Multipleksy reagują na słowa Dyrektora SFP-ZAPA

Kilka dni temu pojawiło się oświadczenie operatorów kin Helios S.A. i Multikino S.A. w związku z wypowiedzią Dyrektora SFP-ZAPA, Dominika Skoczka, podczas Okrągłego Stołu MKiDN i Polskiej Branży Filmowej w Gdyni. Przedstawiciele branży kinowej stanowczo reagują na nieprawdziwe zarzuty dotyczące rzekomej rezygnacji multipleksów z płacenia tantiem twórcom.

Helios S.A. i Multikino S.A. podkreślają, że wywiązują się z obowiązków ustawowych, a ich spór z SFP-ZAPA dotyczy wyłącznie braku transparentności w przekazywaniu środków oraz braku woli dialogu ze strony organizacji. Operatorzy kin domagają się pełnej transparentności systemu tantiem, publicznej kontroli przepływu zainkasowanych kwot oraz konstruktywnego dialogu w imię wspólnego celu – by każda złotówka wpłacona przez kina trafiała do autorów, którzy współtworzą polskie kino.

 

Oświadczenie w sprawie wypowiedzi Dyrektora SFP-ZAPA podczas Okrągłego Stołu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Polskiej Branży Filmowej

Przedstawiciele branży kinowej stanowczo reagują na słowa Dyrektora SFP-ZAPA, Dominika Skoczka, który podczas Okrągłego Stołu MKiDN w Gdyni zarzucił sieciom multipleksów rezygnację z dobrowolnego płacenia tantiem twórcom. Helios S.A. i Multikino S.A. podkreślają, że to nieprawdziwe oskarżenie, które godzi w ich reputację i wprowadza opinię publiczną w błąd. Operatorzy zapewniają, że wywiązują się z obowiązków ustawowych, a ich spór z SFP-ZAPA dotyczy niejasnych zasad przekazywania środków twórcom oraz braku woli negocjacji stawki dla polskich twórców ze strony SFP-ZAPA.

Operatorzy kin domagają się pełnej transparentności systemu tantiem, publicznej kontroli przepływu zainkasowanych kwot oraz konstruktywnego dialogu w imię wspólnego celu – by każda złotówka wpłacona przez kina trafiała do autorów, którzy współtworzą polskie kino. Z zaskoczeniem i oburzeniem przyjęliśmy słowa Dyrektora Stowarzyszenia Filmowców Polskich – Związku Autorów i Producentów Audiowizualnych (SFP-ZAPA), Dominika Skoczka, wypowiedziane 25 września 2025 roku podczas Okrągłego Stołu zorganizowanego w ramach Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. W trakcie dyskusji stwierdził on między innymi, że kina multipleksy „zrezygnowały z dobrowolnego płacenia tantiem twórcom w Polsce” i że „wszystkie podążyły śladem Cinema City, które od początku funkcjonowania na polskim rynku nie zapłaciło dobrowolnie ani złotówki na rzecz polskich twórców”.

Stanowczo stwierdzamy, że słowa te są niezgodne z prawdą. Helios S.A. i Multikino S.A. nie zaprzestały płacenia tantiem – przeciwnie, nadal wywiązują się z obowiązków wynikających z ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy o zbiorowym zarządzaniu prawami autorskimi i prawami pokrewnymi. Działania te wynikają także z przekonania, że polscy twórcy powinni otrzymywać należne im wynagrodzenie związane z filmami, których są współtwórcami. Kina wielokrotnie podkreślały, że w obliczu wątpliwości odnośnie płatności tantiem od filmów amerykańskich, są zainteresowane negocjacjami dotyczącymi stawki za polskie produkcje. Insynuowanie, że „wrzesień jest ostatnim miesiącem” kiedy z winy kin SFP-

ZAPA „robiło wypłaty dla twórców” jest w naszej ocenie manipulacją. Spór z SFP-ZAPA, nie dotyczy samej zasady płacenia tantiem, lecz sposobu ich poboru, braku transparentnych rozliczeń oraz wątpliwości co do podstaw prawnych działania SFP-ZAPA. Od lat kina apelują o wprowadzenie przejrzystych zasad i kontroli przepływu środków, tak aby mieć pewność, że pieniądze przekazywane przez kina faktycznie trafiają do twórców, którzy uczestniczyli w tworzeniu danego filmu, a nie pozostają w dyspozycji pośredników.

Nie jest też prawdą, że SFP wygrywa w sądach z operatorami kin. Nie zapadł żaden prawomocny wyrok, który ostatecznie potwierdzałby zasadność roszczeń o zapłatę SFP wobec kin. Wręcz przeciwnie – Sąd Najwyższy w wyroku z 19 września 2024 roku (sygn. I CSK 488/22) uchylił wcześniejsze orzeczenie Sądu Apelacyjnego w sprawie z powództwa SFP przeciwko Cinema City. Sąd wskazał, że organizacje zbiorowego zarządzania mogą pobierać tantiemy wyłącznie jako pośrednicy i tylko wtedy, gdy posiadają umowy umożliwiające przekazanie środków właściwym twórcom.

Branża kinowa zawsze była i pozostaje partnerem otwartym na dialog. Kina chcą współpracować z organizacjami twórców w sposób oparty na prawie, zaufaniu i przejrzystości. Oczekują jednak wzajemności – woli dialogu, a nie arbitralnego narzucania stawek, jasnych zasad rozliczeń oraz dowodów, że przekazywane środki trafiają do twórców, dla których są przeznaczone.

Z przykrością obserwujemy, że zamiast wspólnej rozmowy o przyszłości systemu i wyzwaniach stojących przed polską kinematografią, ze strony SFP-ZAPA pojawiają się wypowiedzi, które dezinformują opinię publiczną, wprowadzają w błąd twórców i uderzają w reputację kin. Zależy nam, żeby wszystkie kina były traktowane jako istotny element ekosystemu tworzącego polską kinematografię.

Domagamy się uczciwości, jasnych reguł i transparentności – tak, aby każda przekazana złotówka trafiała do uprawnionych twórców. Wierzymy, że wspólnym celem całej branży powinno być zbudowanie systemu, który opiera się na wzajemnym szacunku, przejrzystości i odpowiedzialności – tak, by kultura filmowa w Polsce mogła rozwijać się w duchu współpracy, a nie konfliktu.

Tomasz Jagiełło, Paweł Świst, Magdalena Lewicka

Prezes Zarządu, Prezes Zarządu,  Członkini Zarządu

Helios S.A., Multikino S.A., Multikino S.A.

[informacja prasowa] 

***

Spór trwa. Duże i małe kina obowiązane są do płacenie tantiem. I jest to bardzo zrozumiałe. Gorzej, że organizacji domagających się niemałych pieniędzy wypracowanych przez kina, jest wiele, a droga tych środków do artystów jest nie do końca tak jasna i czytelna.