Przyspieszam i dziś historia Oscarów poświęcona dwóm moim ulubionym dekadom w amerykańskim kinie. Oto zestaw ciekawostek oraz laureaci.
Ojciec chrzestny |
CIEKAWOSTKI, REKORDY, GWIAZDY
- "Nocny kowboj" (1970) to jedyny dozwolony od lat 18 film,
jaki zdobył nagrodę Akademii Filmowej dla najlepszego filmu.
- Henry Fonda musiał czekać 41 lat, od otrzymania pierwszej
nominacji za "Grona gniewu"
(1941) do swego ostatecznego triumfu w "Nad złotym
stawem" (1982).
- Filmem, który najdłużej musiał
czekać na Oscara jest "Światła rampy"
Charlie Chaplina. Mimo, że wyprodukowany został w 1952 roku, zgodnie z
regulaminem Akademii o nominacje ubiegać mógł się dopiero po premierze w Los
Angeles, która miała miejsce w 1972 roku. Na Oscara (w kategorii Najlepsza
Muzyka) musiał więc czekać 20 lat.
- Francis Ford Coppola pozostaje jedyną osobą, która otrzymała 5
nominacji w ciągu jednego roku. W 1974 roku dostał nominację w kategorii
Najlepszy Film jako producent "Ojca chrzestnego II" i "Rozmowy", w kategoriach
Najlepsza Reżyseria i Najlepszy Scenariusz Adaptowany za "Ojca chrzestnego
II" oraz Najlepszy Scenariusz Oryginalny za "Rozmowę".
- W kategorii Najlepsza Aktorka
najczęściej nominowana była Meryl Streep, która zdobyła trzy Oscary spośród 18
nominacji (15 dla aktorki pierwszoplanowej i 3 dla drugoplanowej). Jej
nagrodzone role to: "Sprawa Kramerów" (rola drugoplanowa) oraz
"Wybór Zofii" i "Żelazna dama" (role pierwszoplanowe).
Katharine Hepburn nominowano 12 razy
(zawsze za rolę pierwszoplanową), a statuetką uhonorowano ją czterokrotnie.
- Aktorzy nominowani do Oscara
rekordowe cztery razy pod rząd to: Marlon Brando (1951-54) i Al Pacino (1972-75).
- Następujące osoby były nominowane
za grę aktorską, reżyserię i scenariusz do tego samego filmu: Orson Welles (Obywatel Kane - 1941), Woody Allen (Annie Hall - 1978), Warren Beatty (Niebiosa mogą poczekać - 1978 i Czerwoni -1981) oraz Roberto Benigni (Życie jest piękne - 1998).
- Jedynymi filmami, które wygrały
jednocześnie w kategoriach Najlepszy Aktor i Najlepsza Aktorka były: "Ich
noce" (1934), "Lot nad kukułczym gniazdem" (1975),
"Sieć" (1976), "Powrót do
domu" (1978), "Nad złotym
stawem" (1981), "Milczenie owiec" (1991) i "Lepiej być nie
może" (1997).
- Aktorzy, którzy w dwóch kolejnych
latach otrzymywali Oscary, to: Luise Rainer (1936-37), Spencer Tracy (1937-38),
Katharine Hepburn (1967-68), Jason Robards
(1976-77) i Tom Hanks (1993-94).
- Tylko dwa filmy wywalczyły trzy
Oscary za grę aktorską: "Tramwaj zwany pożądaniem" (1951) oraz "Sieć" (1975).
- Najwięcej razy gospodarzem
ceremonii wręczenia Oscarów był Bob Hope. W latach 1939-1977 poprowadził tę
uroczystość 18 razy. Billy Crystal gospodarzem był osiem razy. Johnny Carson
pełnił tę rolę pięć razy. Jack Lemmon i Whoopi Goldberg po cztery razy bawili
publiczność, a David Niven dostąpił zaszczytu trzy razy.
- Tatum O'Neal była najmłodszą laureatką Oscara dla
Najlepszej Aktorki Drugoplanowej za rolę w "Papierowym księżycu" (1973). Nagrodę odebrała w wieku 10 lat.
- Marlee Matlin to najmłodsza zwyciężczyni w kategorii
Najlepsza Aktorka, która jako 21-latka odebrała Oscara za rolę w filmie
"Dzieci gorszego Boga".
- Timothy Hutton został najmłodszym z najlepszych aktorów
drugoplanowych, odbierając Oscara za udział w "Zwykłych
ludziach" (1980) w wieku 20 lat.
- Najmłodszą aktorką nominowaną za
rolę drugoplanową jest 9-letnia Quvenzhané Wallis, doceniona za "Bestie z
południowych krain". Najmłodszym nominowanym w kategorii Najlepszy Aktor
Drugoplanowy wykonawcą jest 8-letni Justin Henry , który wystąpił w filmie
"Sprawa Kramerów" (1979).
- Dwie rodziny mają w swych
szeregach trzy pokolenia laureatów Oscara: - Hustonowie - Walter Huston (Najlepszy aktor drugoplanowy, Skarb Sierra
Madre , 1948), John Huston (Najlepszy
reżyser, Skarb Sierra Madre, 1948) i Anjelica Huston (Najlepsza aktorka drugoplanowa, Honor
Prizzich, 1985) - Coppolowie: Carmine Coppola
(Najlepsza muzyka, Ojciec chrzestny II, 1974), Francis Ford Coppola
(Najlepszy scenariusz oryginalny, Patton, 1970; Najlepszy scenariusz
adaptowany, Ojciec chrzestny , 1970; Najlepszy film, reżyseria i Najlepszy
scenariusz oryginalny, Ojciec chrzestny II, 1974), Nicolas Cage , znany również
jako Nicholas Coppola, bratanek Francisa Forda Coppoli (Najlepszy aktor,
Zostawić Las Vegas , 1995), Sofia Coppola
(nagroda za scenariusz filmu Między słowami).
- Jedyni bracia nominowani do
aktorskich Oscarów to River Phoenix (1988) i Joaquin Phoenix (2000, 2005,
2012).
- Liza Minnelli , nagrodzona w 1972
roku za występ w "Kabarecie" , jest jedyną zdobywczynią Oscara,
której rodzice również byli laureatami. Jej matce, Judy Garland , przyznano
honorowego Oscara dla 'wybitnego młodego wykonawcy' za "Czarnoksiężnika z
krainy Oz" a jej ojciec, Vincente
Minnelli, otrzymał statuetkę za wyreżyserowanie Najlepszego filmu 1958 roku -
"Gigi" .
- Dwa sequele zwyciężył w kategorii
Najlepszy Film - były to "Ojciec chrzestny II" (1974) i "Władca
Pierścieni: Powrót Króla" (2003).
- Tylko dziewięć nieanglojęzycznych
filmów otrzymało nominacje do Oscara w kategorii Najlepszy Film. Były to:
"Towarzysze broni" (1938), "Z" (1969),
"Emigranci" (1972), "Szepty i krzyki" (1973),
"Listonosz" (1995), "Życie jest piękne" (1998),
"Przyczajony tygrys, ukryty smok" (2000), "Listy z Iwo
Jimy" (2006), "Miłość" (2012).
- Polska kinematografia nigdy nie
otrzymała Oscara w kategorii Film Nieanglojęzyczny. Nominacje otrzymały:
"Nóż w wodzie" (1963), "Faraon" (1966), "Potop"
(1974), "Ziemia obiecana" (1975), "Noce i dnie" (1976),
"Panny z Wilka" (1979), "Człowiek z żelaza" (1981),
"Katyń" (2007), "W ciemności" (2011).
- "Kabaret" (1972)
pozostaje filmem z największą liczbą zdobytych Oscarów (8), bez też
najważniejszej - za film roku.
- Tylko 7 nieanglojęzycznych filmów
otrzymało nominacje w kategorii Najlepszy Film. Były to: francuscy
"Towarzysze broni" (1938) Jeana Renoir, algierskie "Z" (1969) Costy-Gavrasa, szwedzcy
"Emigranci" (1972) Jana Troella, "Szepty i krzyki" (1973) Ingmara Bergmana , włoski
"Listonosz" (1995),
"Życie jest piękne" (1998), tajwański "Przyczajony tygrys,
ukryty smok" (2000), francuski "Artysta" (2012) oraz austriacka
"Miłość" (2013). W tym gronie Oscara dla najlepszego filmu otrzymał
jedynie "Artysta".
- Jedyną osobą, która zdobyła
Oscara za granie osoby płci przeciwnej była Linda Hunt nagrodzona Oscarem za
rolę mężczyzny w filmie "Rok niebezpiecznego życia".
- Pierwszego pośmiertnego Oscara za
rolę aktorską otrzymał Peter Finch w 1976 roku za "Sieć" (notabene
aktor zagrał rolę prezentera, który na ekranie zapowiada swoją śmierć). Pośmiertnie
Oscara otrzymał także Heath Ledger za rolę w "Mrocznym rycerzu".
- Jest tylko dziesięć filmów, które
otrzymały Oscara w kategorii Najlepszy Film, ale nie zdobyły nawet jednej
nominacji aktorskiej. Są tutaj m.in.: "Skrzydła", "Na zachodzie
bez zmian", "Amerykanin w Paryżu", "Gigi",
"Ostatni cesarz", "Braveheart" oraz "Władca
Pierścieni: Powrót Króla".
- Tylko trzy filmy w historii
Oscarów zwyciężyły nagrody w pięciu głównych kategoriach (film, reżyseria, scenariusz, główna rola męska, główna rola
kobieca). Osiągnięcie to jest udziałem filmów: "Ich noce", "Lot
na kukułczym gniazdem" oraz "Milczenie owiec".
- Najwięksi przegrani w historii
Oscarów to: "Kolor purpury" i "Znikający punkt". Filmy te
zdobyły po 11 nominacji do Oscarów i nie otrzymały żadnej nagrody.
- Kilkoro aktorów zagrało rok po
roku w filmach nagrodzonych Oscarem dla najlepszej produkcji. Byli to: Clark
Gable ("Ich noce" – 1934, "Bunt na Bounty" - 1935), Walter
Pidgeon ("Zielona dolina" – 1941, "Pani Miniver" - 1942),
Christopher Walken ("Annie Hall" – 1977, "Łowca jeleni" -
1978), Meryl Streep ("Łowca jeleni" – 1978, "Sprawa
Kramerów" - 1979), John Gielgud i Ian Charleson ("Rydwany ognia"
– 1981, "Gandhi" - 1982),
Russell Crowe ("Gladiator" – 2000, "Piękny umysł" -
2001), John Goodman ("Artysta" – 2011, "Operacja Argo" -
2012).
- Zmarły przedwcześnie John Cazale
wystąpił jedynie w pięciu filmach, ale wszystkie te produkcje był nominowane
lub wygrały Oscara dla najlepszego filmu. Kreacje aktora to: Fredo Corleone w
"Ojcu chrzestnym" (1972), Stan w "Rozmowie" (1974), Fredo
Corleone w "Ojcu chrzestnym 2" (1974), Salvator "Sal" w
"Pieskim popołudniu" (1975), Stanley "Stosh" w "Łowcy
jeleni" (1978).
- Pierwszą trylogią, która zdobyła
nominacje dla najlepszego filmu roku był "Ojciec chrzestny" (1972,
1974, 1990). Druga produkcja, która dokonała tego wyczynu to "Władca
Pierścieni" (2001-2003).
- Kathleen Kennedy i Steven
Spielberg to producenci z największą liczbą nominacji w kategorii Najlepszy
Film. Mają ich po 7. Z tym, że Kennedy nie zdobyła nigdy Oscara, a Spielberg
zdobył tę nagrodę za "Listę Schindlera".
- Niewiele produkcji z gatunku
science-fiction otrzymało nominacje w kategorii Najlepszy Film, a żadna nigdy
nie zdobyła tej nagrody. Przed 2009 rokiem kiedy Akademia dopuściła do
nominacji ponownie 10 tytułów, o Oscara rywalizowały: "Mechaniczna
pomarańcza", "Gwiezdne wojny", "E.T.". Po 2009 roku
sytuacja się poprawiła, a nominacje zdobyły: "Dystrykt 9",
"Avatar", "Incepcja" i "Grawitacja".
- Komedie równie rzadko zdobywają
Oscary. Wśród laureatów są m.in. "Ich noce", "Żądło",
"Annie Hall" oraz kilka komediowych hybryd, jak "Czułe
słówka", "Wożąc Miss Daisy", "Forrest Gump", "Zakochany
Szekspir" czy "American Beauty".
- Najczęściej Oscara zdobywają
dramaty. Świetnie radzą sobie też filmy będące biografiami. Te ostatnie to
m.in.: "Lawrence z Arabii", "Patton", "Gandhi",
"Amadeusz", "Pożegnanie z Afryką", "Ostatni
cesarz", "Piękny umysł" czy "Jak zostać królem".
- Niejaki Robert Opal jest jedynym
człowiekiem, który pojawił się nago na ceremonii rozdania Oscarów. Kilka lat
później został on zastrzelony w San Francisco podczas próby napadu na sex-shop.
- Tylko trzy filmy zwyciężyły we
wszystkich kategoriach, w których były nominowane. Sztuki tej dokonały:
"Gigi" w 1959 i "Ostatni cesarz" w 1988 roku – oba po 9
nagród oraz "Władca Pierścieni: Powrót Króla" z 11 nagrodami.
- Alfred Hitchcock, King Vidor,
Robert Altman i Clarence Brown mimo zdobycia pięciu nominacji do Oscara za
reżyserię swoich filmów, nigdy nie otrzymali regulaminowej nagrody.
- Trzykrotnie doszło do przełożenia
wcześniej planowanej ceremonii wręczenia Oscarów. W 1938 roku z powodu
trzęsienia ziemi w Los Angeles, w 1968 roku po zabójstwie Martina Luthera Kinga
oraz w 1981 roku po zamachu na Rolanda Reagana.
- Podczas 61. ceremonii wręczenia
Oscarów w 1989 zmieniono słynną frazę poprzedzającą wręczenie nagrody. Słynne "And the winner
is..." zastąpiono "And the Oscar goes to...".
POSZCZEGÓLNE CEREMONIE WRĘCZENIA NAGRÓD
OSCARY 1970 (sezon
1969)
42.Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej
Ceremonia: 7 kwietnia 1970
Najlepszy Film: Midnight
Cowboy / Nocny kowboj (3 Oscary na 7 nominacji)
Najlepsze kreacje aktorskie: John Wayne za "Prawdziwe męstwo" i Maggie Smith za "Pełnia życia panny Brodie"
OSCARY 1971 (sezon
1970)
43.Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej
Ceremonia: 15 kwietnia 1971
Najlepszy Film: Patton
(7 Oscarów na 10 nominacji)
Najlepsze kreacje aktorskie: George C. Scott za "Patton" i Glenda Jackson za "Zakochane kobiety"
OSCARY 1972 (sezon
1971)
44.Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej
Ceremonia: 10 kwietnia 1972
Najlepszy Film: The
French Connection / Francuski łącznik (5 Oscarów na 8 nominacji)
Najlepsze kreacje aktorskie: Gene Hackman za "Francuski łącznik" i Jane Fonda za "Klute"
OSCARY 1973 (sezon
1972)
45.Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej
Ceremonia: 27 marca 1973
Najlepszy Film: The
Godfather / Ojciec chrzestny (3 Oscary na 11 nominacji)
Najlepsze kreacje aktorskie: Marlon Brando za "Ojciec chrzestny" i Liza Minnelli za "Kabaret"
OSCARY 1974 (sezon
1973)
46.Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej
Ceremonia: 2 kwietnia 1974
Najlepszy Film: The
Sting / Żądło (7 Oscarów na 10 nominacji)
Najlepsze kreacje aktorskie: Jack Lemmon za "Ocalić tygrysa" i Glenda Jackson za "Miłość w godzinach nadliczbowych"
OSCARY 1975 (sezon
1974)
47.Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej
Ceremonia: 8 kwietnia 1975
Najlepszy Film: The
Godfather Part II / Ojciec chrzestny II (6 Oscarów na 11 nominacji)
Najlepsze kreacje aktorskie: Art Carney za "Harry i Tonto" i Ellen Burstyn za "Alicja już tu nie mieszka"
OSCARY 1976 (sezon
1975)
48.Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej
Ceremonia: 29 marca 1976
Najlepszy Film: One
Flew Over the Cuckoo's Nest / Lot nad kukułczym gniazdem (5 Oscarów na 9 nominacji)
Najlepsze kreacje aktorskie: Jack Nicholson i Louise Fletcher za "Lot nad kukułczym
gniazdem"
OSCARY 1977 (sezon
1976)
49.Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej
Ceremonia: 28 marca 1977
Najlepszy Film: Rocky
(3 Oscary na 10 nominacji)
Najlepsze kreacje aktorskie: Peter Finch i Faye Dunaway za "Sieć"
OSCARY 1978 (sezon
1977)
50.Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej
Ceremonia: 3 kwietnia 1978
Najlepszy Film: Annie
Hall (4 Oscary na 5 nominacji)
Najlepsze kreacje aktorskie: Richard Dreyfuss za "Dziewczyna na pożegnanie" i Diane Keaton za "Annie Hall"
OSCARY 1979 (sezon
1978)
51.Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej
Ceremonia: 9 kwietnia 1979
Najlepszy Film: The
Deer Hunter / Łowca jeleni (5 Oscarów na 9 nominacji)
Najlepsze kreacje aktorskie: Jon Voight i Jane Fonda za "Powrót do domu"
OSCARY 1980 (sezon
1979)
52.Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej
Ceremonia: 14 kwietnia 1980
Najlepszy Film: Kramer
vs. Kramer / Sprawa Kramerów (5 Oscarów na 9 nominacji)
Najlepsze kreacje aktorskie: Dustin Hoffman za "Sprawa Kramerów" i Sally Field za "Norma Rae"
OSCARY 1981 (sezon
1980)
53.Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej
Ceremonia: 31 marca 1981
Najlepszy Film: Ordinary
People / Zwykli ludzie (4 Oscary na 6 nominacji)
Najlepsze kreacje aktorskie: Robert De Niro za "Wściekły byk" i Sissy Spacek za "Córka górnika"
OSCARY 1982 (sezon
1981)
54.Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej
Ceremonia: 29 marca 1982
Najlepszy Film: Chariots
of Fire / Rydwany ognia (4 Oscary na 7 nominacji)
Najlepsze kreacje aktorskie: Henry Fonda i Katharine Hepburn za "Nad złotym stawem"
OSCARY 1983 (sezon
1982)
55.Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej
Ceremonia: 11 kwietnia 1983
Najlepszy Film: Gandhi
(8 Oscarów na 11 nominacji)
Najlepsze kreacje aktorskie: Ben Kingsley za "Gandhi" i Meryl Streep za "Wybór Zofii"
OSCARY 1984 (sezon
1983)
56.Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej
Ceremonia: 9 kwietnia 1984
Najlepszy Film: Terms
of Endearment / Czułe słówka (5 Oscarów na 11 nominacji)
Najlepsze kreacje aktorskie: Robert Duvall za "Pod czułą kontrolą" i Shirley MacLaine za "Czułe
słówka"
OSCARY 1985 (sezon
1984)
57.Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej
Ceremonia: 25 marca 1985
Najlepszy Film: Amadeus
/ Amadeusz (8 Oscarów na 11 nominacji)
Najlepsze kreacje aktorskie: F. Murray Abraham za "Amadeusz" i Sally Field za "Miejsca w sercu"
OSCARY 1986 (sezon
1985)
58.Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej
Ceremonia: 24 marca 1986
Najlepszy Film: Out
of Africa / Pożegnanie z Afryką (7 Oscarów na 11 nominacji)
Najlepsze kreacje aktorskie: William Hurt za "Pocałunek kobiety pająka" i Geraldine Page za "Podróż do
Bountiful"
OSCARY 1987 (sezon
1986)
59.Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej
Ceremonia: 30 marca 1987
Najlepszy Film: Platoon
/ Pluton (4 Oscary na 8 nominacji)
Najlepsze kreacje aktorskie: Paul Newman za "Kolor pieniędzy" i Marlee Matlin za "Dzieci gorszego Boga"
OSCARY 1988 (sezon
1987)
60.Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej
Ceremonia: 11 kwietnia 1988
Najlepszy Film: The
Last Emperor / Ostatni cesarz (9 Oscarów na 9 nominacji)
Najlepsze kreacje aktorskie: Michael Douglas za "Wall Street" i Cher za "Wpływ księżyca"
OSCARY 1989 (sezon
1988)
61.Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej
Ceremonia: 29 marca 1989
Najlepszy Film: Rain
Man (4 Oscary na 8 nominacji)
Najlepsze kreacje aktorskie: Dustin Hoffman za "Rain Man" i Jodie Foster za "Oskarżeni"
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz