Organizatorzy 22. MFF Nowe Horyzonty ponownie zaprezentują filmy ikony kina awangardowego, Jonasa Mekasa. We Wrocławiu obejrzeć będzie można 15 filmowych dzienników oraz dokumenty przybliżające postać Mekasa. Pojawi się też wystawa dedykowana temu artyście.
Jonas Mekas – twórca osobny, outsider i geniusz, o którym wciąż zdecydowanie zbyt rzadko i zbyt mało mówi się w Polsce – będzie bohaterem jednej z retrospektyw w ramach 22. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Nowe Horyzonty we Wrocławiu (21 – 31 lipca 2022), gdzie będzie można obejrzeć 15 filmowych dzienników oraz dokumenty przybliżające postać Mekasa, a także poświęconą artyście wystawę w galerii SiC! BWA Wrocław. Na festiwalu będzie miała premierę książka autorstwa Andrzeja Pitrusa – „Przebłyski piękna. Spotkania z Jonasem Mekasem” – pierwsza w Polsce publikacja poświęcona Mekasowi. Specjalnymi gośćmi tegorocznych Nowych Horyzontów będą Pip Chodorov – artysta, wieloletni przyjaciel i opiekun spuścizny Jonasa Mekasa oraz Sebastian Mekas, syn bohatera retrospektywy.
Jonas Mekas, urodzony w Litwie, większość swojego artystycznego życia spędził w Nowym Jorku. W Stanach powstały jego najsłynniejsze dzieła, tutaj założył legendarny magazyn „Film Culture” i rozwijał nowojorskie Archiwum Filmowe Anthology. Litewsko-amerykański reżyser nierozerwalnie złączył swoje życie ze sztuką, skupiając swą twórczość na zjawisku filmowych dzienników – biografia stanowiła dla niego niewyczerpane paliwo artystyczne. Mekas był jednym z najważniejszych przedstawicieli amerykańskiej kontrkultury lat 60. i 70. – przyjaźnił się m.in. z Johnem Lennonem, Yoko Ono, Allenem Ginsbergiem i Andym Warholem (według legendy to dzięki Mekasowi Warhol chwycił za kamerę), których uwiecznił w dziennikach na taśmie swojej kamery. Mekas był pionierem nie tylko na polu reżyserskim – postulował tworzenie zdemokratyzowanych spółdzielni twórczych, które miały zastąpić skupiony na pieniądzu i komercji model producencki.
Jak zaznacza Urszula Śniegowska, która wspólnie z Romanem Gutkiem jest kuratorką wrocławskiej retrospektywy, Jonas Mekas przeżył wiele żyć. Oprócz spełniania się w roli „filmującego” (wolał używać określenia „filmer”, a nie „filmmaker”), był producentem, PR-owcem, promotorem, agentem, redaktorem, dziennikarzem, fundraiserem, krytykiem, programerem – jego długie i niezwykle bogate życie zmieściłoby wiele fascynujących życiorysów.
Twórczość Jonasa Mekasa obecna jest na festiwalu Nowe Horyzonty od pierwszej jego edycji w Sanoku, gdzie w 2001 roku było można po raz pierwszy w Polsce zobaczyć część dorobku reżysera, a tytuł jego filmu – Lost Lost Lost – stał się również nazwą jednej z festiwalowych sekcji. W 2016 roku, w czasie Europejskiej Stolicy Kultury we Wrocławiu, podkreślając przynależność zarówno do tradycji europejskiej, jak i amerykańskiej, American Film Festival przyznało mu Indie Star Award.
Podczas tegorocznej odsłony MFF Nowe Horyzonty zostanie zaprezentowanych 15 filmów Mekasa, wyselekcjonowanych z ogromnej schedy artysty. Wybrane przez kuratorów tytuły skupiają się na autobiografizmie, stylu diarystycznym i poczuciu wyobcowania przekutym w entuzjazm budowania nowego środowiska artystycznego – związanego z Nowym Jorkiem. W programie znajdą się m.in.: Walden / Diaries, Notes and Sketches aka Walden (1969); Reminiscencje z podróży na Litwę (Reminiscenses of a Journey to Lithuania, 1971); Lost, Lost, Lost (1976); Autoportret (Self-Portrait, 1980), Autobiografia pewnego człowieka (Autobiography of a Man Who Carried his Memory in his Eyes, 2000), Kiedy szedłem przed siebie, widziałem króciutkie przebłyski piękna (As I Was Moving Ahead I Occasionally Saw Brief Glimpses of Beauty, 2000), czy późniejsze Ścinki z życia szczęśliwego człowieka (Out-takes From the Life of a Happy Man) z 2012 roku.
Uzupełnieniem retrospektywy będzie zapętlony pokaz monumentalnego, trwającego 38 godzin, dzieła 365 Days Project (codzienne zapiski wideo z 2007 roku), które będzie ogólnodostępne i będzie pokazywane każdego dnia w trakcie festiwalu w przestrzeni Kina Nowe Horyzonty.
Podczas 22. MFF Nowych Horyzontów swoją premierę będzie miała książka autorstwa wybitnego filmoznawcy, Andrzeja Pitrusa. Przebłyski piękna. Spotkania z Jonasem Mekasem zawiera osobisty esej autora o recepcji sztuki Mekasa, liczne cytaty z pism artysty, wywiady przeprowadzone z Mekasem i rzuca światło na pozostałe aspekty jego twórczości (strategie wobec rynku, polityki, Hollywoodu). Książka będzie w sprzedaży m.in. w sklepie internetowym NH oraz w kinowej księgarni Tajne Komplety.
W przestrzeni galerii SiC! BWA Wrocław będzie można oglądać wystawę autorstwa Emanuela Geissera i Kamy Sokolnickiej. Wystawa As Far As I Can See została zainspirowana odpowiedzią, której Mekas udzielił w jednym z wywiadów, zapytany o plany na przyszłość: „Kiedy będę miał 100 lat, chcę pojechać w Himalaje, do Tybetu. Porozmawiamy o tym w 2023 roku, kiedy wrócę”. Duet Geisser-Sokolnicka proponuje więc wystawę o podróży, ruchu, świetle i marzeniach, które mają pozostać niespełnionymi. Kuratorką wystawy jest Joanna Kobyłt.
Wszystkie wydarzenia związane z retrospektywą organizowane są w ramach międzynarodowych obchodów setnej rocznicy urodzin artysty Jonas Mekas 100!, prowadzonych pod auspicjami Litewskiego Instytutu Kultury oraz Estate of Jonas Mekas, we współpracy z licznymi organizacjami i instytucjami kultury na całym świecie. Litewski Instytut Kultury i Ambasada Republiki Litewskiej w Polsce są partnerami wrocławskiej retrospektywy.
Międzynarodowy Festiwal Filmowy Nowe Horyzonty odbędzie się w dniach 21-31 lipca 2022 we Wrocławiu. O tydzień dłużej, do 7 sierpnia, będzie trwać online’owa odsłona festiwalu. [informacja prasowa]
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz