Wspomnienie o zmarłych ludziach filmu i telewizji

W ostatnich 12 miesiącach odeszło wielu bardzo cenionych twórców filmu, kina, teatru i innych dziedzin sztuki. Nie ma już z nami tak wybitnych osób jak m.in.: Jan Laskowski, Stanisław Mikulski, Tadeusz Konwicki, Krzysztof Krauze, Albert Maysles, Leonard Nimoy, Miroslav Ondricek, Barbara Sass, Christopher Lee, James Horner, Wes Craven, Marcin Wrona.

PAŹDZIERNIK / LISTOPAD 2014*

Warren Clarke (67) – brytyjski aktor. Znany z udziału w m.in. filmach "Mechaniczna pomarańcza" i "Ściśle tajne" oraz serialu "Dalziel i Pascoe". Miał na swoim koncie ponad 130 ról.

Aleksiej Dewotczenko (49) – rosyjski aktor. Wystąpił w takich filmach jak "Wielbicielka", "Barak" czy "Półtora pokoju". Od 2012 roku pracował w teatrze w Moskwie. Dewotczenko był aktywnym działaczem opozycji.

Glen A. Larson (77) – producent. Twórca kultowych seriali "Battlestar Galactica", "Magnum", "Nieustraszony".

Oscar de la Renta (82) - legendarny projektant mody, w którego strojach chodziły największe gwiazdy Hollywood.

Zmarli także: Bohdan Borewicz (80) – polski operator; Leigh Chapman (75) – scenarzysta; Jerry Alan (75) – kaskader w filmach o Bondzie; Carol Ann Susi (62) – amerykańska aktorka; Michael Lennick (61) – dokumentalista; Richard Schaal (86) – aktor; Ron Eisenberg (73) – pionier rynku wideo; Elizabeth Norment (61) – aktorka; Joy Saunders (89) – aktor; Gerard Parkes (90) – aktor.

LISTOPAD 2014 / GRUDZIEŃ 2014

Iwona Kamińska (71) – charakteryzatorka. Zadebiutowała w zawodzie w 1967 roku pracując przy filmie "Ręce do góry". Jej prace znamy z takich produkcji, jak m.in.: "Hallo Szpicbródka, czyli ostatni występ króla kasiarzy", "Golem", "Miś", "Fuks", "Danton", "Cudzoziemka" czy "Nadzór".

Tadeusz Kosarewicz (81) – scenograf. Pracował przy ponad 90 filmach, serialach i spektaklach telewizyjnych. Pracował przy m.in. "Małej Moskwie", "Farbie", "Jancio Wodniku", "Zemście" i "Ziemi obiecanej" Wajdy, "Wielkim biegu", "Personelu" czy "Yesterday".

Janusz Kubicki (83) – aktor. Znany z występów w Teatrze Powszechnym w Łodzi. Zasłynął rolami m.in. w "Stawce większej niż życie", "Lalce" czy "Vabanku".

Jan Laskowski (86) – autor zdjęć filmowych. Współpracował z najwybitniejszymi polskimi reżyserami. Jego pracę można było podziwiać w takich filmach, jak m.in.: "Ostatni dzień lata", "Pociąg", "Do widzenia, do jutra" i wielu innych.

Stanisław Mikulski (85) – aktor. Najbardziej znany z roli Hansa Klossa w serialu "Stawka większa niż życie". Oprócz tego wystąpił w takich filmach, jak "Kanał", "Samochodzik i Templariusze", "Sekret Enigmy", "Godziny nadziei", "Cień", "Ewa chce spać" czy "Barwy walki". Pojawił się jako Wujek Dobra Rada w kultowym "Misiu" Stanisława Barei.

Bunta Sugawara (81) – japoński aktor. Ikona japońskiego kina gangsterskiego, gdzie zagrał ponad 70 ról.

Zmarli także: Tom Adams (76) – aktor; Roberto Gomez Bolanos / znany jako Chespirito (85) – aktor; Joanna Dunham (78) – aktorka; Mordecai Lawner (86) – aktor; Danny Lee – twórca efektów specjalnych (95); Frank Yablans (79) – były szef studia Paramount.

GRUDZIEŃ 2014 / STYCZEŃ 2015

Joe Cocker (70), muzyk. Autor przebojowych utworów oraz nowych wersji znanych piosenek, które można było usłyszeć w wielu filmach.

Jan Grandys (93), scenograf. Jeden z najwybitniejszych twórców scenografii w historii polskiego kina. Pracował przy takich dziełach, jak m.in.: "Eroica", "Zezowate szczęście", "Sami swoi", "Janosik".

Anita Ekberg (83), aktorka. Jedna z najpiękniejszych aktorek w historii kina, wsławiona występem w "Słodkim życiu" Felliniego.

Tadeusz Konwicki (88) pisarz, reżyser, scenarzysta. Był autorem takich filmów jak "Ostatni dzień lata", "Salto", "Jak daleko stąd, jak blisko", "Dolina Issy". Do najsłynniejszych jego dzieł literackich należą "Mała Apokalipsa", "Sennik współczesny" czy "Kompleks polski".

Krzysztof Krauze (61) reżyser, scenarzysta. Wybitny twórca i człowiek, autor m.in. "Gier ulicznych", "Długu", "Placu Zbawiciela", "Mojego Nikifora" i "Papuszy". Nagradzany na krajowych i zagranicznych festiwalach.

Zbigniew Pitera (96), krytyk filmowy. Ceniony dziennikarz, krytyk filmowy i historyk kina. W 1946 roku, wspólnie z Jerzym Giżyckim, Tadeuszem Kowalskim oraz Leonem Bukowieckim założył tygodnik "Film".

Francesco Rosi (92), włoski reżyser. Jeden z najważniejszych twórców kina włoskiego. Jego twórczość charakteryzowało zaangażowanie w sprawy społeczne. Autor m.in. "Wyzwania", "Salvatore Giuliano", "Kroniki zapowiedzianej śmierci".

Piotr Studziński (75) reżyser, scenarzysta. Twórca filmów dokumentalnych związany z wytwórnią filmową "Czołówka", a później z Wytwórnią Filmów Oświatowych.

Zmarli także: Kailasam Balachander (84) – indyjski reżyser; Khan Bonfils (42) – aktor; Christine Cavanaugh (51) – aktorka; Booth Colman (91) – aktor; George Dickerson (81) – aktor; Donna Douglas (81) – aktorka; Samuel Goldwyn Jr. (88) – producent; Edward Herrmann (71) – aktor; Beau Kayser (63) – aktor; Jeremy Lloyd (84) – scenarzysta; Luise Rainer (104) – aktorka; Joseph Sargent (89) – reżyser; Taylor Negron (57) – aktor; Rod Taylor (84) – aktor; Billie Whitelaw (82) – aktorka; Bernard Williams (72) – producent.

STYCZEŃ / LUTY 2015

Johnny Goodman (87), angielski producent. Twórca wielu klasycznych pozycji brytyjskiego kina i telewizji lat 60-tych, w tym m.in. serialu "Święty" oraz "Rewolwer i melonik". Długoletni przewodniczący Brytyjskiej Akademii Filmowej i Telewizyjnej.

Louis Jourdan (93), francuski aktor. Znany z występów w "Gigi", "Ośmiorniczce" z Jamesem Bondem oraz u Hitchcocka.

Geraldine McEwan (82), brytyjska aktorka. Najlepiej znana z roli Miss Marple, którą zagrała w telewizyjnej produkcji BBC. Pamiętna w roli wiedźmy w filmie "Robin Hood: Książę złodziei".

Demis Roussos (68), muzyk. Wielki gwiazdor piosenki, który sprzedał na całym świecie ponad 60 milionów albumów.

Zmarli także: Mary Healy (96), aktorka i piosenkarka; Lizabeth Scott (92), aktorka; Darren Shahlavi (42), aktor kina akcji; Mikołaj Sprudin (91), polski operator.

LUTY  / MARZEC 2015

Richard Glatzer (63) – reżyser i scenarzysta. Jego ostatnim filmem był "Still Alice", za który Julianne Moore otrzymała Oscara. Glatzer i jego mąż Wash Westmoreland wyreżyserowali też wspólnie "The Last of Robin Hood" i "Quinceañera".

Agnieszka Kotlarska (43) - aktorka teatralna, filmowa i serialowa. Zadebiutowała w serialu "Bank nie z tej ziemi" i to z seriali był najbardziej kojarzona. Zagrała w m.in. filmach: "U Pana Boga za miedzą", "Pokuszenie" i "Chce się żyć".

Albert Maysles (88) – reżyser i operator. Jeden z najsłynniejszych twórców filmów dokumentalnych, które tworzył wspólnie ze swoim bratem Davidem. Wśród jego najsłynniejszych dzieł są: "Szare ogrody", "Domokrążca" i "Gimme Shelter".

Leonard Nimoy (83) – aktor i reżyser. Najbardziej znany z roli Spocka w serialu i filmach z cyklu "Star Trek". Wyreżyserował także m.in. film "Trzech mężczyzn i dziecko".

Terry Pratchett (66) – pisarz. Jeden z klasyków literatury fantasy, autor słynnego cyklu "Świat Dysku". Jego prace kilka razy przenoszone były na duży i mały ekran. Sam Pratchett występował też jako aktor.

Bohdan Tomaszewski (93) – dziennikarz. Przede wszystkim wybitny dziennikarz i sprawozdawca sportowy. Miał kilka epizodów w polskich filmach, m.in. w komedii "Mąż swojej żony", "Motodrama" oraz serialu "Wojna domowa". Wszędzie tam zagrał samego siebie. Pisał też scenariusze, m.in. do "Boksera".

Zmarli także: Daniel von Bargen (64) – aktor; Emory Bass (89) – aktor; Lynn Borden (77) – aktorka; Ryszard Chutowski (82) – kierownik produkcji, Lloyd Fonvielle (64) – scenarzysta, Sam Simon (59) – producent, Bruce Sinofsky (58) – reżyser.

MARZEC / KWIECIEŃ 2015

Gunter Grass (87) – niemiecki pisarz. Laureat literackiej nagrody Nobla za rok 1999 urodził się 16 października 1927 roku w Gdańsku i z tym miastem wiąże się też jego twórczość. Światową sławę przyniosła mu tzw. trylogia gdańska, złożona z dzieł: "Blaszany bębenek" (film na podstawie książki zdobył Oscara), "Kot i mysz" i "Psie lata". Na podstawie prozy Grassa Robert Gliński nakręcił "Wróżby kumaka".

Magdalena Jarosz (63) – polska aktorka. Absolwentka PWST w Krakowie, związana z Teatrem Starym. Swoją najważniejszą rolę filmową zagrała w "Kontrakcie" Krzysztofa Zanussiego.

Manoel de Oliveira (106) – portugalski reżyser. Był najstarszym w historii, aktywnie pracującym reżyserem filmowym. Zadebiutował już w 1931 roku, ale swoje największe sukcesy odnosił jesienią życia, już po przekroczeniu 70 roku życia.

Miroslav Ondricek (80) – czeski autor zdjęć filmowych. Ondricek nakręcił zdjęcia do ponad 40 filmów. Najlepiej znana jest jego współpraca z Milosem Formanem, z którym nakręcił m.in. "Amadeusza". W ostatnich latach operator zajął się edukacją młodego pokolenia swoich następców.

Barbara Sass (78) – reżyserka. Uznana polska reżyserka, autorka tak głośnych filmów, jak m.in. "Krzyk" i "Pokuszenie". Jej ostatni film to "W imieniu diabła".

Zmarli także: Richard L. Bare (101) – reżyser, James Best (88) – amerykański aktor, Wiesława Borecka (78) – kierownik produkcji, Helmut Dietl (70) – niemiecki reżyser i scenarzysta, Sally Forrest (86) – amerykańska aktorka, Jan Kulczyński (84) – reżyser teatralny, Robert Leszczyński (48) – dziennikarz,  Geoffrey Lewis (79) – amerykański aktor, Gene Saks (93) – amerykański reżyser, Olga Sawicka (77) – tancerka, choreograf, Tom Towles (65) – aktor, Alberta Watson (60) – aktorka.

KWIECIEŃ  / MAJ 2015

Michael Blake (69) – amerykański scenarzysta i pisarz. Autor scenariusza "Tańczącego z wilkami" na podstawie własnej powieści, za który otrzymał Oscara. Jednym z ostatnich zadań Blake'a był scenariusz do filmu na podstawie książki "Winnetou".

Halina Dunajska (89) – aktorka. W latach 1950-87 grała w Teatrze Polskim w Warszawie.

Andrew Lesnie (59) – autor zdjęć filmowych. Pracował przy wszystkich częściach "Władcy Pierścieni" i "Hobbita". Ostatnia jego praca to "Źródło nadziei".

Nigel Terry (69) – brytyjski aktor. W jego dorobku było wiele znakomitych ról w kinie, telewizji i teatrze. Polskim widzom dobrze znany z roli Króla Artura w filmie "Excalibur".

Zmarli także: Jonathan Crombie (48) – aktor, Suzanne Crough (52) – aktorka, Gill Dennis (74) – scenarzysta,  Philip S. Goodman (89) – reżyser i scenarzysta tv, Roman Huszczo (85) – animator, Jayne Meadows (95) – aktorka, Ben Powers (64) – aktor, Janusz Sławiński (76) – kompozytor, Sawyer Sweeten (19) – aktor, Grace Lee Whitney (85) – aktorka, Włodzimierz Wilkosz (87) – aktor, Elizabeth Wilson (94) – aktorka, Jerzy Woźniak (76) – aktor i śpiewak, Norman Thaddeus Vane (86) – scenarzysta, reżyser.

MAJ / CZERWIEC 2015

Pierre Brice (86) – francuski aktor. Jego najsłynniejszą rolą była postać Winnetou, przywódcy Apaczów w filmach inspirowanych powieściami Karola Maya.

Robert Chartoff (81) – amerykański producent. Za produkcję "Rocky'ego" otrzymał Oscara, za "Wściekłego byka" i "Pierwszy krok w kosmos" kolejne nominacje.

Christopher Lee (93) – brytyjski aktor. Zagrał w około 300 filmach, rozpoczął karierę pod koniec lat 40-tych, związany przez lata ze studiem Hammer. Zagrał Draculę, a ostatnio Sarumana we "Władcy Pierścieni" i "Hobbicie".

Jan Prochyra (66) – aktor filmowy i teatralny. Na dużym ekranie zadebiutował w roku. W swojej filmografii ma ponad siedemdziesiąt, głównie drugoplanowych i epizodycznych, kreacji filmowych i telewizyjnych.

Kurt Weber (87) – polski operator. Był autorem zdjęć do filmów m.in. Tadeusza Konwickiego, Janusza Majewskiego, Kazimierza Kutza, Stanisława Różewicza, Janusza Morgensterna.

Zmarli także: John Compton (91) – aktor; Jack Crosby (88) – scenograf telewizyjny; Prashant Bhargava (42) – reżyser; Julie Harris (94) – brytyjska kostiumolog; Richard Johnson (87) – brytyjski aktor; Krzysztof Kąkolewski (85) – polski reportażysta i pisarz; Anne Meara (85) – amerykańska aktorka; Ron Moody (91) – brytyjski aktor; Betsy Palmer (88) – aktorka; Paul Raley (71) – amerykański scenarzysta; Reynaldo Rey (75) – amerykański aktor; Mary Ellen Trainor (62) – amerykańska aktorka; Jacek Szymczak (41) – reżyser filmów dokumentalnych i producent; Russell Wolfe (50) – producent.

CZERWIEC / LIPIEC 2015

James Horner (61) – amerykański kompozytor muzyki filmowej. Zdobył dwa Oscary za muzykę i piosenkę do "Titanica". Wśród jego licznych dokonań są też: "Willow", "Imię róży", "Obcy - decydujące starcie", "Braveheart", "Apollo 13", "Gniew oceanu".

Jack Rollins (100) – amerykański producent. Długoletni manager takich gwiazd komedii jak: Woody Allen, David Letterman, Billy Crystal, Robin Williams czy Lenny Bruce. Współprodukował wiele filmów Woody'ego Allena, a za "Annie Hall" otrzymał Oscara.

Omar Sharif (83) – egipski aktor. Do połowy lat 50-tych gwiazda kina w rodzinnym Egipcie. W 1962 roku po raz pierwszy zagrał w filmie zagranicznym i był to "Lawrence z Arabii". Wystąpił też w m.in. "Doktorze Żywago" i "Zabawnej dziewczynie".

Jerry Weintraub (77) – amerykański producent. Wyprodukował między innymi takie filmy, jak "Nashville", "Karate Kid" czy "Ocean's Eleven".

Zmarli także: Laura Antonelli (73) – włoska aktorka; Rick Ducommun (62) – aktor; Irwin Keyes (63) – amerykański aktor; Julie Kirkham (61) – producentka; Patrick Macnee (93) – brytyjski aktor; Amanda Peterson (43) – amerykańska aktorka; Roger Rees (71) – amerykański aktor; Harry R. Sherman (87) – producent; Sergio Sollima (94) – włoski reżyser i scenarzysta.

LIPIEC / SIERPIEŃ 2015

Weronika Migoń (38) – reżyserka. Pracowała na planach wielu filmów jako II reżyser i reżyser obsady. W 2014 roku zadebiutowała jako samodzielna reżyserka filmem "Facet (nie)potrzebny od zaraz".

Władysław Śliwiński (90) – kierownik produkcji. Pracę w kinematografii rozpoczynał na początku lat 50. W latach 1967-80 pełnił funkcję szefa produkcji Zespołu Filmowego "Tor". Jeden z najwybitniejszych w swojej dziedzinie w historii polskiego kina.

Adam Walaciński (87) – kompozytor. Autor muzyki do m.in. "Faraona", "Bazy ludzi umarłych", "Matki Joanny od aniołów", serialu "Czterech pancernych i psa".

Zmarli także: Terrence Evans (81) – amerykański aktor; Jerzy Glapa (85) – aktor; Bogusław Kobierski (80) – scenograf; Roddy Piper (61) – aktor; Mildred Joanne Smith (94) – amerykańska aktorka; Lela Swift (96) – reżyser telewizyjna; Uggie (13) – aktorski piesek znany z "Artysty"; Herbert Wise (90) – brytyjski reżyser filmowy i telewizyjny.

SIERPIEŃ / WRZESIEŃ 2015

Patrick Chaumeil (54) – francuski reżyser. Najlepiej znany publiczności jako twórca filmów "Heartbreaker. Licencja na uwodzenie", "Wyszłam za mąż, zaraz wracam", "Nauka spadania". Twórca, który zmarł na raka skończył przed śmiercią swój najnowszy film "Un Petit Boulot".

Wes Craven (76) – amerykański reżyser, producent i scenarzysta. Jeden z najważniejszych twórców horrorów w historii, twórca serii "Koszmar z ulicy Wiązów" i "Krzyk".

Marta Kobierska (83) – autorka kostiumów. Zaprojektowała ubiory do ponad 20 filmów wśród których są m.in. "Jak rozpętałem II wojnę światową" oraz "Milioner". Pracowała też w telewizji m.in. przy serialu "Daleko od szosy".

Bud Yorkin (89) – amerykański reżyser i producent.  Twórca mający znaczący wpływ na obraz telewizji w latach 70-tych. Jego seriale zdobyły 25 nagród Emmy i 10 Złotych Globów.

Marcin Wrona (42) – reżyser, scenarzysta. Jeden z najbardziej utalentowanych twórców współczesnego polskiego kina. Miał na swoim koncie trzy filmy fabularne ("Moja krew", "Chrzest", "Demon"), kilka bardzo udanych etiud oraz cenione produkcje dla telewizji. Twórca zmarł w trakcie festiwalu w Gdyni.

Zmarli także: Kyle Jane-Baptiste (21) – aktor amerykański; Piotr Cieślak (66) – aktor i reżyser teatralny; Yvonne Craig (78) – aktorka; Jean Darling (93) – amerykańska aktorka; Dean Jones (84) – amerykański aktor, Martin Milner (83) – aktor; Stanisław Modelski (81) – dziennikarz i muzyk; Tomasz Pobóg-Malinowski (74) – reżyser filmów dokumentalnych.

WRZESIEŃ / PAŹDZIERNIK 2015

Chantal Akerman (65) – belgijska reżyser. Jedna z najwybitniejszych reprezentantek europejskiego kina autorskiego, awangardowego i eksperymentalnego.

Yoram (Jerzy) Gross (88) – reżyser, scenarzysta, producent. Twórca miniatur filmowych o Profesorze Filutku oraz autor wspomnień "Wybrało mnie życie". Pochodzący z Polski twórca zdobył przydomek "australijskiego Disneya", to tam stworzył popularną postać Blinky Billa.

John Guillermin (89) – brytyjski reżyser. W jego dorobku były m.in.: "Terror w przestworzach", "Śmierć na Nilu", "Most w Remagen" oraz "Shaft w Afryce". Twórca widowiskowych produkcji z lat 70-tych, "Płonącego wieżowca" oraz "King Konga".

Krzysztof Szot (29) – reżyser, scenarzysta i montażysta. Był twórcą wielokrotnie nagradzanych filmów krótkometrażowych "Bal przebierańców", "Wyłączność" według opowiadania Etgara Kereta oraz "Strażnicy".

Franciszek Walicki (94) – autor piosenek, promotor muzyczny. Jego piosenki usłyszeć było można w wielu polskich filmach. Często wspierał polskich twórców realizujących filmy dokumentalne o muzyce. Jedna z najważniejszych postaci polskiej sceny muzycznej.

Zmarli także: Gene Allen (89) – amerykański scenograf i dekorator wnętrz; Peter Baldwin (82) – aktor; Nancy Bernstein (55) – amerykańska producentka; Larry Brezner (73) – amerykański producent; Catherine Coulson (71) – amerykańska aktorka; Jerzy Dąbkowski (75) – polski aktor; Zygmunt Fok (87) – polski aktor; Gayle Griffiths (49) – brytyjski producent; Marty Ingels (79) – aktor; Zdzisław Jaskuła (63) – poeta, dyrektor Teatru Nowego w Łodzi; Jack Larson (87) – aktor; Hanning Mankell (67) – autor bestsellerowych kryminałów; Barbara Meek (81) – amerykańska aktorka telewizyjna i teatralna; Al Molinaro (96) – amerykański aktor; Maureen O'Hara (95) – amerykańska aktorka; Andrzej Redosz (63) – polski aktor; Debbie Robins de La Bouillerie (58) – amerykańska producentka; Ronnie Scheib – amerykański krytyk filmowy; Pat Woodell (71) – amerykańska aktorka.

* na podstawie materiałów przygotowanych dla miesięcznika Kino. Okresy miesięczne w przybliżeniu.