To będzie jedno z największych
wydarzeń filmowych tego roku. W trakcie 19. MFF Nowe Horyzonty odbędzie się
polska premiera najnowszego filmu Xawerego Żuławskiego, autora „Wojny polsko-ruskiej”,
przygotowanego na podstawie scenariusza jego ojca, Andrzeja. „Mowa ptaków” to
niecodzienny, odważny projekt, w którym zobaczymy plejadę polskich gwiazd w
zaskakujących rolach – wśród nich m.in. Sebastian Fabijański i Daniel
Olbrychski. Poza premierą „Mowy ptaków”, w programie znajdą się także specjalne
festiwalowe pokazy „Wojny polsko-ruskiej” Xawerego Żuławskiego, a także
kultowych: „Opętania”, „Diabła” i „Najważniejsze to kochać” Andrzeja
Żuławskiego.
O nowym dziele Xawerego
Żuławskiego pisze Małgorzata Sadowska, selekcjonerka programowa MFF Nowe
Horyzonty.
Mowa ptaków jest radykalnym
artystycznym eksperymentem, który fantastycznie godzi dwie różne wrażliwości,
twórcze temperamenty i pomysły na kino. Fascynujący ekranowy dialog pomiędzy
ojcem i synem, łączy nostalgię z furią, wzniosłość z humorem, oldskulową
stylizację z ostrym, przenikliwym spojrzeniem na polską rzeczywistość.
Zrób sobie z nim co chcesz.
Możesz nawet przeczytać. Albo wyrzucić przed czytaniem – powiedział Andrzej
Żuławski, wręczając, na krótko przed śmiercią, scenariusz Mowy ptaków synowi,
Xaweremu Żuławskiemu. Wcześniej tekst trafił do rąk producenta, Marcina
Wierzchosławskiego – wtedy jeszcze planował go wyreżyserować sam Andrzej
Żuławski. Po jego odejściu, producent zwrócił się do syna, namawiając go na
zrealizowanie filmu (nie wiedział, że w międzyczasie scenariusz trafił już do
rąk Xawerego). Ten ostatni dopiero z czasem przekonał się do pomysłu, a do
współpracy przy Mowie ptaków zaprosił kilku twórców ze swojego pokolenia: Jacka
Borcucha, Piotra Kielara i Jana Komasę. Ostatecznie jednak z tekstem Andrzeja
Żuławskiego zmierzył się w pojedynkę, reżyserując najbardziej brawurowy ze
swoich filmów.
Tytułowa Mowa ptaków jest
językiem, jakim posługują się wykluczeni z agresywnej, hałaśliwej większości:
dręczony przez dzieci nauczyciel historii, wyrzucony z pracy polonista,
trędowaty kompozytor, dziewczyna sprzątająca w domu bankiera, szpotawa
kwiaciarka i zafascynowana kinem uczennica. Zepchnięci na out przez reprodukujący
bezmyślność system, przez skandujące „Nie-na-wi-dzę! Nie-na-wi-dzę!” stadionowe
bandy nazioli; na swoją obronę mają tylko ironię, kwiaty i cytaty z klasyków.
Tekst Andrzeja Żuławskiego akcentuje degradację polskiego inteligenta, który
otoczony pogardą dla wiedzy, chamstwem i głupotą, wybiera swoiste splendid
isolation. Nawet imiona głównych bohaterów – Lucjan, Marian, Józef – są
ostentacyjnie „niedzisiejsze”. Do opowieści o komunie odrzuconych, Xawery
Żuławski wprowadza nie tylko szaloną energię Wojny polsko-ruskiej i
anarchistyczny klimat Chaosu, ale też wydobywa z niej – poprowadzony z wielką
czułością – wątek ojcowsko-synowskich relacji. Marian (takiego Sebastiana
Fabijańskiego jeszcze nie widzieliście!) i Gustaw (Daniel Olbrychski) przypominają
zresztą Xawerego i Andrzeja.
„Młody” Żuławski oddaje też hołd
kinu ojca: Mowa ptaków jest słownikiem języka Andrzeja Żuławskiego, przywołuje
sceny, postaci, kostiumy, tematy i aurę Szamanki, Opętania, Diabła, Błękitnej
nuty czy Trzeciej części nocy.
Do współpracy nad Mową…
zaproszeni zostali operator Andrzej Jaroszewicz i kompozytor Andrzej Korzyński
– stali współpracownicy Andrzeja Żuławskiego. Zagrało też w filmie kilkoro
„jego” aktorów (Michał Grudziński, Alicja Jachiewicz czy Monika Niemczyk).
Towarzyszą im, obsadzeni w świeży, zaskakujący sposób: Sebastian Fabijański,
Jaśmina Polak, Eryk Kulm, Katarzyna Chojnacka, Sebastian Pawlak, Andrzej Chyra,
Borys Szyc, Marta Żmuda-Trzebiatowska czy… Marcin i Rafał Mroczek.
Mowa ptaków, ten niesamowity
stylistyczny tour de force, płynnie łączy sprzeczne żywioły, zmierzając ku
ekstatycznemu finałowi. Ów finał każe myśleć o filmie Xawerego Żuławskiego jak
o swoistym seansie spirytystycznym, wywoływaniu duchów: dzieł, ojca. A może
nawet jest to wywoływanie duszy, wszak pytany o to, gdzie ona leży, Marian
odpowiada bez wahania: „W kinie!”.
Na 19. MFF Nowe Horyzonty
zapraszamy od 25 lipca do 4 sierpnia 2019 roku. Więcej szczegółów: www.nowehoryzonty.pl. [informacja
prasowa]
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz