczysław Gajda (85), aktor teatralny i filmowy; Brad Grey (59), amerykański producent; Kim Ji-seok (57), zastępca dyrektora festiwalu w Busan; Daliah Levy (74), aktorka; Victor Lanoux (80), francuski aktor; Curt Lowens (91), niemiecki aktor; Michael Mantenuto (35), amerykański aktor; Dina Merrill (93), amerykańska aktorka; Leokadia Migielska (86), reżyserka; Grzegorz Stelmaszewski (54), aktor; Mary Tsoni (30), grecka aktorka; Aleksey Batalov (88), rosyjski aktor i reżyser; Stephen Furst (62), amerykański aktor; Teresa Gałkowska (84), autorka dekoracji; Tino Insana (69), amerykański aktor; Fred J. Koenekamp (94), amerykański operator; Leokadia Migielska (86), reżyser; Molly Peters (75), aktorka; Andrzej Rausz (80), aktor-lalkarz; Wincenty Ronisz (83), reżyser i scenarzysta; Władysław Rudnicki (92), kierownik produkcji; Peter Sallis (96), brytyjski aktor; Trevor Baxter (84), angielski aktor; Nelsan Ellis (39), amerykański aktor; Tadeusz Jaworski (91), dokumentalista; Elsa Martinelli (82), włoska aktorka; Isabelle Sadoyan (89), francuska aktorka; Thomas E. Sanders (63), amerykański scenograf; Joseph Bologna (82), amerykański aktor, reżyser i scenarzysta; Wanda Chotomska (88), pisarka, scenarzystka; Ty Hardin (87), amerykański aktor; Robert Hardy (91), brytyjski aktor; Krystyna Królikiewicz (96), aktorka; Haruo Nakajima (88), japoński aktor; Claude Rich (88), francuski aktor; Katarzyna Suchcicka (59), poetka, pisarka, krytyczka literacka, dziennikarka, reżyserka, scenarzystka; Andrzej Myszkowski (76), autor zdjęć filmowych; Marek Wojciechowski (91), aktor; Hans Alfredson (86), szwedzki aktor i reżyser; Richard Anderson (91), amerykański aktor; Stella Baranowska (30), rosyjska aktorka; Tadeusz Drzewiecki (69), aktor; Dick Gregory (84), amerykański aktor; Peter Hall (86), angielski reżyser; Viola Harris (91), amerykańska aktorka; Blake Heron (35), amerykański aktor; Sonny Landham (76), amerykański aktor; Leon Łochowski (79), aktor; Alan MacDonald (61), angielski scenograf; Gastone Moschin (88), włoski aktor; Jay Thomas (69), amerykański aktor; Yoshio Tsuchiya (90), japoński aktor; Jon Shepodd (92), amerykański aktor; Frank Vincent (78), amerykański aktor; Bernie Casey (78), amerykański aktor; Roy Dotrice (94), brytyjski aktor; John Dunsworth (71), kanadyjski aktor; Umberto Lenzi (86), włoski reżyser; Zofia Perczyńska (89), aktorka; Anna Szałapak (65), aktorka, piosenkarka; Jan Tříska (80), czeski aktor;  John Mollo (86), brytyjski autor kostiumów; Walter Lassally (90), autor zdjęć filmowych; Kim Joo-Hyuk, koreański aktor.

[na podstawie materiałów przygotowywanych dla Miesięcznika KINO]