Orły 2025. „Biała odwaga” na czele nominacji

15 nominacji do Polskich Nagród Filmowych Orły zdobył film Marcina Koszałki zatytułowany „Biała odwaga”. 13 nominacji otrzymała „Dziewczyna z igłą”, w 9 kategoriach nominowano film „Kulej. Dwie strony medalu”. Poza tymi filmami o tytuł najlepszej polskiej produkcji 2024 roku zabiegają „Strefa interesów” i „To nie mój film”. W gronie nominowanych znaleźli się m.in. Jonathan Glazer, Kieran Culkin i Jesse Eisenberg. Laureatów Orłów poznamy 10 marca.

Podczas oficjalnej konferencji prasowej zorganizowanej w siedzibie TVP, która po ośmiu latach wraca do roli oficjalnego nadawcy i partnera telewizyjnego Orłów, poznaliśmy wyniki I tury głosowania Polskiej Akademii Filmowej.

– Orły, po ośmiu latach znakomitej współpracy z Canal+, wracają do gniazda publicznego nadawcy – mówi Dariusz Jabłoński, Prezydent Polskiej Akademii Filmowej. – Dzisiaj otwieramy nowy, kolejny rozdział we wspólnej historii Orłów i TVP z nadzieją i wiarą, że przyniesie ona wymierne korzyści polskiemu kinu. Misja Polskich Nagród Filmowych i Polskiej Akademii Filmowej, które na wielu polach wspierają rodzimych twórców i polską kinematografię, idealnie współgra z misją telewizji publicznej. Telewizja Polska przez lata była najlepszym partnerem polskiej twórczości filmowej i głęboko wierzymy, że do tej roli powróci z całą mocą.

O nominacje w kategorii NAJLEPSZY FILM ubiegało się 75 produkcji. W kategorii NAJLEPSZY FILM DOKUMENTALNY startowało 46 tytułów, a w kategorii NAJLEPSZY FILMOWY SERIAL FABULARNY – 24. 

Polska Akademia Filmowa, która decyduje o nominacjach do Orłów, to dziś blisko tysiąc najlepszych polskich filmowców. To szczery, wymagający, ale i bardzo sprawiedliwy jurorski skład. Szczególnie w kategoriach zawodowych nominacja to nagroda sama w sobie i nie do przecenienia, bo przyznana przez koleżanki i kolegów tej samej specjalności. Znaleźć się wśród nominowanych do Orłów to zaszczyt i miara sukcesu. Dlaczego? Bo Akademia to siła nie do przecenienia. Zdolna do samooceny, ale i samostanowienia. Gotowa, aby w sytuacji kryzysu i niepewności zaproponować nowoczesny program reform dla polskiej kinematografii – podkreśla Dariusz Jabłoński, Prezydent Polskiej Akademii Filmowej.

Orły przyznawane są w 20 kategoriach. O tym, kto w tym roku otrzyma Nagrodę w kategorii OSIĄGNIĘCIA ŻYCIA, dowiemy się już 5 marca podczas Spotkania z Nominowanymi. 

Laureatów w pozostałych dziewiętnastu kategoriach – w tym zdobywcę statuetki za NAJLEPSZY FILM, a także zdobywcę NAGRODY PUBLICZNOŚCI wyłonionego w głosowaniu organizowanym przez Wirtualną Polskę – poznamy w poniedziałek 10 marca podczas uroczystej Gali 27. Orłów w warszawskim Teatrze Polskim. Galę będzie można oglądać: na żywo na antenie TVP Kultura od godz. 20:30 oraz na antenie TVP1 od godz. 21:30. [informacja prasowa]

***

MÓJ KOMENTARZ

„Biała odwaga” zdominowała nominacje do Orłów, ale zgodnie z przewidywaniami w czołówce najlepszych filmów znalazła się też „Dziewczyna z igłą”. Film Marcina Koszałki wśród 15 nominacji ma aż pięć za role aktorskie (w czterech kategoriach dedykowanych aktorom i aktorkom). Koszałka indywidualnie zdobył nominacje za reżyserię, zdjęcia i współtworzenie scenariusza. Film zdobył nominacje we wszystkich kategoriach tegorocznych Orłów (do kilku nie mógł kandydować z przyczyn formalnych). „Dziewczyna z igłą” zdobyła 13 nominacji i niemal także we wszystkich kategoriach, poza główną i drugoplanową dla aktora. Czy to pomiędzy tymi dwoma filmami rozegra się rywalizacja o Polską Nagrodę Filmową w kategorii Najlepszy Film?

Trzecim faworytem i chyba najlepszym spośród nominowanych filmów jest „Strefa interesów”, która zdobyła siedem nominacji, w tym trzy dla Jonathana Glazera, który za ten film otrzymał Oscara. O ile zagraniczni wykonawcy zostali docenieni za role w „Dziewczynie z igłą” (Trine Dyrholm i Vic Carmen Sonne), o tyle zaskakuje brak nominacji aktorskich za wielkie kreacje Sandry Hüller i Christiana Friedela. Za to wśród nominowanych zagranicznych wykonawców jest Kieran Culkin doceniony za „Prawdziwy ból”. Ten amerykański aktor ma też nominację do Oscara i ciekawe, jak poradzi sobie w rywalizacji o Orła z m.in. Andrzejem Chyrą, Jakubem Gierszałem czy Zdzisławem Wardejnem. Jest też nominacja dla Jessego Eisenberga za scenariusz „Prawdziwego bólu”, ale aktor ten ma już polskie obywatelstwo...

„Dziewczyna z igłą” i „Strefa interesów” to dwie mniejszościowe polskie koprodukcje o znaczącym międzynarodowym potencjale, z nominacjami do Oscara i samymi nagrodami. Trudno rzucać wyzwanie takim filmowym gigantom. Listę najlepszych filmów roku uzupełniają: „Kulej. Dwie strony medalu” i debiutancki „To nie mój film”. Nie ma za to polskiego kandydata do Oscara, filmu „Pod wulkanem”, który nie zdobył ani jednej nominacji Polskiej Akademii Filmowej.

Bardzo międzynarodowo jest w kategorii doceniającej reżyserię. To tutaj spotkają się Jonathan Glazer i Magnus von Horn, a do tego Koszałka i dwie młode polskie reżyserki Kamila Tarabura („Rzeczy niezbędne” – tylko 3 nominacje) i Maria Zbąska („To nie mój film” – 4 nominacje). Trudno tutaj o jakieś porównania, licząca 1000 osób Polska Akademia Filmowa ma po prostu spory problem... albo nie! Podobnie międzynarodowo jest w kategorii doceniającej scenariusze, gdzie są wspomniani Glazer, Eisenberg (też nominowany do Oscara) czy von Horn z Line Langebek. Sporo jest skandynawskich nazwisk wśród twórców „Dziewczyny z igłą”. Wykonali na pewno znakomitą pracę, grono to uzupełniają Michał Dymek za zdjęcia, Agnieszka Glińska za montaż, Jagna Dobesz za scenografię i Małgorzata Fudala za kostiumy.

Ciekawie, jak zawsze jest w kategoriach aktorskich. Dwie nominacje za główne role zdobyła Sandra Drzymalska, która konkuruje z Małgorzatą Hajewską – Krzysztofik (aktorka ma też nominację za rolę drugoplanową), ale też z Michaliną Olszańską i Vic Carmen Sonne. Wśród aktorów docenionych za główne role są m.in. nieżyjący już Maciej Damięcki za „Ciszę nocną”, ale też m.in. Jacek Borusiński za „Wróbla” i Marcin Dorociński za „Minghuna”. Mój ulubiony polski film 2024 roku zdobył tylko 4 nominacje do Orłów. Nominacje za kobiece role drugoplanowe otrzymały m.in. Agata Kulesza za „Simonę Kossak” i Joanna Kulig za „Kobietę z...”.

Zastanawia aż dziewięć nominacji za muzykę, ale corocznie jest taka kategoria, który zaskakują liczbą nominacji. Notabene w kategorii muzycznej jest wiele bardzo uznanych twórców, ale też zespół KSU doceniony za film na swój temat. Wiele też nominacji znajduję wśród charakteryzacji, scenografii i montażu.

Najsilniejsza kategoria to Zdjęcia, a tam spotkanie wybitnych autorów zdjęć filmowych. Są nominowani do Orła Marcin Koszałka, Michał Dymek, Michał Englert, Kacper Fertacz i Łukasz Żal. Mistrzowie...

Moje emocje zawsze rozpala kategoria dotycząca pełnometrażowych filmów dokumentalnych. Do Orłów zgłoszono w tym roku 46 tytułów, w zdecydowanej większości znakomitych i zawsze łatwiej jest napisać o tych pominiętych. Ostatecznie na liście nominowanych znalazły się produkcje, o których było szczególnie głośno, w tym „8 dzień Chamsinu”, „Drzewa milczą”, „Gdy powieje harmattan”, „Las”, „Wanda Rutkiewicz. Ostatnia wyprawa”. Cztery z pięciu tych filmów wyreżyserowały kobiety.

Wśród zdobywców podwójnych nominacji są m.in. wspomniane aktorki oraz Maria Zbąska, Agnieszka Glińska, Karolina Kordas (charakteryzacja), Pola Guźlińska (charakteryzacja), Kamila Tarabura, Tomasz Gąssowski (odkrycie, muzyka). Koszałka, Glazer i Magnus von Horn mają ich jednak najwięcej.

Wśród najlepszych filmów europejskich znalazły się znakomite filmowe propozycje, w tym „Emilia Perez”, „Anatomia upadku”, „Biedne istoty”, „Konklawe” i dokumentalny Oscarowy „20 dni w Mariupolu”.

Rozstrzygnięcie Orłów zapowiada się ciekawie. Finał 10 marca 2025.

 

Oto lista tegorocznych nominacji:

NAJLEPSZY FILM

„Biała odwaga”, reż. Marcin Koszałka  / producent: Balapolis

„Dziewczyna z igłą”, reż. Magnus von Horn / producent: LAVA FFILMS, Nordisk Film Creative Alliance, Nordisk Film Sverige

„Kulej. Dwie strony medalu”, reż. Xawery Żuławski / producent: Watchout Studio

„Strefa interesów”, reż. Jonathan Glazer / producent: JW Films. Extreme Emotions

„To nie mój film”,  reż. Maria Zbąska / producent: Hi Movies

 

NAJLEPSZA REŻYSERIA

Marcin Koszałka – „Biała odwaga”

Magnus von Horn – „Dziewczyna z igłą”

Kamila Tarabura – „Rzeczy niezbędne”

Jonathan Glazer – „Strefa interesów”

Maria Zbąska – „To nie mój film”

 

NAJLEPSZY SCENARIUSZ

Marcin Koszałka, Łukasz M. Maciejewski – „Biała odwaga”

Magnus von Horn, Line Langebek – „Dziewczyna z igłą”

Rafał Lipski, Xawery Żuławski – „Kulej. Dwie strony medalu”

Grzegorz Łoszewski – „Minghun”

Jesse Eisenberg – „Prawdziwy ból”

Jonathan Glazer – „Strefa interesów”

 

NAJLEPSZA GŁÓWNA ROLA KOBIECA

Sandra Drzymalska – „Biała odwaga”

Sandra Drzymalska – „Simona Kossak”

Małgorzata Hajewska – Krzysztofik – „Kobieta z…”

Michalina Olszańska – „Kulej. Dwie strony medalu”

Vic Carmen Sonne – „Dziewczyna z igłą”

 

NAJLEPSZA GŁÓWNA ROLA MĘSKA

Jacek Borusiński – „Wróbel”

Maciej Damięcki – „Cisza nocna”

Marcin Dorociński – „Minghun”

Filip Pławiak – „Biała odwaga”

Tomasz Włosok – „Kulej. Dwie strony medalu”

 

NAJLEPSZE ZDJĘCIA

Marcin Koszałka – „Biała odwaga”

Michał Dymek – „Dziewczyna z igłą”

Michał Englert – „Kobieta z…”

Kacper Fertacz – „Minghun”

Łukasz Żal – „Strefa interesów”

 

NAJLEPSZA MUZYKA

Jacek Grudzień – „Biała odwaga”

Łukasz Targosz – „Diabeł”

Frederikke Hoffmeier – „Dziewczyna z igłą”

Zespół KSU, Eugeniusz „Siczka” Olejarczyk – „Idź pod prąd”

Mikołaj Trzaska – „Koński ogon”

Jan Komar, Mikołaj Majkusiak, Bartłomiej Tyciński – „Kulej. Dwie strony medalu”

Bartosz Chajdecki – „Simona Kossak”

Anja Garbarek – „To nie mój film”

Tomasz Gąssowski – „Wróbel”

 

NAJLEPSZA DRUGOPLANOWA ROLA MĘSKA

Andrzej Chyra – „Kulej. Dwie strony medalu”

Kieran Culkin – „Prawdziwy ból”

Jakub Gierszał – „Biała odwaga”

Julian Świeżewski – „Biała odwaga”

Zdzisław Wardejn – „Cisza nocna”

 

NAJLEPSZA DRUGOPLANOWA ROLA KOBIECA

Trine Dyrholm  –  „Dziewczyna z igłą”

Wiktoria Gorodeckaja – „Biała odwaga”

Małgorzata Hajewska-Krzysztofik – „Rzeczy niezbędne”

Agata Kulesza – „Simona Kossak”

Joanna Kulig – „Kobieta z…”

                               

NAJLEPSZY FILM DOKUMENTALNY

„8 dzień Chamsinu”

reż. Zvika Gregory Portnoy

producent: Plesnar& Krauss Films

 

„Drzewa milczą”

reż. Agnieszka Zwiefka

producent: Chilli Productions

 

„Gdy powieje harmattan”

reż. Edyta Wróblewska

producent: SK Film Studio

 

„Las”

reż. Lidia Duda

producent: Fundacja Lumisenta

 

„Wanda Rutkiewicz. Ostatnia wyprawa”

reż. Eliza Kubarska

producent: Braidmade Films

 

NAJLEPSZY MONTAŻ

Agnieszka Glińska – „Biała odwaga”

Agnieszka Glińska – „Dziewczyna z igłą”

Jarosław Kamiński – „Kobieta z…”

Wojtek Włodarski – „Kulej. Dwie strony medalu”

Ireneusz Grzyb – „Sezony”

Bartosz Pietras  – „Wanda Rutkiewicz. Ostatnia wyprawa”

Sebastian Mialik – „Wrooklyn Zoo”

 

NAJLEPSZA SCENOGRAFIA

Elwira Pluta – „Biała odwaga”

Marek Warszewski – „Czerwone maki”

Jagna Dobesz – „Dziewczyna z igłą”

Marek Zawierucha – „Kobieta z…”

Agata Adamus – „Simona Kossak”

Chris Oddy – “Strefa interesów”

 

NAJLEPSZE KOSTIUMY

Małgorzata Gwiazdecka, Joanna Pamuła – „Biała odwaga”

Małgorzata Fudala – „Dziewczyna z igłą”

Anna Englert – „Kulej. Dwie strony medalu”

Paulina Sieniarska, Kalina Lach – „Simona Kossak”

Małgorzata Karpiuk – „Strefa interesów”

 

NAJLEPSZA CHARAKTERYZACJA

Dariusz Krysiak – „Biała odwaga”

Karolina Kordas – „Czerwone maki”

Anne Cathrine Sauerberg – „Dziewczyna z igłą”

Karolina Kordas, Alina Janerka, Wanda Tatucha-Kędzierzawska – „Kleks i wynalazek Filipa Golarza”

Agnieszka Hodowana – „Kulej. Dwie strony medalu”

Pola Guźlińska – „Minghun”

Pola Guźlińska – „Sami swoi. Początek”

 

NAJLEPSZY FILMOWY SERIAL FABULARNY

„Idź przodem, bracie”, reż. Maciej Pieprzyca / producent: Opus TV dla Netflix

„Lady Love”, reż. Bartosz Konopka / producent: Bongo Media Production dla TVN Warner Bros. Discovery

„Matki pingwinów”, reż Klara Kochańska - Bajon, Jagoda Szelc / producent: Mental Disorder 4 dla Netflix

„Rojst. Millenium”,  reż. Jan Holoubek / producent: Entrego dla Netflix

„Śleboda”,  reż. Michał Gazda, Bartosz Blaschke / producent: MS Productions, Endemol Shine Polska dla Sky Showtime

 

NAJLEPSZY DŹWIĘK

Michał Fojcik, Tomasz Wieczorek, Leszek Freund – „Biała odwaga”

Oskar Skriver – „Dziewczyna z igłą”

Joanna Napieralska, Mikołaj Tyrakowski – „Plan Petera”

Johnnie Burn, Tarn Willers – „Strefa interesów”

Bartosz Putkiewicz, Artur Kuczkowski – „Wrooklyn Zoo”

 

ODKRYCIE ROKU

Gabriela Muskała - Najlepsza reżyseria – „Błazny”

Frederikke Hoffmeier - Najlepsza muzyka – „Dziewczyna z igłą”

Kamila Tarabura - Najlepsza reżyseria – „Rzeczy niezbędne”

Maria Zbąska -  Najlepsza reżyseria – „To nie mój film”

Tomasz Gąssowski - Najlepsza reżyseria – „Wróbel”

 

NAJLEPSZY FILM EUROPEJSKI

„20 dni w Mariupolu”, „20 Days in Mariupol”, reż. Mstyslav Chernov, Ukraina/USA

„Anatomia upadku”, „Anatomie d’une chute”. reż. Justine Triet, Francja

„Biedne istoty”, “Poor things”, reż. Yorgos Lanthimos, USA/Irlandia, Wielka Brytania, Węgry

„Emilia Perez”, Emilia Perez, reż. Jacques Audiard, Francja/Belgia

„Konklawe”, Conclave reż. Edward Berger, Wielka Brytania/ USA