„Pianista”, „Autor Widmo”, „Matnia”, „Tess”, „Chinatown” i „Dziecko Rosemary” oraz rozmowy Grażyny Torbickiej i Tomasza Raczka z Romanem Polańskim i jego specjalnymi gośćmi to główne atrakcje Przeglądu Filmów Romana Polańskiego. Wydarzenie zorganizowane przez Stowarzyszenie Filmowców Polskich odbędzie się w dniach 11 – 16 listopada 2023 w warszawskim kinie Kultura. Wstęp na projekcje i spotkania na podstawie bezpłatnych wejściówek dostępnych w kasie kina od 6 listopada od godz. 17:00. Jedna osoba może odebrać maksymalnie 4 wejściówki. Kino nie przyjmuje rezerwacji.
Roman Polański jest jednym z najwybitniejszych twórców światowego kina. Jego życie mogłoby posłużyć za pełen dramatycznych zwrotów akcji scenariusz filmowy. Jako artysta osiągnął wszystko, zdobywając najcenniejsze trofea festiwalowe i najbardziej prestiżowe nagrody środowiskowe. Roman Polański, który obchodzi w tym roku swoje 90. urodziny, prezentuje właśnie polskiej publiczności swój najnowszy film – „Pałac”. Wielka fascynacja kinem, którą poczuł w dzieciństwie, trwa nieprzerwanie do dziś.
Roman Polański urodził się 18 sierpnia 1933 roku w Paryżu. Gdy miał cztery lata – w 1937 roku – jego rodzina przeniosła się do Krakowa. Okres wojny spędził najpierw w miejscowym getcie, a później we wsi Wysoka koło Wadowic, gdzie ukrywał się pod nazwiskiem Roman Wilk. W Krakowie rozpoczęła się jego artystyczna kariera. Kiedy w 1947 roku razem ze swoimi rówieśnikami zwiedzał studio regionalnego radia, przyglądając się próbie audycji Barbary Biliżanki „Radiowa Gromadka”, stwierdził, że to „chała”, bo dzieci przed mikrofonem są ogromnie sztuczne. „Myślisz, że ty byłbyś lepszy?" – zapytała Biliżanka. „Oczywiście” – odparł. I na dowód powiedział monolog starego gazdy. Został natychmiast zaangażowany. Potem Biliżanka wzięła go też na scenę. Zadebiutował 7 listopada 1949 roku w przedstawieniu „Cyrk Tarabumba” na deskach ówczesnego teatru Groteska. W niezwykle popularnym Teatrze Młodego Widza wcielił się w rolę żaczka w „Farfurce królowej Bony" Anny Świrszczyńskiej, a prawdziwą furorę zrobił jako Wania w „Synu pułku” Walentina Katajewa, do której wybrano go w obecności rosyjskiego pisarza spośród 87 kandydatów.
Do Łodzi trafił z konieczności, tylko tam była szkoła filmowa. Miano ją zorganizować pod Wawelem, ale ówczesne władze wolały postawić na robotniczą Łódź niż mieszczański Kraków. Już jego etiudy szkolne – „Uśmiech zębiczny” (1957), „Rozbijemy zabawę…” (1957), „Morderstwo” (1957), „Dwaj ludzie z szafą” (1958), „Lampa” (1959), „Gdy spadają anioły” (1959) – przyniosły mu uznanie i liczne festiwalowe laury, m.in. w Brukseli, San Francisco, Oberhausen, Montevideo i Warszawie. Ten typ kina kontynuował w dwóch krótkich fabułach: „Gruby i chudy” (1961; nagroda w Oberhausen) i „Ssaki” (1962; Złoty Smok Wawelski w Krakowie, nagrody w Tours i Oberhausen).
W 1961 roku zrealizował pierwszy pełnometrażowy film fabularny „Nóż w wodzie”, gorzki dramat psychologiczny – dziennikarz jadący z żoną na Mazury zabiera przypadkowego autostopowicza – obnażający charaktery swych bohaterów: konsumpcyjny egoizm mężczyzny, cynizm kobiety i pozerstwo chłopaka. Ten debiutancki obraz przyniósł mu kilka prestiżowych laurów, m.in. na festiwalach w Wenecji, Prades, Oberhausen, Panamie, a także oscarową nominację (nawiasem mówiąc, rywalizację przegrał z „Osiem i pół” Federico Felliniego) oraz… wściekłość komunistycznych władz, które dopatrzyły się w dziele Polańskiego gloryfikowania kosmopolityzmu i konsumpcyjnego stylu życia.
Uznanie i nagrody na świecie oraz fatalna atmosfera w kraju wokół debiutanckiego „Noża w wodzie”, którego poddał ostrej krytyce sam I sekretarz PZPR Władysław Gomułka, spowodowały, że następne filmy Polański postanowił realizować za granicą: „Diamentowy naszyjnik”, nowelę wchodzącą w skład „Najpiękniejszych oszustw świata” (1964), nakręcił we Francji, „Wstręt” (1965) i „Matnię” (1966) w Anglii, zaś „Nieustraszeni pogromcy wampirów” (1967) powstali w koprodukcji angielsko-amerykańskiej.
Jego pierwszym filmem amerykańskim była ekranizacja powieści Iry Levina „Dziecko Rosemary” (1968), która przyniosła mu duży rozgłos i dwie oscarowe nominacje w 1969 roku (statuetka dla Ruth Gordon za drugoplanową rolę kobiecą). Sześć lat później „Chinatown” (1974) nominowane będzie w jedenastu kategoriach (dostało też jednego Oscara – dla Roberta Towne'a za najlepszy scenariusz oryginalny). Skandal obyczajowy w 1978 roku spowodował, że Polański zdecydował się opuścić USA. Osiadł we Francji, gdzie nakręcił m.in. przejmującego, zainspirowanego prozą Rolanda Topora „Lokatora” (1976), efektowną ekranizację znanej powieści Thomasa Hardy’ego „Tess” (1979) czy przygodowych „Piratów” (1986), będących spełnieniem młodzieńczego marzenia. W 2002 roku przyznano mu Oscara za reżyserię „Pianisty” (statuetki dostali także Adrien Brody za rolę tytułową oraz Roland Harwood za scenariusz adaptowany). Werdykt odczytał Harrison Ford (grał w jego „Franticu”, 1988), cała sala – z Jackiem Nicholsonem na czele, jego najlepszym kumplem – zgotowała mu owację. Laureat jednak statuetki Oscara nie odebrał.
Nakręcony w koprodukcji polsko-niemiecko-francuskiej „Pianista” (2002), poświęcony Władysławowi Szpilmanowi, wspaniałemu muzykowi, któremu udało się przeżyć wojnę w okupowanej Warszawie, to jeden z najbardziej uhonorowanych filmów polskiego reżysera, o czym świadczy m.in. Złota Palma canneńskiego festiwalu, siedem statuetek Cezarów, dwie brytyjskie Nagrody Filmowe, trzy Oscary. Kolejne filmy – „Rzeź” (2011), „Wenus w futrze” (2013), „Prawdziwa historia” (2017) oraz „Oficer i szpieg” (2019) przyniosły kolejne międzynarodowe laury. Polański nie zwalnia tempa. Na polskie ekrany wchodzi właśnie jego najnowszy film – „Pałac”. Przy okazji tej produkcji po wielu latach powrócił do współpracy z Jerzym Skolimowskim, z którym wspólnie napisał scenariusz do „Noża w wodzie”.
Przegląd Filmów Romana Polańskiego w kinie Kultura
11 listopada 2023 (sobota)
19:00 – Tomasz Raczek rozmawia z Romanem Polańskim
19:30 – pokaz filmu „Pianista” (2002 r., 150 min.)
II Wojna światowa. Warszawa. Władysław Szpilman, wybitny kompozytor i pianista ucieka z warszawskiego getta. Cudem przeżywa jego likwidację, a po upadku Powstania Warszawskiego przez wiele tygodni ukrywa się w ruinach opustoszałej i całkowicie zniszczonej stolicy. Niespodziewanie to przyjaźń z niemieckim oficerem pozwoli mu przetrwać najcięższy okres. „Pianista” otrzymał siedem nominacji do Oscara i trzy statuetki (aktor pierwszoplanowy – Adrien Brody, reżyser – Roman Polański, scenariusz adaptowany), Złotą Palmę w Cannes, dwie nominacje do Złotych Globów, 13 nominacji i osiem Orłów - Polskich Nagród Filmowych.
12 listopada 2023 (niedziela)
19:00 – Tomasz Raczek rozmawia z Romanem Polańskim
19:30 – pokaz filmu „Autor Widmo” (2010 r., 128 min.)
Zawodowy pisarz podejmuje się spisania biografii Adama Langa, byłego premiera Wielkiej Brytanii. Oddając prawa do swojego dzieła, staje się ghostwriterem. Szybko okazuje się, że tym razem jego praca nie będzie należała do najbezpieczniejszych. Po odkryciu tajemniczych zapisków swojego poprzednika, który zginął w niewyjaśnionych okolicznościach, postanawia rozpocząć prywatne śledztwo.
13 listopada 2023 (poniedziałek)
19:00 – Grażyna Torbicka rozmawia z Romanem Polańskim
19:30 – pokaz filmu „Matnia” (1966 r., 112 min.)
Uciekający po nieudanym napadzie ranni gangsterzy, Dickie i Albie, znajdują schronienie w starym zamku, odcinanym co pewien czas od lądu nieoczekiwanym przypływem. W zamku mieszka starzejący się Amerykanin George z młodą atrakcyjną żoną Teresą. Mimo że od ślubu minęło ledwie kilka miesięcy, małżeństwo znajduje się w stadium głębokiego kryzysu. Znudzona Teresa nie myśli dochowywać wierności mężowi, który pogrąża się w depresji. Pojawienie się gangsterów nie poprawia sytuacji. Ranny w brzuch Albie szybko wykrwawia się na śmierć, Dickie wprawdzie nawiązuje nic porozumienia z Teresą, ale także ginie postrzelony przez jej męża. Korzystając z okazji kobieta ucieka, zaś sfrustrowany George uświadamia sobie, że nie ma dokąd pójść. Pozostaje mu tylko czekać na wezwanego telefonicznie przez gangsterów szefa.
14 listopada 2023 (wtorek)
19:00 – Tomasz Raczek rozmawia z Romanem Polańskim
19:30 – pokaz filmu „Tess” (1979 r., 186 min.)
Prosty angielski farmer, pewnego dnia dowiaduje się, że jest spokrewniony z bardzo zamożną rodziną. Durbeyfield wysyła swoją córkę na zwiady. Mężczyzna chce, żeby Tess dowiedziała się wszystkiego na temat rodziny d’Urberville’ów. Alec d’Urberville jest przeszczęśliwy, mogąc spotkać swoją piękną kuzynkę i rozpoczyna próby uwiedzenia dziewczyny. Młodziutka Tess podejmuję tę grę, nieświadoma, że niebawem spotka ją prawdziwa miłość.
15 listopada 2023 (środa)
19:00 – Grażyna Torbicka rozmawia z Romanem Polańskim
19:30 – pokaz filmu „Chinatown” (1974 r., 130 min.)
Los Angeles, 1937 rok. Do prywatnego detektywa J. J. Gitesa zgłasza się kobieta podająca się za żonę Hollisa Mulwraya, kierującego przedsiębiorstwem zaopatrzenia w wodę i energię całego okręgu miejskiego. Prosi o dostarczenie dowodów, że mąż jej spotyka się z młodą dziewczyną. Gittes dostarcza zdjęcia, które ukazują się w gazecie, sprawa nabiera rozmiarów skandalu - a wkrótce potem ciało Mulwraya zostaje wyłowione ze zbiornika z wodą w pobliżu miasta. Gittes orientuje się, że sprawa ma większy zasięg, ponieważ Mulwray sprzeciwiał się projektowi budowy tamy i podejrzewał, że woda ze zbiorników miejskich odprowadzana jest gdzie indziej, powodując niedobory w mieście…
16 listopada 2023 (czwartek)
19:00 – Tomasz Raczek rozmawia z Romanem Polańskim
19:30 – pokaz filmu „Dziecko Rosemary” (1968 r., 137 min.)
Młode małżeństwo wprowadza się do eleganckiego apartamentu w nieco podniszczonej kamienicy „z przeszłością” na Manhattanie. Dla Rosemary i Guya własny kąt ma oznaczać początek stabilizacji, której następnym krokiem jest raczkująca myśl o rychłym powiększeniu rodziny. Komfort psychiczny szybko jednak gdzieś umyka, bowiem kobieta nie czuje się zbyt dobrze w pustym mieszkaniu. Co więcej, w tajemniczych okolicznościach ginie poznana przez Rosemary dziewczyna, która pomieszkiwała po sąsiedzku u pary ekscentrycznych starszych ludzi. To właśnie tyleż tajemniczy, co wścibscy państwo Castavet zaczynają odgrywać coraz większą rolę w życiu nowych lokatorów. Zafascynowany nimi jest zwłaszcza Guy, który od momentu wprowadzenia się, na skutek niefortunnych zbiegów okoliczności, jakie dotykają jego konkurentów, wreszcie zaczyna odnosić aktorskie sukcesy na miarę swej ambicji. Kiedy Rosemary zachodzi w ciążę, Castavetowie załatwiają jej opiekę najlepszego specjalisty, słynącego z niekonwencjonalnych metod doktora Sapirsteina. Początkowa euforia bohaterki w miarę upływu czasu i wyraźnie pogarszającej się kondycji psychofizycznej ustępuje obawie, lękowi, a w końcu przerażeniu, kiedy zda sobie sprawę, kto tak naprawdę znajduje się w jej otoczeniu.
[informacja prasowa]
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz