Wenecja 2019. Złoty Lew dla „Jokera”

Festiwalowa sensacja i znaczące wydarzenie w naszych filmowych czasach. Opowiadający o komiksowym antybohaterze „Joker” w reżyserii Todda Phillipsa wygrał 76. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji. Drugą co do ważności nagrodę festiwalu otrzymał „Oficer i szpieg” Romana Polańskiego. Na czele jury stała Lucrecia Martel, autorka reprezentująca bardzo artystyczne podejście do sztuki filmowej.

Od swoich pierwszych pokazów na festiwalu oba filmy zbierały bardzo dobre opinie. Pisano między innymi, że „Joker” to bez wątpienia najbardziej śmiałe odkrycie kina „superbohaterskiego” od czasu „Mrocznego rycerza”. Prawdziwie oryginalne kino, któremu blisko do emocji ukazanych w „Taksówkarzu” Martina Scorsese. A co najważniejsze „Joker” to bardzo realistyczny obraz miejsca bliskiego upadku, co powoduje że film jest tak bardzo wiarygodny i aktualny. Rozgrywający się w pewnym miejscu, ale bez wątpienia opowiadający o naszym niespokojnym i bezlitośnie brutalnym świecie. Doszło więc do znaczącej sytuacji, filmy z kultury komiksowej wygrał festiwal w Wenecji. Na marginesie dodam, że jego autorem jest twórca komedii „Kac Vegas”.

„Oficer i szpieg” to według wielu krytyków „powrót mistrza”. Pięknie nakręcony, angażujący film. Polański stworzył coś, co przetrwa wieki. Im dłużej patrzysz na ten piękny obraz, tym bardziej on ci imponuje i oszałamia, ocenia – napisał brytyjski „The Guardian”, ale uczciwie trzeba przyznać, że nie wszystkie recenzje były tak entuzjastyczne. „Oficer i szpieg” zdobył nagrodę Grand Prix od jury, ale też nagrodę krytyków FIPRESCI. Film Polańskiego opowiada o sprawie Dreyfusa, francuskiego oficera niesłusznie skazanego na dożywocie za zdradę swojej ojczyzny. Wydarzenia ta na przełomie XIX i XX wieku wywołały na świecie znaczące poruszenie i szeroką dyskusję dotyczącą nastrojów antysemickich. Zapewne nagroda dla Polańskiego wywoła spore poruszenie w kręgach osób, które żądają ukarania reżysera, za gwałt na nieletniej, do którego dopuścił się w latach siedemdziesiątych. Za czyn ten ciągle ścigany jest przez wymiar sprawiedliwości w USA. Nagrodę w imieniu Romana Polańskiego odebrała w Wenecji jego żona Emmanuelle Seigner.

Nie zdarza się zbyt często, aby duża hollywoodzka produkcja, w dodatku z kręgu fantastyki, wygrywała tak znaczący międzynarodowy festiwal. Jest jednak Wenecja znacznie bardziej szczęśliwa dla takich propozycji. Kilka lat temu Złotego Lwa otrzymał tutaj Guillermo del Toro za „Kształt wody”, który kilka miesięcy później wygrał najważniejszego Oscara. Przed rokiem w Wenecji wygrała „Roma” Alfonso Cuarona, która zdobyła cztery Oscary. Triumf „Jokera” stawia go dziś w gronie faworytów nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej. Wkrótce będą mieli szasnę przekonać się o tym widzowie w naszym kraju.  Pierwszy w polskich kinach pojawi się „Joker”, bo będzie to już 4 października, pod koniec grudnia zadebiutuje w Polsce film Polańskiego.

Dość zaskakująco nagrody aktorskiej w Wenecji nie otrzymał odtwórca roli Jokera, Joaquin Phoenix, choć stawiany był w gronie faworytów. Puchar Volpi otrzymał Luca Marinelli za rolę w filmie „Martin Eden”. Jednak to Pheonix jest dziś w gronie oscarowych faworytów i choć wyścig dopiero się zaczyna, to raczej nikt mu tej nagrody nie odbierze. Nagrodę dla najlepszej aktorki na festiwalu w Wenecji otrzymała Ariane Ascaride za rolę w filmie „Gloria Mundi”.

Jury festiwalu w Wenecji doceniło też Roya Anderssona, autora filmu „About Endlessness”, który zdobył nagrodę za reżyserię. W 2014 roku ten szwedzki geniusz otrzymał w Wenecji główną nagrodę za film „Gołąb przysiadł na gałęzi i rozmyśla o istnieniu”. I choć jego nowy film nieco przypomina poprzednie przedsięwzięcie, to ciągle jest to kino bardzo się wyróżniające. Nagrodę za najlepszy scenariusz otrzymał Yonfan za animowany film „No. 7 Cherry Lane”, którego akcja rozgrywa się w połowie ubiegłego wieku w Hongkongu. Nagrodę Specjalną Jury zdobył film „The Mafia Is No Longer What It Used to Be”, a nagrodę za kreację młodego aktora/aktorki otrzymał Toby Wallace występujący w filmie „Babyteeth”.

W konkursie Horyzonty zwyciężył ukraiński twórca  Valentyn Vasyanovych za film „Atlantis”. Za najlepszy debiut uznano „You Will Die at Twenty”, którego reżyserem jest sudański twórca Amjad Abu Alala. W sekcji Venice Classics zwyciężył film „Ecstasy”, który doceniono za najlepiej odrestaurowany film. Najlepszy dokument o kinie to „Babenco”, a najlepszy film Virtual Reality to „The Key”.

Dzień wcześniej dwie nagrody na festiwalu w Wenecji otrzymał film Jana Komasy zatytułowany „Boże ciało”. Pokazywany w sekcji Venice Days polski film doceniono nagrodą Europa Cinemas Label oraz Inclusive Award Edipo Re.

Pokazywana w konkursie Orizzonti polska koprodukcja zatytułowana „Sole” w reżyserii Carlo Sironiego zdobyła nagrody FEDIC Award dla najlepszego filmu (nagroda Włoskiej Federacji Klubów Filmowych) oraz Lanterna Magica Award. Z kolei grający główną rolę męską Claudio Segaluscio otrzymał NUOVOIMAIE Talent Award. Polską producentką filmu jest Agnieszka Wasiak z Lava Films. W filmie występuje Sandra Drzymalska. Autorką muzyki do filmu jest Teoniki Rożynek, a za dźwięk odpowiada Michał Fojcik.

Pełna lista nagrodzonych:

KONKURS GŁÓWNY

Złoty Lew: „Joker” reż. Todd Phillips

Nagroda Grand Jury: „An Officer and a Spy” / „Oficer i szpieg” reż. Roman Polański

Srebrny Lew za najlepszą reżyserię: Roy Andersson, „About Endlessness”

Pucha Volpi dla najlepszej aktorki: Ariane Ascaride, „Gloria Mundi”

Puchar Volpi dla najlepszego aktora: Luca Marinelli, „Martin Eden”

Najlepszy Scenariusz: “No. 7 Cherry Lane,” Yonfan

Nagroda Specjalna Jury: „The Mafia Is No Longer What It Used to Be” reż. Franco Maresco

Nagroda im. Marcello Mastroianniego dla młodego aktora: Toby Wallace, “Babyteeth”

KONKURS HORYZONTY (ORIZZONTI)

Najlepszy Film:  “Atlantis” reż. Valentyn Vasyanovych

Najlepszy Reżyser: Théo Court, “White on White”

Specjalna Nagroda Jury: “Verdict” reż. Raymund Ribas Gutierrez

Najlepsza Aktorka: Marta Nieto, “Madre”

Najlepszy Aktor: Sami Bouajila, “A Son”

Najlepszy Scenariusz: “Back Home”, Jessica Palud, Philippe Lioret i Diastème

Najlepszy Film Krótkometrażowy: “Darling” reż. Salim Salif

LEW PRZYSZŁOŚCI

Nagroda im. Luigi de Laurentiis za najlepszy debiut fabularny: “You Will Die at Twenty” reż. Amjad Abu Alala

VENICE CLASSICS

Najlepiej Odrestaurowany Film: “Ecstasy” reż. Gustav Machatý

Najlepszy Dokument o Kinie: “Babenco – Alguém Tem Que Ouvir O Coração E Dizer: Parou,” Bárbara Paz

KONKURS VIRTUAL REALITY

Najlepszy Virtual Reality: Céline Tricart, “The Key”

Najlepszy Virtual Reality Experience: “A Linha” reż. Ricardo Laganaro

Najlepszy Virtual Reality Story: “Daughters of Chibok” reż. Joel Kachi Benson