Oscary 2019. Trzy nominacje dla "Zimnej wojny"! Paweł Pawlikowski wśród najlepszych reżyserów

Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, znana też jako Amerykańska Akademia Filmowa, ogłosiła nominacje do swoich nagród. Oscary to najważniejsze filmowe wyróżnienia i najbardziej rozpoznawalna nagroda filmowa na świecie. Corocznie wzrok wszystkich osób, mniej lub bardziej zainteresowanych filmami i kinem, zwracają się w stronę Hollywood. Akademia swoje nagrody przyznaje w 24 kategoriach, doceniając: filmy, reżyserów, scenariusze, role aktorskie, ale także walory artystyczne, techniczne, prace twórców filmów krótkich, dokumentalnych i zagranicznych. W tym roku najwięcej nominacji, aż po 10, zdobyły filmy „Faworyta” i „Roma”, ale nas cieszą przede wszystkim nominacje dla „Zimnej wojny”. Polski film zdobył ich aż trzy, a za szczególnie wielkie wyróżnienie uznać należy nominację dla Pawła Pawlikowskiego za reżyserię. Oscary wręczone zostaną po raz 91.

Można Oscarom wiele zarzucić, a wybory członków Akademii bardzo często oceniać krytycznie, ale bez wątpienia nagroda ta to synonim sukcesu i ogromnego szacunku w branży filmowej. Szczyt marzeń i kluczowe osiągnięcie w karierze wielu wybitnych twórców. Tym bardziej cieszy pierwsza w historii nominacja do Oscara za reżyserię, dla polskojęzycznego filmu. Oddając honory, warto pamiętać, że nominację do Oscara za reżyserię i samą nagrodę zdobył przed laty Roman Polański za „Pianistę”, ale choć była to polska koprodukcja, to film zrealizowany został jednak w języku angielskim. Oba osiągnięcia są wybitne, ale sukces Pawlikowskiego cieszy szczególnie.

Tegoroczne nominacje przyniosły wiele radości związanej z docenieniem polskiej kinematografii. „Zimna wojna” znalazła się w gronie najlepszych filmów nieanglojęzycznych, Paweł Pawlikowski został doceniony wśród reżyserów, a Łukasz Żal otrzymał nominację za zdjęcia do tego znakomitego filmu. „Zimna wojna” przyniosła polskiemu kinu nominację numer 11 (wcześniej nominacje zdobywali: Roman Polański, Jerzy Kawalerowicz, Jerzy Hoffman, Jerzy Antczak, kilka razy Andrzej Wajda oraz Agnieszka Holland). Konkurentami polskiego filmu są także: „Kafarnaum” z Libanu, zdobywca Złotej Palmy z Cannes „Złodziejaszki”, zdobywca Złotego Lwa z Wenecji „Roma” oraz niemiecki „Never Look Away”. Na skróconej liście kandydatów była też reprezentująca Kazachstan „Ajka”, film który powstał w polskiej koprodukcji. Niestety zabrakło dla niego miejsca w finałowej piątce, podobnie jak dla znakomitych "Płomieni" z Korei Południowej.

Paweł Pawlikowski szlifował swoje reżyserskie rzemiosło w Wielkiej Brytanii, gdzie na początku swojej kariery zrealizował bardzo cenione filmy dokumentalne, a potem fabularne „Last Resort” i „Lato miłości”, które przyniosły mu nagrody BAFTA. Po latach powrócił do Polski, gdzie nakręcił „Idę” i podbił nią kina całego świata, zdobywając ostatecznie Oscara. „Zimna wojna” to jego kolejny film w reżyserskim dorobku. Trzy nominacje do Oscara potwierdzają bardzo silną pozycję tego twórcy i polskiej kinematografii na arenie międzynarodowej.

