Fundacja dla Kina oraz Kino Pod Baranami zapraszają na 21. edycję Festiwalu Filmu Niemego – tym razem odbywającą się online na platformie e-kinopodbaranami.pl. Na ekranach w domach widzów zagoszczą wypełnione nostalgią i melancholią tytuły. W rolach głównych wielkie gwiazdy niemego kina: Marlena Dietrich, Gloria Swanson, Rudolph Valentino, Lyda Borelli, Pola Negri i Emil Jannings. Część filmów, na wzór dawnych seansów z początku XX wieku, będzie można zobaczyć wraz z koncertem wykonanym przez artystów reprezentujących różne style muzyczne.
Choć tradycyjne kina wciąż pozostają zamknięte, najmłodsza, wirtualna sala Kina Pod Baranami stoi otworem przed widzami z całej Polski. To właśnie platforma e-kinopodbaranami.pl ugości w tym roku 21. Festiwal Filmu Niemego. Zmianie ulega formuła wydarzenia, ale nie jego jakość: podobnie jak w latach ubiegłych, Festiwal bierze pod lupę fenomen kina sprzed przełomu dźwiękowego, a w jego programie znajduje się szereg filmowych perełek, którym towarzyszyć będzie muzyka.
Temat tegorocznej edycji, choć zaplanowany wiele miesięcy temu, okazał się niemal profetyczny. Panująca nad światem pandemia sprawia, że wielu z nas częściej niż zwykle oddaje się melancholijnej refleksji nad sensem istnienia.
Niektóre z festiwalowych filmów również inspirują do zadumy nad miejscem człowieka w świecie. Marcel L’Herbier, jeden z mistrzów francuskiego impresjonizmu, w Człowieku otwartych przestrzeni oddaje zarówno złożoność ludzkich przeżyć, jak i przewrotność otaczającej go natury. O potędze morskiego żywiołu na własnej skórze przekonuje się główny bohater dramatu Atlantis Augusta Bloma, znajdujący się w kluczowym momencie opowieści na pokładzie tonącego statku. Zrealizowany zaledwie rok po słynnej tragedii Titanica film, zyskał rozgłos przede wszystkim ze względu na uderzająco podobną (i znakomicie zrealizowaną) scenę morskiej katastrofy. Temat nierównych zmagań z naturą porusza wciągający dokument The Great White Silence, składający się z przywiezionych przez reżysera - Herberta G. Pontinga - materiałów, nagranych podczas tragicznej w skutkach ekspedycji kapitana Roberta Falcona Scotta na biegun południowy.
Fatalistyczną koncepcję ludzkiego losu przywołuje Portier z hotelu Atlantic Friedricha Wilhelma Murnaua. To poruszająca opowieść o zdegradowanym odźwiernym, który zamienia elegancką liberię na zwykły strój pracownika hotelowej toalety. Znakomicie zagranego przez Emila Janningsa bohatera otacza dojmująca atmosfera przegranej.
Pełne melancholijnych, powłóczystych spojrzeń są nieme melodramaty, w których miłosnym rozterkom oddają się na ekranie wielkie diwy kina, na czele z Marleną Dietrich, która wspaniałą kreacją w filmie Kobieta, za którą się tęskni zapowiada swoje ikoniczne role jako femme fatale. Swój unikalny aktorski talent prezentuje dobrze znana z Bulwaru zachodzącego słońca Gloria Swanson, wikłająca się w skomplikowaną relację z Rudolphem Valentino w melodramacie Poza skałami. W filmie Kwiat zła, popularna włoska aktorka Lyda Borelli, której niezwykła uroda i elegancka gra rozpalały wyobraźnię współczesnych jej widzów, wciela się w rolę młodej dziewczyny pozbawionej nadziei na przyszłość. Bestia Aleksandra Hertza - tragiczna historia miłosnego trójkąta, to jedyne polskie dzieło filmowe z udziałem Poli Negri, które w całości zachowało się do dzisiejszych czasów. Powiew orientu przynosi widowiskowy Shiraz - olśniewająca i imponująca rozmachem superprodukcja, inspirowana słynnym pomnikiem ponadczasowej miłości: indyjskim Taj Mahalem.
Prezentowane w czasie festiwalu filmy łączy melancholia, rozumiana również jako pełne łagodnego smutku spojrzenie w przeszłość. Nastrojową podróż w czasie zapewnia uwielbiany przez Festiwalowiczów pokaz filmów krótkometrażowych Sen o starym Krakowie, zawierający obrazy miasta z początku XX wieku. Na ekranie pojawiają się piękne jak zawsze krakowskie Planty i przyprószony śniegiem Las Wolski. Autorskie ujęcie amerykańskiej historii funduje widzom Bill Morrison - artysta wizualny, znany z wykorzystywania techniki found footage. Jego Dawson City: czas zatrzymany to epicki, oparty niemal wyłącznie na archiwach film o gorączce złota, ustawionych meczach baseballowych, pięknie kanadyjskiej przyrody, lubieżnej genezie fortuny Donalda Trumpa i… narodzinach kina. Ciekawą opowieść o początkach X muzy snuje także zrealizowany w 2018 roku dokument Bądź sobą, czyli nieopowiedziana historia Alice Guy-Blaché. Przypominający detektywistyczne śledztwo film Pameli B. Green przywraca pamięć o zapomnianej pionierce kina niemego, która (jako reżyserka, scenarzystka lub producentka) współtworzyła blisko tysiąc rozmaitych produkcji.
Od początku swojego istnienia, Festiwal Filmu Niemego odwołuje się do konwencji pokazów filmowych z początku XX wieku. W tym roku, wybranym filmom towarzyszyć będą koncerty zarejestrowane specjalnie na potrzeby wirtualnej odsłony Festiwalu. Wystąpią dwa kwartety: Maciej Trifonidis, Joachim Mencel, Stanisław Jan Klemens Słowiński i Marek “Smok” Rajss - uzupełniający swoimi brzmieniami pokaz Poza skałami - oraz Wassim Ibrahim, Kamil Kruk, Tomas Celis Sanchez, Ethan Smith, akompaniujący filmowi Człowiek otwartych przestrzeni. Ponadto, swoją muzyczną oprawę do festiwalowych tytułów zaprezentują: tworzący na pograniczu muzyki ambientowej i eksperymentalnej Pruski (Sen o starym Krakowie…), duet Sza/Za (Kwiat zła) oraz dobrze znani bywalcom Kina Pod Baranami bracia SARAPATA (Portier z hotelu Atlantic).
Część filmów dostępna będzie w wersji z gotową muzyką autorstwa uznanych artystów, takich jak zdobywca nagrody Grammy Włodek Pawlik (Bestia), naczelny taper Ameryki Robert Israel (Atlantis), wirtuoz jazzu Pascal Schumacher (Kobieta, za którą się tęskni), mistrzyni gry na sitarze Anoushka Shankar (Shiraz) czy łączący karierę muzyczną i aktorską Simon Fisher Turner (The Great White Silence).
Główne pokazy festiwalu odbędą się w dn. 4-6 grudnia, ale większość festiwalowych tytułów pozostanie dostępnych do 10 grudnia.
Filmy dostępne na www.e-kinopodbaranami.pl
PROGRAM POKAZÓW SPECJALNYCH:
piątek, 4 grudnia 2020
19.00 BESTIA | THE POLISH DANCER
reż. Aleksander Hertz, Polska 1916, 67’
Film z muzyką Włodka Pawlika
Dostępny wyłącznie 4 grudnia, od 20.00 do 23.59
21.00 PORTIER Z HOTELU ATLANTIC | DER LETZTE MANN
reż. Friedrich Wilhelm Murnau, Niemcy 1924, 90’
Zarejestrowany koncert: SARAPATA.
Dostępny do 10 grudnia
sobota, 5 grudnia 2020
18.00 CZŁOWIEK OTWARTYCH PRZESTRZENI | L' HOMME DU LARGE
reż. Marcel L'Herbier, Francja 1920, 86’
Zarejestrowany koncert:
Wassim Ibrahim, Kamil Kruk, Tomas Celis Sanchez, Ethan Smith.
Dostępny do 11 grudnia
20.15 KWIAT ZŁA | FIOR DI MALE
reż. Carmine Gallone, Włochy 1915, 65’
Zarejestrowany koncert: Sza/Za.
Dostępny do 11 grudnia
niedziela, 6 grudnia 2020
18.00 POZA SKAŁAMI | BEYOND THE ROCKS
reż. Sam Wood, USA 1922, 85’
Zarejestrowany koncert:
Maciej Trifonidis, Joachim Mencel, Stanisław Jan Klemens Słowiński i Marek “Smok” Rajss.
Dostępny do 12 grudnia
20.15 SEN O STARYM KRAKOWIE
- FILMOWE OBRAZY KRAKOWA POCZĄTKU XX W.
| A DREAM ABOUT OLD KRAKOW - FILM IMAGES OF OLD KRAKOW
reż. varia, Polska 1913-1929, 61’
Zarejestrowany koncert: Pruski
Dostępny wyłącznie 6 grudnia, od 20.15 do 23.59
POZOSTAŁE FILMY dostępne od 4 do 10 grudnia:
ATLANTIS | ATLANTIS
reż. August Blom, Dania 1913, 114’
Film z muzyką Roberta Israela.
Dostępny od 4 do 10 grudnia.
BĄDŹ SOBĄ, CZYLI NIEOPOWIEDZIANA HISTORIA ALICE GUY-BLACHÉ
| BE NATURAL: THE UNTOLD STORY OF ALICE GUY-BLACHÉ
reż. Pamela B. Green, USA 2018, 103’
Film dokumentalny.
Dostępny od 4 do 10 grudnia.
DAWSON CITY: CZAS ZATRZYMANY | DAWSON CITY. FROZEN TIME
reż. Bill Morrison, USA/Francja 2016, 120’
Film dokumentalny.
Dostępny od 4 do 10 grudnia.
KOBIETA, ZA KTÓRĄ SIĘ TĘSKNI | DIE FRAU NACH DER MAN SICH SEHNT
reż. Kurt Bernhardt, Niemcy 1929, 78’
Film z muzyką Pascala Schumachera.
Dostępny od 4 do 10 grudnia.
SHIRAZ | SHIRAZ: A ROMANCE OF INDIA
reż. Franz Osten, Indie/Wielka Brytania/Niemcy 1928, 116’
Film z muzyką Anoushki Shankar.
Dostępny od 4 do 10 grudnia.
THE GREAT WHITE SILENCE | THE GREAT WHITE SILENCE
reż. Herbert G. Ponting, Wielka Brytania 1924, 108’
Film z muzyką Simona Fishera Turnera.
Dostępny od 4 do 10 grudnia.
O FILMACH:
ATLANTIS | ATLANTIS
reż. August Blom, Dania 1913, 114’
W centrum filmowych wydarzeń znajduje się chirurg (Olaf Fønss), którego żona zapada na chorobę umysłową i zostaje umieszczona w zakładzie psychiatrycznym. Załamany mężczyzna decyduje się opuścić Danię i wyruszyć w podróż, by uspokoić skołatane nerwy. Podczas pobytu w Berlinie poznaje tancerkę (Ida Orloff), która zaczyna budzić jego zainteresowanie. Gdy bohater dowiaduje się, że kobieta wypływa do Nowego Jorku na pokładzie statku pasażerskiego "Roland", kupuje bilet na ten sam rejs. Na środku Atlantyku dochodzi do katastrofy. Statek zaczyna tonąć.
Atlantis to największa i najbardziej ambitna produkcja Nordisk Film, będąca adaptacją sztuki Gerharta Hauptmanna. Zrealizowany zaledwie rok po tragedii Titanica film, zyskał rozgłos przede wszystkim ze względu na uderzająco podobną (i znakomicie zrealizowaną) scenę morskiej katastrofy. W filmie, obok gwiazdora kina niemego Olafa Fønssa, znanego także z niemieckiego Homunculusa (1916), wystąpiła Ida Orloff - wielka diva teatru, a prywatnie muza i partnerka Gerhardta Hauptmanna.
Film z planszami w języku duńskim i angielskim, z polskimi napisami.
Muzyka: Robert Israel
Robert Israel - urodzony w Los Angeles kompozytor i pianista, specjalizujący się w akompaniamencie do filmów niemych. Początkowo planował zostać reżyserem filmowym, ale będąc nastolatkiem zainteresował się muzyką. W wieku 17 lat akompaniował pierwszemu filmowi niememu (Upiór z opery) na Caltech Film Festival. W 1988 roku ukończył studia muzyczne na Cal State Northridge. Od lat 80. regularnie koncertuje, a za swoich idoli uważa Arthura Kleinera i Gaylorda Cartera, taperów z epoki kina niemego. Israel jest również kolekcjonerem: na przestrzeni lat zgromadził ponad 4000 utworów muzycznych, które odkupywał od zamykających się kin oraz prywatnych zbieraczy.
BĄDŹ SOBĄ, CZYLI NIEOPOWIEDZIANA HISTORIA ALICE GUY-BLACHÉ | BE NATURAL: THE UNTOLD STORY OF ALICE GUY-BLACHÉ
reż. Pamela B. Green, USA 2018, 103’ (film dokumentalny)
Kino biograficzne czy trzymające w napięciu detektywistyczne śledztwo? Dokument zrealizowany przez Pamelę B. Green łączy w sobie elementy jednego i drugiego. Nie może być inaczej, skoro bohaterką tej opowieści jest postać tak niezwykła jak pionierka kinematografii, Alice Guy-Blaché.
Francuzka swoją przygodę z kinem zaczęła pracując jako sekretarka Léona Gaumonta. Szybko pięła się po szczeblach kariery, by w wieku 23 lat nakręcić swój pierwszy film. Po ponad dziesięcioletniej współpracy z wytwórnią Gaumont wraz z mężem przeprowadziła się do Stanów Zjednoczonych, gdzie założyła własne studio. Szacuje się, że Alice Guy-Blaché miała udział – reżyserski, scenariuszowy czy producencki – w blisko tysiącu filmów.
W Bądź sobą…, którego realizacja zajęła ponad osiem lat, Pamela B. Green opowiada nie tylko o niezwykłym wkładzie swojej bohaterki w rozwój X Muzy, ale też o tym, jak łatwo została ona zepchnięta na boczny tor. Amerykańska dokumentalistka dotarła do niepublikowanych wcześniej materiałów archiwalnych i połączyła je z wywiadami z ludźmi filmu (m.in. Patty Jenkins, Benem Kingsleyem, Avą DuVernay i Julie Delpy). Narratorką tej wyjątkowej opowieści o pierwszej kobiecie kina jest Jodie Foster.
Film w angielskiej i francuskiej wersji językowej, z polskimi napisami.
BESTIA | THE POLISH DANCER
reż. Aleksander Hertz, Polska 1916, 67’
Tragiczna historia miłosnego trójkąta. Pola, dziewczyna z małego miasteczka, po kolejnej kłótni z rodzicami, postanawia uciec z domu. Upija więc i okrada swojego adoratora, Dmitriego. Tak trafia do wielkiego miasta, gdzie początkowo szczęście zdaje się jej sprzyjać: zostaje znaną tancerką i poznaje bogatego przedsiębiorcę. Mężczyzna obiecuje Poli małżeństwo, dziewczyna nie wie jednak o nim wszystkiego. Nie wie też, że do miasta zawitał żądny zemsty Dmitri…
Film Aleksandra Hertza (Ludzie bez jutra) to jedyne polskie dzieło filmowe z udziałem Poli Negri, które w całości zachowało się do dzisiejszych czasów. Wkrótce po premierze aktorka wyjechała do Niemiec. Na ekranie towarzyszą jej m.in. Maria Dulęba oraz Lya Mara, późniejsza gwiazda niemieckiego kina. Film został odrestaurowany pod opieką Filmoteki Narodowej w 2017 roku przez studio Di Factory i ReKino Studios.
Film z planszami w języku angielskim, z polskimi napisami.
Muzyka: Włodek Pawlik
Włodek Pawlik - nagradzany w Polsce i za granicą pianista. Jeden z najbardziej znanych polskich jazzmanów i autor świetnie przyjętych przez krytykę ścieżek filmowych. Muzykę autorstwa Pawlika można usłyszeć m.in. w Rewersie Borysa Lankosza, Pora umierać Doroty Kędzierzawskiej czy Nightwatching Petera Greenawaya. Włodek Pawlik na ustach całego muzycznego świata znalazł się w 2014 roku, kiedy nagrana przez niego wraz z Randym Breckerem i Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Kaliskiej płyta Night in Calisia zdobyła nagrodę Grammy w kategorii najlepszy album dużego zespołu jazzowego.
CZŁOWIEK OTWARTYCH PRZESTRZENI | L' HOMME DU LARGE
reż. Marcel L'Herbier, Francja 1920, 86’
Bretoński rybak Nolf, ogarnięty niechęcią do ludzi i życia na lądzie, zbudował dom na szczycie klifu. Poświęcił całe życie łowieniu ryb, oraz swojej ukochanej żonie i dwójce dzieci: pracowitej Djennie i synowi Michelowi, którego chce wychować na rybaka. Niestety, Michel dorasta i wpada w złe towarzystwo, samolubnie wykorzystując ślepą miłość swojego ojca. Chłopak nienawidzi morza i szybko zanurza się w świecie doczesnych przyjemności, spędzając całe dnie w tawernach ze swoim podłym kompanem. Nie wzruszają go nawet wieści o ciężko chorej, umierającej matce. Rozczarowany i wściekły Nolff decyduje, że wymierzy synowi sprawiedliwość.
Morski poemat filmowy jednego z mistrzów francuskiego impresjonizmu filmowego Marcela L’Herbiera, zrealizowany na podstawie filozoficznego opowiadania Dramat nad morzem autorstwa Honoriusza Balzaka. Za pomocą wysmakowanych zdjęć i rytmicznego montażu, wcielającego w życie ideę “muzyki wizualnej”, reżyser oddaje zarówno złożoność ludzkich przeżyć, jak i przewrotność natury otaczającej człowieka. Autor kostiumów i scenografii Claude Autant-Lara został później jednym z najbardziej cenionych francuskich reżyserów.
L'Herbier wykorzystał surowe krajobrazy wybrzeży południowej Bretanii do stworzenia unikalnej atmosfery filmu. Odwieczną walkę dobra ze złem przedstawił w innowacyjny sposób, posługując się symbolicznymi obrazami wzburzonego morza i smaganych wiatrem drzew. Samo morze zyskuje w filmie status osobnego bohatera, któremu Nolff przedstawia swojego syna i którego osądowi go zawierza. Podkreślając prostotę i uczciwość mieszkańców wioski reżyser przeciwstawił ich zepsutemu moralnie miastu. Ten sam kontrast wykorzystał później Friedrich W. Murnau w filmie Wschód słońca (1927).
Dzięki zachowanym notatkom L’Herbiera, film został odrestaurowany przez Gaumont & CNC Archives Françaises du Film, przy zachowaniu pierwotnego zabarwienia kadrów i niezwykłego charakteru plansz tekstowych.
Film z planszami w języku francuskim, z podwójnymi (polskimi i angielskimi) napisami.
Zarejestrowany koncert:
Wassim Ibrahim, Kamil Kruk, Tomas Celis Sanchez, Ethan Smith.
DAWSON CITY: CZAS ZATRZYMANY | DAWSON CITY. FROZEN TIME
reż. Bill Morrison, USA/Francja, 2016, 120’ (film dokumentalny)
MFF w Wenecji 2016: Udział w konkursie “Horyzonty”
Epicki, oparty niemal wyłącznie na archiwach, film o gorączce złota, początkach akumulacji kapitału, ustawionych meczach baseballowych, pięknie kanadyjskiej przyrody, lubieżnych początkach fortuny Donalda Trumpa i... o miłości do kina. Dawson City, położone nad kanadyjską rzeką Jukon, było pod koniec wieku jedną z głównych scen, gdzie rozgrywała się gorączka złota. Skromna osada w ciągu dwóch lat zwiększyła swoją populację do 40 tys. mieszkańców. Przewinęło się przez nią setki ludzi, którzy odegrali potem rolę w dziejach popkultury, biznesu i polityki. Od Jacka Londona, przez przodków Donalda Trumpa (zawiadujących położonym w regionie domem uciech) i późniejszych właścicieli największych kin w Hollywood, po anarchistów i socjalistów, którzy wsławili się zamachami bombowymi na terenie całych Stanów Zjednoczonych.
Film jest hołdem dla całej epoki kina niemego, jego celebrytów (oprócz Chaplina i Arbuckle’a przez ekran przewijają się także dziesiątki dziś już bezimiennych gwiazd), a także reporterskim zapisem tamtej codzienności. Reżyser filmu, Bill Morrison (Decasia, The Great Flood, Iskra Boża), daje się ponieść rytmowi epoki i w efekcie prezentuje widzom przesycone nostalgią dzieło, będące z ducha amerykańską opowieścią o miejscach i ludziach, którzy ponad sto lat temu, gdzieś na końcu świata tworzyli podwaliny nowoczesności. Za hipnotyczną muzykę towarzyszącą obrazom odpowiada Alex Somers, współpracujący z Sigur Rós.
Film w angielskiej wersji językowej z polskimi napisami.
KOBIETA, ZA KTÓRĄ SIĘ TĘSKNI | DIE FRAU NACH DER MAN SICH SEHNT
reż. Kurt Bernhardt, Niemcy 1929, 78’
Oparty na powieści Maxa Broda melodramat, przedstawiający historię znajdującej się na krawędzi upadku rodziny Leblanc, którą od finansowej katastrofy uratować może wyłącznie małżeństwo młodego Henry’ego (Uno Henning) z dobrze sytuowaną dziewczyną. Po ślubie ze spełniającą wymagania kandydatką, młoda para wyrusza w podróż poślubną, podczas której Henry zakochuje się w tajemniczej Staschy (Marlena Dietrich).
Wielka gwiazda niemieckiego i amerykańskiego kina, Marlena Dietrich, pojawia się tu po raz pierwszy jako femme-fatale, ściągająca nieszczęścia na zapatrzonych w nią mężczyzn. Zapowiada tym samym swoje przyszłe, wielkie role z filmów Josefa von Sternberga, które uczynią ją ikoną kina.
Film z planszami w języku niemieckim, z polskimi napisami.
Muzyka: Pascal Schumacher
Pascal Schumacher - urodzony w Luksemburgu muzyk jazzowy, kompozytor i solista. Absolwent Luksemburskiego Konserwatorium Muzycznego i wydziału jazzowego Królewskiego Konserwatorium w Brukseli. Założyciel zespołów Interchange, Stroke X i Pascal Schumacher Quartet. Jako solista, Schumacher współpracował m.in. z Zürcher Kammerorchester, la Camerata Megaron Athens, l’Orchestre Philharmonique du Luxembourg, United Instruments of Lucilin, the Kammerorchester Berlin oraz the Neue Philharmonie Frankfurt.
KWIAT ZŁA | FIOR DI MALE
reż. Carmine Gallone, Włochy 1915, 65’
Zrealizowana we Włoszech, wzruszająca opowieść o młodej prostytutce, pozbawionej możliwości innego sposobu zarobkowania i pozostawionej bez nadziei na przyszłość.
W głównej roli wystąpiła włoska diva Lyda Borelli, gwiazda melodramatów a zarazem idolka wielu kobiet. Szalejące na jej punkcie Włoszki naśladowały pozy jakie przybierała w filmach, przechodziły na dietę, aby dorównać jej szczupłej sylwetce, zachwycały się jej długą szyją i kręconymi blond włosami. Jej niezwykła uroda i wyniesiona z desek teatru gra aktorska uosabiała wdzięk i elegancję, którą podziwiali mężczyźni i o której marzyły kobiety.
Kwiat zła był trzecim filmem, jaki Borelli zrealizowała wspólnie z reżyserem Carmine Gallone. Pozostałe to: La falena (1916) i Malombra (1917). Kwiat zła został odkryty w kolekcji, jaką po śmierci kiniarza i dystrybutora Jeana Desmeta otrzymało holenderskie EYE Filmmuseum i jest uważany za znakomity przykład wykorzystania koloru sprzed przełomu dźwiękowego.
Film z planszami w języku holenderskim, z podwójnymi (polskimi i angielskimi) napisami.
Zarejestrowany koncert: SzaZa
PORTIER Z HOTELU ATLANTIC | DER LETZTE MANN
reż. Friedrich Wilhelm Murnau, Niemcy 1924, 90’
Jedno z najważniejszych dzieł wybitnego niemieckiego reżysera Friedricha W. Murnaua (Nosferatu. Symfonia grozy) oraz scenarzysty Carla Mayera (Gabinet Doktora Caligari).
Bohater (40-letni Emil Jannings w jednej z najlepszych ról w karierze) żyje swoją pracą portiera w eleganckim hotelu. Z dumą nosi ozdobną liberię i z powagą podchodzi do powierzonego mu zadania. Jego zaawansowany wiek oraz coraz większe trudności w wypełnianiu obowiązków powodują, że zostaje zdegradowany i skierowany do pracy w hotelowej toalecie. Od tej pory na każdym kroku spotyka się z upokorzeniem, zniewagami i drwiącymi komentarzami.
Portier z hotelu Atlantic to jeden z czołowych filmów tzw. Kammerspielu - gatunku filmowego, skupiającego się wokół wydarzeń codziennych, zaczerpniętych ze “zwykłego” życia. Dzieło Murnaua przepełnia typowa dla nurtu fatalistyczna koncepcja ludzkiego losu, atmosfera beznadziejności oraz dominujące poczucie klęski. Wywodzący się z ekspresjonizmu Kammerspiel od strony formalnej wciąż korzystał z jego charakterystycznej stylistyki. Doskonale widać to także w Portierze…, którego scenografia jest całkowicie wzniesiona w atelier, a modeluje ją mocne, kontrastowe oświetlenie. Do sukcesu filmu przyczyniła się nowatorska praca kamery (prowadzonej przez Karla Freunda): dynamiczna, ruchliwa, pokazująca bohaterów z różnych punktów widzenia.
Film z planszami w języku niemieckim, z polskimi napisami.
Zarejestrowany koncert: SARAPATA
POZA SKAŁAMI | BEYOND THE ROCKS
reż. Sam Wood, USA 1922, 85’
Powstały na podstawie książki Elinor Glyn film Poza skałami, to zrealizowana z wielkim rozmachem i ogromną dbałością o detale opowieść o miłości, jaka połączyła odbywającą podróż poślubną młodą kobietę z przystojnym arystokratą. W rolach głównych wystąpiły dwie wielkie gwiazdy ówczesnego Hollywood: olśniewająca królowa ekranu Gloria Swanson oraz ubóstwiany przez kobiety na całym świecie gwiazdor Szejka, legendarny Rudolph Valentino. Jest to jedyny film, w którym te ikony kina niemego zagrały razem.
Melodramat Poza skałami przez długi czas uważany był za zaginiony. W ostatnich latach swojego życia Gloria Swanson marzyła by obejrzeć go ponownie, jednak mogła zobaczyć jedynie krótki, jednominutowy fragment dzieła. Film odnaleziono dopiero w 2000 roku, a jego pieczołowitego odrestaurowania podjęło się Nederlands Filmmuseum (dziś EYE Filmmuseum) w Amsterdamie.
Film z planszami w języku angielskim, z polskimi napisami.
Zarejestrowany koncert:
Maciej Trifonidis, Joachim Mencel, Stanisław Jan Klemens Słowiński i Marek “Smok” Rajss.
SEN O STARYM KRAKOWIE - FILMOWE OBRAZY KRAKOWA POCZĄTKU XX W.
| A DREAM ABOUT OLD KRAKOW - FILM IMAGES OF OLD KRAKOW
reż. varia, Polska 1913-1929, 61’
Zestaw krótkich metraży, zabierający widzów w podróż w czasie do Krakowa sprzed 100 lat. Pionierzy polskiego filmu dokumentalnego uwiecznili na taśmie filmowej zarówno ważne wydarzenia, takie jak obchody setnej rocznicy śmierci ks. Józefa Poniatowskiego czy procesję Bożego Ciała, jak i codzienność królewskiego miasta. Na ekranie pojawią się znane miejsca - m.in. krakowskie Planty i Lasek Wolski, a swoją działalność zaprezentuje gazownia miejska, Zakład Oczyszczania Miasta oraz Krakowska Miejska Kolej Elektryczna. A wszystko to dopełnią urokliwe obrazy z magicznej, krakowskiej księżycowej nocy.
W zestawie:
ZIMA W LESIE WOLSKIM, Polska 1928, 3’
W KSIĘŻYCOWĄ NOC, Polska 1928, 2’
OBCHODY 100 ROCZNICY ŚMIERCI KS. J. PONIATOWSKIEGO 1913, Polska 1913, 3’
KRAKOWSKIE BRACTWO KURKOWE, Polska 1928-1929, 3’
PROCESJA BOŻEGO CIAŁA W KRAKOWIE, Polska 1929, 8’
Z DZIAŁALNOŚCI ZAKŁADU OCZYSZCZANIA, Polska, 1928, 3’
PLANTY KRAKOWSKIE, reż. Szczęsny Mysłowicz, Polska 1929, 8’
KRAKOWSKA MIEJSKA KOLEJ ELEKTRYCZNA, reż. Szczęsny Mysłowicz, Polska 1929, 6’
OJCÓW, Polska 1928, 9’
KRAKÓW, Polska 1927, 4’
GAZOWNIA MIEJSKA W KRAKOWIE, Polska 1929, 12’
Film z planszami w języku polskim, z angielskimi napisami.
Zarejestrowany koncert: Pruski
SHIRAZ | SHIRAZ: A ROMANCE OF INDIA
reż. Franz Osten, Indie/Wielka Brytania/Niemcy 1928, 116’
Porywająca historia inspirowana słynnym pomnikiem ponadczasowej miłości: indyjskim Taj Mahalem. Film opowiada na nowo historię Mumtaz Mahal, siedemnastowiecznej cesarzowej, której śmierć tak zdruzgotała cesarza, że zlecił budowę słynnego, śnieżnobiałego pomnika w Agrze.
Przyszła cesarzowa, jako mała dziewczynka, zostaje uratowana z rąk bandytów przez rodzinę prostych rzemieślników. Nieświadomi arystokratycznego pochodzenia dziecka, nadają jej nowe imię Selima i wychowują jako młodszą siostrę swojego syna, Shiraza. Dorastając, chłopak (Himansu Rai) szaleńczo zakochuje w swojej towarzyszce dziecięcych zabaw (Enakshi Rama Rau). Gdy ta zostaje porwana i sprzedana do haremu cesarza Shah Jehan (Charu Roy), Shiraz ryzykuje życiem, by ponownie ją zobaczyć.
Shiraz to olśniewająca i imponująca rozmachem superprodukcja, w której realizacji wzięły udział tysiące statystów oraz niekończące się korowody koni, wielbłądów i słoni. Wspaniałe, autentyczne plenery, sprawiają, że widz wręcz dosłownie przenosi się do Indii z XVII wieku. Wszystko to za sprawą bogatych maharadżów, którzy zezwolili ekipie filmowej na realizację zdjęć w swoich rezydentach oraz na wykorzystanie autentycznych zabytkowych kostiumów i bezcennej biżuterii. Choć film w całości był zrealizowany w Indiach, a jego główną siłą napędową był producent i odtwórca głównej roli Himansu Rai, reżyserią filmu zajął się Niemiec Franz Osten, który zrealizował jeszcze dwa filmy o pokrewnej tematyce: Światło Azji (1925) oraz Gra w kości (1929).
Shiraz został odrestaurowany przez BFI National Archive.
Film z planszami w języku angielskim, z polskimi napisami.
Muzyka: Anoushka Shankar
Anoushka Shankar - urodzona w Londynie kompozytorka i instrumentalistyka, wirtuozka gry na sitarze, współpracująca z takimi artystami jak Philip Glass, Sting, Joshua Bell, Mścisław Rostropowicz i Norah Jones (która jest jej przyrodnią siostrą). Gry na tradycyjnym, indyjskim instrumencie - jakim jest sitar - uczyła się od 8. Roku życia pod okiem ojca, Raviego Shankara. Od 2011 roku nagrywa dla Deutsche Grammophon. Dotyczas przygotowała z wytwórnią pięć albumów: Traveller (2011), Traces of You (2013), Home (2015), Land of Gold (2016), Reflections (2019).
THE GREAT WHITE SILENCE | THE GREAT WHITE SILENCE
reż. Herbert G. Ponting, Wielka Brytania 1924, 108’
Fascynujący dokument przedstawiający brytyjską ekspedycję pod dowództwem kapitana Roberta Falcona Scotta, która miała jako pierwsza dotrzeć na biegun południowy. Ekspedycja wyruszyła statkiem Terra Nova w 1910 roku z Lyttleton w Nowej Zelandii i po około trzech miesiącach dotarła na Antarktydę. Na bohaterską choć feralną wyprawę Scott zabrał sanie, kucyki, psy i piłkę, mecz rozegrano na zamarzniętym morzu. Natura okazała się jednak bezlitosna, a Brytyjczykom przyszło się ścigać z norweskim badaczem polarnym Roaldem Amundsenem, który ostatecznie osiągnął cel wyprawy jako pierwszy. W drodze powrotnej wyczerpujący marsz w najtrudniejszych warunkach pogodowych na Ziemi okazał się dla badaczy tragiczny w skutkach.
Reżyser, który towarzyszył ekspedycji aż do bazy na Wyspie Rossa w Antarktyce, zdołał jako pierwszy uchwycić na taśmie filmowej statek kruszący grubą pokrywę lodową, a także m.in. foki, orki oraz pingwiny Adeli. Filmowiec tłumaczy również widzom jakimi technikami posłużył się w poszczególnych ujęciach. Dzięki temu, że kapitan Scott nie zgodził się zabrać go ze sobą w głąb lądu, Ponting szczęśliwie powrócił do Anglii przywożąc ze sobą jeden z najlepszych materiałów filmowych ery polarnych ekspedycji początku XX wieku. Nakręcony materiał, Ponting wykorzystywał przez lata w różnych formach, aż w 1924 roku zmontował go ponownie w jeden film pełnometrażowy, barwiąc i tonując kadry z pomocą żywych kolorów. Na podstawie zachowanych negatywów Brytyjski Instytut Filmowy odrestaurował film z pomocą najnowszych technik fotochemicznych i cyfrowych.
Film z planszami w języku angielskim, z polskimi napisami.
Muzyka: Simon Fisher Turner
Simon Fisher Turner - angielski muzyk, tekściarz, kompozytor, producent i aktor. Występował w serialu BBC Tom Brown's Schooldays (1971) oraz filmach Wielki sen (1978) i Caravaggio (1986). Jego debiutancki album Shoeshine Boy ukazał się w 1972 roku nakładem wytwórni UK Records. Występował w zespołach The Gadget i The The oraz pod pseudonimami: The King of Luxembourg i Deux Filles. Był członkiem The Portsmouth Sinfonia Orchestra, gdzie grał na klarnecie. W 2013 roku podjął współpracę z British Film Institute i stworzył muzykę do filmu The Epic of Everest w reżyserii Johna Noela (1924). [informacja prasowa]
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz