Młodzi i Film 2019. Wygrywa „Moja polska dziewczyna”

Ewa Banaszkiewicz oraz Mateusz Dymek za swój pełnometrażowy debiutów fabularnych „Moja polska dziewczyna” otrzymali Wielkiego Jantara 38. Festiwalu Młodzi i Film w Koszalinie. Jurorzy nagrodzili także Kalinę Alabrudzińską za film „Nic nie ginie”, czy Klarę Kochańską-Bajon oraz Kaspra Bajona za film „Via Carpatia”.

Jury Konkursu Pełnometrażowych Debiutów Fabularnych pod przewodnictwem Joanny Kos-Krauze uznało, że film Ewy Banaszkiewicz i  Mateusza Dymka to przejmujący opis samotności współczesnego człowieka. Film spełniony. Nagrodę imienia Stanisława Różewicza za reżyserię otrzymała Kalina Alabrudzińska reżyserka filmu „Nic nie ginie”. Jurorzy w uzasadnieniu nagrody zgodnie uznali, że witamy nowy talent w polskim kinie. Ponad to przyznano nagrodę specjalną za reżyserię dla Klary Kochańskiej-Bajon oraz Kaspra Bajona za „Vię Carpatię”, czyli za kameralny film o wielkich sprawach, wymykający się jakimkolwiek definicjom. Za odwagę spojrzenia tam, gdzie inni z zakłopotaniem odwracają wzrok. Z kolei Jantar 2019 za scenariusz powędrował do Piotra Dylewskiego oraz Magdaleny Celmer – scenarzystów filmu „Zgniłe uszy”. Zdaniem jurorów jest to twórcze, sprawne wodzenie widza za nos i wytarganie za uszy.

Nagrody aktorskie za najlepszą rolę kobiecą i męską trafiły do Julii Kijowskiej – za rolę w filmie „Via Carpatia” oraz Wojciecha Mecwaldowskiego za „Juliusza”. Odkryciem aktorskim okrzyknięto Maję Pankiewicz za rolę w filmie „Eastern”. Duet PRO8L3M otrzymał Jantara 2019 za muzykę do debiutu Piotra Adamskiego. Z kolei Jantarem za zdjęcia nagrodzono Michała Dymka – autora zdjęć do filmu „Moja polska dziewczyna”. Jury Młodzieżowe najlepszym filmem uznało „Nic nie ginie” Kaliny Alabrudzińskiej, z kolei Nagroda Dziennikarzy powędrowała do Piotra Adamskiego za film „Eastern”. Publiczność koszalińska uznała, że Nagroda Publiczności powinna trafić do filmu „Underdog” w reżyserii Michała Kawulskiego.

W Konkursie Krótkometrażowych Debiutów Filmowych Jantary 2019 za najlepszy film fabularnych otrzymał Hubert Patynowski za film „Nie zmieniaj tematu”, za najlepszy film dokumentalny Grzegorz Paprzycki za „Mój kraj taki piękny”, z kolei najlepszym filmem animowanym uznano „Mój dziwny starszy brat” Julii Orlicz. Fundatorem wszystkich trzech Jantarów jest telewizja Canal+.

Adam Suzin za zdjęcia do filmu „Love Machines” Michała Materny oraz Zuzanna Zachara za film „Piołun” ex aque odebrali Jantara 2019 za najlepsze ufundowanego przez Heliograf Rental House z przeznaczeniem na sporzęt zdjęciowy i oświetleniowy do kolejnego filmu. Laureatem Jantara za najlepszy dźwięk ufundowanego przez Studio Fonograf z przeznaczeniem na udźwiękowienie kolejnego filmu został Konrad Błaszczyk – autor dźwięku do „Bajka na niespokojny sen”.

AleKino+ przeznaczyło trzy nagrody specjalne – zakupy licencji do filmów z Konkursu Krótkometrażowych Debiutów Filmowych. Ich laureatami zostali Jola Bańkowska” za animację „Story”, Rafał Łysek za dokument „Miłość bezwarunkowa” oraz Michał Chmielewski za „Hi, How Are You”. Nagroda Specjalny Legalnej Kultury trafiła do Pawła Dyllusa za film „Dziwor”.

O nagrody w Konkursie Pełnometrażowych Debiutów Fabularnych walczyło 10 tytułów, z kolei w Konkursie Krótkometrażowych Debiutów Filmowych 65 tytuły: 31 fabuł, 14 dokumentów i 14 animacji.

KONKURS PEŁNOMETRAŻOWYCH DEBIUTÓW FABULARNYCH

WIELKI JANTAR 2019 za pełnometrażowy debiut fabularny:

Otrzymuje film pt.: "Moja Polska Dziewczyna", scenariusz i reżyseria Ewa Banaszkiewicz, Mateusz Dymek

Uzasadnienie:  Za przejmujący opis samotności współczesnego człowieka. Za film spełniony.

JANTAR 2019 im. Stanisława Różewicza  za reżyserię:

Otrzymuje Kalina Alabrudzińska za film pt.: „Nic nie ginie”

Uzasadnienie: Jak to udało się ogarnąć reżysersko? Nie wiemy... ale witamy nowy talent w polskim kinie.

„Nagroda Specjalna Jury” za reżyserię: 

Otrzymuje Klara Kochańska i Kasper Bajon za film „Via Carpatia”

Uzasadnienie: Kameralny film o wielkich sprawach, wymykający się jakimkolwiek definicjom. Za odwagę spojrzenia tam, gdzie inni z zakłopotaniem odwracają wzrok.

JANTAR 2019 za scenariusz oraz tygodniowy pobyt w Domu Pracy Twórczej Stowarzyszenia Filmowców Polskich w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą

Otrzymuje Piotr Dylewski i Magdalena Celmer za film pt.: „Zgniłe uszy”

Uzasadnienie: Za twórcze, sprawne wodzenie widza za nos i wytarganie za uszy.

JANTAR 2019 za główną rolę męską:

Otrzymuje Wojciech Mecwaldowski film pt. „Juliusz”

Uzasadnienie: Za stworzenie postaci, której widzowie kibicują z całego serca. Za autoironię i wzruszenie.

 JANTAR 2019 za główną rolę kobiecą:

Otrzymuje Julia Kijowska film pt. „Via Carpatia”

Uzasadnienie: Za kreację zbudowaną na celowym samoograniczeniu, delikatności i dojrzałości.

JANTAR 2019 za odkrycie aktorskie:

Otrzymuje Maja Pankiewicz, film pt. „Eastern”

Uzasadnienie: Charyzma, magnetyczna siła ekranowej obecności nawet w ciemnym zoo.

JANTAR 2019 za zdjęcia:

Otrzymuje Michał Dymek za film pt. „Moja Polska Dziewczyna”

Uzasadnienie: Za współczesne w formie, znakomicie skomponowane ujęcia, które budują sugestywny, emocjonalny portret bohaterki.

JANTAR 2019 za muzykę (nagroda ufundowana przez Stowarzyszenie Autorów ZAIKS):

Otrzymuje duet PROBL3M za utwór „Monza” w filmie „Eastern”.

Uzasadnienie: Po prostu najlepszy muzyczny utwór. Został w nas, idealnie „siedzi” w filmie. Szacun. Chcemy płytę.

JANTAR 2019  za krótkometrażowy film fabularny 10 000 zł oraz zakup licencji – nagroda ufundowana przez Canal + :

Otrzymuje Hubert Patynowski za film pt.: "Nie zmieniaj tematu"

Uzasadnienie: Za intrygujące spojrzenie, świetne kreacje aktorskie, wiarygodny portret zamkniętej społeczności, w którym nie wyczuwa się fałszu. Za brawurę oraz za trzydzieści minut akcji i napięcia.

JANTAR 2019  za krótkometrażowy film dokumentalny 10 000 zł oraz zakup licencji – nagroda ufundowana przez Canal +

Otrzymuje Grzegorz Paprzycki za film pt.:  "Mój kraj taki piękny"

Uzasadnienie: Za wstrząsającą wyprawę w świat, którego się domyślamy, a o którym nie mamy pojęcia.

JANTAR 2019  za krótkometrażowy film animowany 10 000 zł oraz zakup licencji – nagroda ufundowana przez Canal +

Otrzymuje Julia Orlik film pt.: "Mój dziwny starszy brat"

Uzasadnienie: Za niezwykłą opowieść o zwykłym życiu. Za techniczny i scenariuszowy kunszt i za 13 minut subtelnego humoru.

  

JANTAR 2019 za zdjęcia do filmu krótkometrażowego  10 000 zł (po 5 000 zł) przeznaczeniem na sprzęt oświetleniowy i zdjęciowy do kolejnego filmu - nagroda ufundowana przez Heliograf Rental House

Otrzymują ex aequo: Zuzanna Zachara, film: "Piołun"

                                     Adam Suzin, film: "Love Machines"

Uzasadnienie: Za konsekwentne budowanie dramaturgii obrazem i za wyrazisty autorski styl.

 

JANTAR 2019 za dźwięk do filmu krótkometrażowego 8 000 zł z przeznaczeniem na udźwiękowienie kolejnego filmu – nagroda ufundowana przez Studio Dźwiękowe Fonograf:

Otrzymuje Konrad Błaszczyk za dźwięk do filmu „Bajka na niespokojny sen” w reżyserii Nawojki Wierzbowskiej 

Uzasadnienie: za stworzenie dźwiękowego świata podkreślającego wewnętrzne przeżycia bohaterki i stwarzającego dodatkową warstwę narracyjną, wyważony miks a także umiejętne połączenie muzyki i dźwięku w jedną spójną całość.

NAGRODY POZAREGULAMINOWE:

Nagroda publiczności za film pełnometrażowy:

Otrzymuje film pt.: „Underdog” w reż. Macieja Kawulskiego

Nagroda jury młodzieżowego za film pełnometrażowy:

Otrzymuje film pt.: „Nic nie ginie” w reż. Kaliny Alabrudzińskiej

Uzasadnienie: Za udowodnienie, że staranność i dobre filmowe rzemiosło mają szansę wygrać wysokim budżetem – innymi słowy: Życie dało im cytryny, a zrobili z nich dobre wino,

Nagroda dziennikarzy za film pełnometrażowy:

Otrzymuje film pt.: „Eastern” reż. Piotr Adamski

Uzasadnienie: Za czerpanie pełnymi garściami z mitów i podań, przełamywanie konwencji, nieustanne zaskakiwanie widza oraz dwie postaci dziewczęce, których mogłyby pozazdrościć produkcje Marvela.

Nagroda dziennikarzy za film krótkometrażowy:

Otrzymuje film pt.: „Miłość bezwarunkowa” reż. Rafał Łysak

Uzasadnienie: Za pełen uroku autodokumentalizm, angażujący i wzruszający szczerą relacją pomiędzy wnukiem a babcią.

Nagroda specjalna Legalnej Kultury za film krótkometrażowy:

Otrzymuje: Paweł Dyllus za film pt. „Dziwor”

Uzasadnienie: Za zamknięcie w kadrze tego, co nie mieści się w głowie

Nagrody specjalne dla filmów z konkursu krótkometrażowych debiutów filmowych - zakup licencji przez kanał filmowy AleKino+ :

Otrzymują: "Story" w reż. Joli Bańkowskiej, "Miłość bezwarunkowa" w reż. Rafała Łyska oraz "Hi, How Are You" w reż. Michała Chmielewskiego [informacja prasowa]

***

Werdykt jury konkursu głównego bardzo mocno rozminął się z moimi ocenami filmów. Główną nagrodę otrzymał film, który nie koresponduje z moją wrażliwością i zdecydowanie nie przekonał mnie ani formą ani treścią. Już gdzieś to pisałem, że „Moja polska dziewczyna” to szczególna artystyczna wypowiedź, bardzo osobna i odważna, ale czy to „film spełniony”? Bliżej mi jest do drugiej nagrody, bo „Nic nie ginie” z pewnością zostało bardzo dobrze wyreżyserowane. Najbliżej mi do „Via Carpatia”, bo ta wypowiedź o świecie ma dla mnie zdecydowanie odważny autorski sznyt. Nagroda dla „Zgniłych uszu” to już zaskoczenie większe, bo wśród scenariuszy wskazałbym na pewno na kilka lepiej opowiedzianych historii. Te wszystkie filmy, to na pewno autorskie wypowiedzi, kino wymykające się prostej interpretacji, trafiające do odbiorcy przygotowanego na takie spotkania. Jury na „Młodych i Film” ponownie więc postawiło na propozycje, które nie schlebiają gustom, które doceniają autorów myślących osobno i odważnie. W ostatnich latach biłem brawo nagrodom dla „Polskiego gówna”, „Placu zabaw” czy „Photona”, ale w tym roku „Moja polska dziewczyna” już mnie nie przekonała. Widać tutaj jednak pewien trend. „Młodzi i Film” stają się festiwalem twórczości autorskiej z elementami eksperymentalnymi. Jury poszukuje tutaj młodego polskiego kina, które nawet w światowej twórczości ma do zaoferowania wypowiedź się wyróżniającą.

Przegranym w konkursie jest na pewno „Eastern”, który spodobał się przede wszystkim dziennikarzom akredytowanym na festiwalu (to też mój głos). Ta autorska wypowiedź wydawała mi spełniona i zasługująca – jeśli nie na główną to na nagrody za reżyserię, scenariusz czy zdjęcia. Słuszna jest nagroda dla „Eastern” przyznana debiutującej aktorce i za muzykę, ale to jednak niedosyt. „Eastern” nie trafił do jury i zastanawiam się dlaczego tak się stało. Czy historia ta nie przekonała jury, czy flirt z kinem gatunkowym, z tymi postawami, z taką narracją nie wydał się oceniającym, czymś oryginalnym w polskim kinie? Pamiętajmy, że z ocenami składów jurorskich nie należy dyskutować. Mi po prostu trochę żal tego filmu.

Bardzo fajne nagrody przyznano w konkursie krótkometrażowym. Wśród animacji wygrał świetny „Mój dziwny starszy brat”, a wśród dokumentów ponownie wstrząsający „Mój kraj taki piękny”. Broni się też fabularny "Nie zmieniaj tematu". Generalnie mam taką obserwację, że konkurs krótki stał na całkiem wysokim poziomie.