Wyczyn niespełna czterdziestoletniego, urodzonego w Koszalinie, Łukasza Żala to także duże osiągnięcie. Autor zdjęć filmowych w swojej dość krótkiej karierze otrzymał już dwie nominacje do Oscarów, a obie za filmy zrealizowane w języku polskim (oba czarno-białe, na pierwszy rzut oka tylko podobne). Żaden inny polski autor zdjęć filmowych nie może pochwalić się takim osiągnięciem. Janusz Kamiński ma co prawda dwa Oscary i cztery kolejne nominacje, ale wszystkie zdobył za filmy angielskojęzyczne (plus film francuskojęzyczny). Piotr Sobociński otrzymał pamiętną nominację za szwajcarsko-polski i nakręcony w języku francuskim przez Krzysztofa Kieślowskiego film „Trzy kolory: Czerwony”. Paweł Edelman ma nominację za zdjęcia do angielskojęzycznego "Pianisty". Sławomir Idziak swoją nominację do Oscara otrzymał za amerykański i wojenny film Ridleya Scotta zatytułowany „Helikopter w ogniu”.

Ani „Zimna wojna” wśród filmów nieanglojęzycznych, Paweł Pawlikowski wśród reżyserów, czy Łukasz Żal wśród autorów zdjęć filmowych, nie mogą niestety być pewni ostatecznego sukcesu. W tych trzech kategoriach nominacje zdobył bowiem Alfonso Cuaron za film „Roma”. Ten meksykański twórca dokonał w tym roku rzeczy niezwykłej, zdobywając w sumie aż pięć indywidualnych nominacji (dwukrotnie za produkcję „Romy” – film, film nieanglojęzyczny, za reżyserię, scenariusz, zdjęcia). To on jest dziś faworytem Oscarów w kilku kategoriach. Tak „Roma”, jak i „Zimna wojna” to filmy czarno-białe opowiadające o przeszłości i sięgające do wspomnień ich twórców. Alfonso Cuaron i Paweł Pawlikowski to prywatnie przyjaciele, których filmy wspierają dwaj giganci streamingowej produkcji i dystrybucji – Netflix i Amazon. Nie są znane niestety wyniki oglądalności „Romy”, ani w kinach w Polsce czy na świecie, ani na platformie Netflix. Za to wiadomo, że „Zimną wojnę” w Polsce obejrzało już 945 tysięcy widzów i przy „dobrych wiatrach” oglądalność sięgnąć może miliona osób.

Netflix przedziera się do kinowych obszarów zarezerwowanych dla amerykańskich wytwórni filmowych. Pierwszy, ale duży krok został poczyniony. Netflix zdobył swoją pierwszą w historii nominację w kategorii Najlepszy Film. Jest to jednak zasługa przede wszystkim talentu Alfonso Cuarona, którego „Roma” to po prostu zachwycający i mądry film. Sukces odnieśli też bracia Coen, których film „Ballada o Busterze Scruggsie” zdobył trzy nominacje. Czy Netflix potwierdzi swoją jakość i za rok o tej porze będę komentował oscarowy sukces nowej produkcji Martina Scorsese? Nazwisko twórcy i temat filmu to czasami za mało, aby powstało wybitne dzieło, godne Oscarów, czego dowodem ostatni film Paula Greengrassa. Polityka dystrybucyjna Netflixa w kinach także pozostawia wiele do życzenia. Czy model skromnej i symbolicznej dystrybucji kinowej będzie kontynuowany, w jakim zakresie będzie rozwijany? Netflix kusi współpracą wielkie nazwiska, daje im swobodę twórczą, ale niestety sama firma ciągle jest na minusie i straty corocznie dochodzą do kilku miliardów dolarów. Dziś nominacje do Oscara dla Netflixa mają przede wszystkim wymiar prestiżowy i promocyjny.

„Roma” znajduje się w zdecydowanym gronie faworytów do Oscarów, także w kategorii Najlepszy Film. Wygrana tutaj byłaby wydarzeniem dużej wagi, bowiem nieanglojęzyczne filmy do grona najlepszych produkcji roku dostają się niezmiernie rzadko. „Roma” wyrównała historyczny rekord należący do tajwańskiego filmu Anga Lee „Przyczajony tygrys, ukryty smok”, który zdobył w 2001 roku aż 10 nominacji do Oscara i ostatecznie cztery Nagrody Akademii. Film nominowano także w kategorii Najlepszy Film (ale wtedy doceniano tylko pięć produkcji), a wygrał on Oscara m.in. dla najlepszej produkcji nieanglojęzycznej. Ang Lee, podobnie jak Alfonso Cuaron, ma w Hollywood bardzo mocną pozycję i to jest klucz do sukcesu. Od tamtego czasu filmy nieanglojęzyczne tylko sporadycznie otrzymywały nominację w kategorii Najlepszy Film. Tak było w 2007 roku kiedy nominowano, nakręcone po japońsku, „Listy z Iwo Jimy” Clinta Eastwooda (ale to był film amerykański) i po raz ostatni w 2013 roku kiedy doceniono „Miłość” Michaela Haneke.

„Roma” zdobyła w sumie dziesięć nominacji do Oscarów, w kategoriach: Film, Reżyser, Scenariusz, Aktorka Pierwszoplanowa, Aktorka Drugoplanowa (Marina de Tavira - to największa niespodzianka nominacji), zdjęcia, scenografia, dźwięk, montaż efektów dźwiękowych, film nieanglojęzyczny. Dziesięć nominacji do Oscara otrzymał także film „Faworyta” w reżyserii greckiego mistrza Yorgosa Lanthimosa. Po osiem nominacji zdobyły „Narodziny gwiazdy” oraz „Vice”. Siedem Oscarów ma szansę zdobyć „Czarna Pantera”,  sześć otrzymało „Czarne bractwo. BlacKkKlansman”, a po pięć „Bohemian Rhapsody” i „Green Book”. Niedawny triumf tego ostatniego filmu na gali wręczenia nagród Gildii Producentów stawia go dziś w gronie głównych faworytów do Oscara, ale nieco burzy te nadzieje brak nominacji dla reżysera tego filmu oraz niestosowne wypowiedzi przed laty scenarzysty.

To właśnie osiem wymienionych wcześniej filmów otrzymało nominacje w kategorii Najlepszy Film. Szczególnie cieszy obecność wśród najlepszych filmów komiksowej „Czarnej Pantery”, a wydarzenie to jest wielkim osiągnięciem studia Marvel i Kevina Feige’a, na 10 lat imponującej działalności w przemyśle filmowym. To pierwszy w historii superbohaterski film nominowany w najważniejszej kategorii. Wśród hollywoodzkich studiów najwięcej nominacji zdobył 20th Century Fox, nominowany do 20 Oscarów („Faworyta”, „Bohemian Rhapsody”, „Wyspa psów”, „Can You Ever Forgive Me?”). Przejęcie wkrótce przez Disneya tej firmy bardzo zmieni filmową mapę świata.

Kategoria doceniająca reżyserów zdominowana została przez twórców spoza USA. Nominacje zdobyli Paweł Pawlikowski z Polski, Yorgos Lanthimos z Grecji, Alfonso Cuaron z Meksyku. Po trzech dekadach pracy w przemyśle filmowym swoje regulaminowe nominacje za reżyserię i produkcję otrzymał Spike Lee (trzecia nominacja w tym roku za scenariusz, a twórca ten zdążył już otrzymać Honorowego Oscara). Grono nominowanych reżyserów uzupełnia Adam McKay. Na liście reżyserów zabrakło faworyzowanego debiutanta Bradleya Coopera, autora „Narodzin gwiazdy”, ale twórca ten zadowolić musi się trzema innymi nominacjami (producent, scenarzysta i aktor). To chyba właśnie jego nominacji za reżyserię pozbawił Paweł Pawlikowski. Nie ma też wśród nominowanych za reżyserię kobiet, co już zostało wytknięte Akademii i zapewne wywoła dyskusję o równości płci w kinie.

W kategoriach aktorskich wszystko potoczyło się zgodnie z planem i nominacje zdobyli faworyci. Są więc w tym gronie m.in.: Christian Bale, Bradley Cooper, Willem Dafoe, Rami Malek, Glenn Close, Olivia Colman, Lady Gaga, Mahershala Ali (laureat Oscara sprzed dwóch lat), Adam Driver, Sam Rockwell (laureat Oscara sprzed roku), Amy Adams, Regina King, Emma Stone (laureatka Oscara za „La La Land”) i Rachel Weisz. Jeśli gdzieś należy szukać niespodzianek, to na pewno jest nią nominacja za kobiecą rolę drugoplanową, którą otrzymała Marina de Tavira za „Romę”. W dodatku Melissa McCarthy otrzymała w tym roku nominację do Oscara dla najlepszej aktorki drugoplanowej oraz do Złotej Maliny dla najgorszej aktorki, co jest ciekawym aktorskim osiągnięciem.

Wśród pełnometrażowych animacji są m.in. „Iniemamocni 2”, japoński „Mirai”, „Wyspa psów” i faworyt kategorii „Spider-Man Uniwersum”. W gronie pełnometrażowych dokumentów zabrakło „Komunii” w reżyserii Anny Zameckiej, ale konkurencja w tej kategorii była szczególnie mocna, a nominacje dla m.in. „Free Solo” czy „RBG” były pewne. Cieszy za to wyróżnienie dla filmu „O ojcach i synach”, który w zeszłym roku wygrał Krakowski Festiwal Filmowy.

Tymczasem czekamy na finał tegorocznych Oscarów. 91. ceremonia wręczenia nagród odbędzie się 24 lutego. Zgodnie z nowymi założeniami, gala ma trwać tylko trzy godziny, nie wszystkie kategorie zostaną pokazane na żywo i oby nie były to polskie kategorie. Gala nie będzie też posiadała głównego prowadzącego. (fragmenty artykułu napisanego dla film.wp.pl)

Ostateczne głosowanie na laureatów Oscarów potrwa od 12 do 19 lutego.

Oscary 2019. Ciekawostki, niespodzianki, rekordy

PEŁNA LISTA NOMINACJI

NAJLEPSZY FILM

BlacKkKlansman / Czarne bractwo. BlacKkKlansman

Producenci: Sean McKittrick, Jason Blum, Raymond Mansfield, Jordan Peele, Spike Lee

Wpływy z kin na świecie: 89 mln dolarów

Widzów w Polsce: 44,3 tys. widzów

Black Panther / Czarna Pantera

Producenci: Kevin Feige

Wpływy z kin na świecie: 1,3 mld dolarów

Widzów w Polsce: 576 tys. widzów

Bohemian Rhapsody

Producenci: Graham King

Wpływy z kin na świecie: 798 mln dolarów

Widzów w Polsce: 1,33 mln widzów

The Favourite / Faworyta

Producenci: Ceci Dempsey, Ed Guiney, Yorgos Lanthimos, Lee Magiday

Wpływy z kin na świecie: 42 mln dolarów

Premiera w Polsce: 8 lutego 2019

Green Book

Producenci: Jim Burke, Charles B. Wessler, Brian Currie, Peter Farrelly, Nick Vallelonga

Wpływy z kin na świecie: 45 mln dolarów

Premiera w Polsce: 8 lutego 2019

Roma

Producenci: Alfonso Cuarón, Gabriela Rodriguez

Wpływy z kin na świecie: brak danych

Widzów w Polsce: brak danych

A Star Is Born / Narodziny gwiazdy

Producenci: Bill Gerber, Bradley Cooper, Lynette Howell Taylor

Wpływy z kin na świecie: 409 mln dolarów

Widzów w Polsce: 625 tys. widzów

Vice

Producenci: Dede Gardner, Jeremy Kleiner, Adam McKay, Kevin Messick

Wpływy z kin na świecie: 39,4 mln dolarów

Widzów w Polsce: 37,4 tys. widzów

REŻYSERIA

Spike Lee - „BlacKkKlansman”

Paweł Pawlikowski - „Cold War” / „Zimna wojna”

Yorgos Lanthimos - „The Favourite”

Alfonso Cuarón - „Roma”

Adam McKay - „Vice”

AKTOR W GŁÓWNEJ ROLI MĘSKIEJ

Christian Bale - „Vice”

Bradley Cooper - „A Star Is Born”

Willem Dafoe - „At Eternity's Gate”

Rami Malek - „Bohemian Rhapsody”

Viggo Mortensen - „Green Book”

AKTORKA W GŁÓWNEJ ROLI KOBIECEJ

Yalitza Aparicio - „Roma”

Glenn Close - „The Wife” / „Żona”

Olivia Colman - „The Favourite”

Lady Gaga - „A Star Is Born”

Melissa McCarthy - „Can You Ever Forgive Me?”

AKTOR W ROLI DRUGOPLANOWEJ

Mahershala Ali - „Green Book”

Adam Driver - „BlacKkKlansman”

Sam Elliott - „A Star Is Born”

Richard E. Grant - „Can You Ever Forgive Me?”

Sam Rockwell - „Vice”

AKTORKA W ROLI DRUGOPLANOWEJ

Amy Adams - „Vice”

Marina de Tavira - „Roma”

Regina King - „If Beale Street Could Talk” / „Gdyby ulica Beale umiała mówić”

Emma Stone - „The Favourite”

Rachel Weisz - „The Favourite”

SCENARIUSZ ADAPTOWANY

„The Ballad of Buster Scruggs” / „Ballada o Busterze Scruggsie” - Joel Coen & Ethan Coen

„BlacKkKlansman”  -  Charlie Wachtel & David Rabinowitz oraz Kevin Willmott & Spike Lee

„Can You Ever Forgive Me?” - Nicole Holofcener i Jeff Whitty

„If Beale Street Could Talk” - Barry Jenkins

„A Star Is Born” - Eric Roth i Bradley Cooper & Will Fetters

SCENARIUSZ ORYGINALNY

„The Favourite” - Deborah Davis i Tony McNamara

„First Reformed” - Paul Schrader

„Green Book” - Nick Vallelonga, Brian Currie, Peter Farrelly

„Roma” - Alfonso Cuarón

„Vice” - Adam McKay

PEŁNOMETRAŻOWY FILM DOKUMENTALNY

„Free Solo” - Elizabeth Chai Vasarhelyi, Jimmy Chin, Evan Hayes i Shannon Dill

„Hale County This Morning, This Evening” - RaMell Ross, Joslyn Barnes i Su Kim

„Minding the Gap” - Bing Liu i Diane Quon

„Of Fathers i Sons” - Talal Derki, Ansgar Frerich, Eva Kemme i Tobias N. Siebert

„RBG” - Betsy West i Julie Cohen

PEŁNOMETRAŻOWY FILM ANIMOWANY

„Incredibles 2” / „Iniemamocni 2” - Brad Bird, John Walker i Nicole Paradis Grindle

„Isle of Dogs” / „Wyspa psów” - Wes Anderson, Scott Rudin, Steven Rales i Jeremy Dawson

„Mirai” - Mamoru Hosoda i Yuichiro Saito

„Ralph Breaks the Internet” / „Ralph Demolka w Internecie” - Rich Moore, Phil Johnston i Clark Spencer

„Spider-Man: Into the Spider-Verse” / „Spider-Man Uniwersum” - Bob Persichetti, Peter Ramsey, Rodney Rothman, Phil Lord i Christopher Miller

FILM NIEANGLOJĘZYCZNY

„Capernaum” / „Kafernaum” Liban

„Cold War” / „Zimna wojna” Polska

„Never Look Away” Niemcy

„Roma” Meksyk

„Shoplifters” Japonia

ZDJĘCIA

„Cold War” - Łukasz Żal

„The Favourite” - Robbie Ryan

„Never Look Away” - Caleb Deschanel

„Roma” - Alfonso Cuarón

„A Star Is Born” - Matthew Libatique

MONTAŻ

„BlacKkKlansman” - Barry Alexander Brown

„Bohemian Rhapsody” - John Ottman

„The Favourite” - Yorgos Mavropsaridis

„Green Book” - Patrick J. Don Vito

„Vice” - Hank Corwin

MONTAŻ EFEKTÓW DŹWIĘKOWYCH

„Black Panther” - Benjamin A. Burtt i Steve Boeddeker

„Bohemian Rhapsody” - John Warhurst i Nina Hartstone

„First Man” / „Pierwszy człowiek” - Ai-Ling Lee i Mildred Iatrou Morgan

„A Quiet Place” / „Ciche miejsce” - Ethan Van der Ryn i Erik Aadahl

„Roma” - Sergio Díaz i Skip Lievsay

DŹWIĘK

„Black Panther” - Steve Boeddeker, Brandon Proctor i Peter Devlin

„Bohemian Rhapsody” - Paul Massey, Tim Cavagin i John Casali

„First Man” - Jon Taylor, Frank A. Montaño, Ai-Ling Lee i Mary H. Ellis

„Roma” Skip Lievsay, Craig Henighan i José Antonio García

„A Star Is Born” - Tom Ozanich, Dean Zupancic, Jason Ruder i Steve Morrow

SCENOGRAFIA

„Black Panther” Scenografia: Hannah Beachler; Dekoracje: Jay Hart

„The Favourite” Scenografia: Fiona Crombie; Dekoracje: Alice Felton

„First Man” Scenografia: Nathan Crowley; Dekoracje: Kathy Lucas

„Mary Poppins Returns” / „Mary Poppins powraca” Scenografia: John Myhre; Dekoracje: Gordon Sim

„Roma” Scenografia: Eugenio Caballero; Dekoracje: Bárbara Enríquez

MUZYKA

„Black Panther” Ludwig Goransson

„BlacKkKlansman” Terence Blanchard

„If Beale Street Could Talk” Nicholas Britell

„Isle of Dogs” Alexandre Desplat

„Mary Poppins Returns” Marc Shaiman

PIOSENKA

„All The Stars” z filmu „Black Panther”

Muzyka Mark Spears, Kendrick Lamar Duckworth i Anthony Tiffith; Słowa Kendrick Lamar Duckworth, Anthony Tiffith i Solana Rowe

„I'll Fight” z filmu „RBG”

Muzyka i Słowa Diane Warren

„The Place Where Lost Things Go” z filmu „Mary Poppins Returns”

Muzyka Marc Shaiman; Słowa Scott Wittman i Marc Shaiman

„Shallow” z filmu „A Star Is Born”

Muzyka i Słowa Lady Gaga, Mark Ronson, Anthony Rossomando i Andrew Wyatt

„When A Cowboy Trades His Spurs For Wings” z filmu „The Ballad of Buster Scruggs”

Muzyka i Słowa David Rawlings i Gillian Welch

CHARAKTERYZACJA / FRYZURY

„Border” Göran Lundström i Pamela Goldammer

„Mary Queen of Scots” Jenny Shircore, Marc Pilcher i Jessica Brooks

„Vice” Greg Cannom, Kate Biscoe i Patricia DeHaney

KOSTIUMY

„The Ballad of Buster Scruggs” Mary Zophres

„Black Panther” Ruth Carter

„The Favourite” Sandy Powell

„Mary Poppins Returns” Sandy Powell

„Mary Queen of Scots” / „Maria, królowa Szkotów” Alexandra Byrne

EFEKTY WIZUALNE

„Avengers: Infinity War” Dan DeLeeuw, Kelly Port, Russell Earl i Dan Sudick

„Christopher Robin” / „Krzysiu, gdzie jesteś?” Christopher Lawrence, Michael Eames, Theo Jones i Chris Corbould

„First Man” Paul Lambert, Ian Hunter, Tristan Myles i J.D. Schwalm

„Ready Player One” Roger Guyett, Grady Cofer, Matthew E. Butler i David Shirk

„Solo: A Star Wars Story” / „Han Solo. Gwiezdne wojny – historie” Rob Bredow, Patrick Tubach, Neal Scanlan i Dominic Tuohy

KRÓTKOMETRAŻOWY FILM ANIMOWANY

„Animal Behaviour” Alison Snowden i David Fine

„Bao” Domee Shi i Becky Neiman-Cobb

„Late Afternoon” Louise Bagnall i Nuria González Blanco

„One Small Step” Andrew Chesworth i Bobby Pontillas

„Weekends” Trevor Jimenez

KRÓTKOMETRAŻOWY FILM DOKUMENTALNY

„Black Sheep” Ed Perkins i Jonathan Chinn

„End Game” Rob Epstein i Jeffrey Friedman

„Lifeboat” Skye Fitzgerald i Bryn Mooser

„A Night at The Garden” Marshall Curry

„Period. End of Sentence.” Rayka Zehtabchi i Melissa Berton

KRÓTKOMETRAŻOWY FILM AKTORSKI

„Detainment” Vincent Lambe i Darren Mahon

„Fauve” Jeremy Comte i Maria Gracia Turgeon

„Marguerite” Marianne Farley i Marie-Hélène Panisset

„Mother” Rodrigo Sorogoyen i María del Puy Alvarado

„Skin” Guy Nattiv i Jaime Ray Newman